جشن ازدواج

جشن ازدواج از با اهمیت ترین و زیباترین جشن های ایرانیان است. این مراسم در همه روستاها و شهرها و در میان ایلات و عشایر با آداب و رسوم خاص سنتی و محلی اجرا می شود ولی كلیت آن اجرای مراسمی است كه در این جا به آن كلیات پرداخته می شود و در هر استان و شهرستان به طور جداگانه آداب و رسوم خاص ازدواج های محلی آورده می شوند.
از نظر مذهبی، ازدواج، چه در دین قدیم ایرانیان و چه در دین اسلام، فریضه دینی به شمار می آید و دوام و بقای اجتماع بسته به آن است و عملی شایان تحسین و مقدس برای رستگاری روح محسوب می‌شود. دربارهٔ نقش اساسی ازدواج، عقیده بر این است كه با ازدواج دو خانواده یا دو طایفه، كه هیچ گونه رابطهٔ خویشی ندارند، به یك دیگر مربوط می‌شوند. در این میان، وجود زن بیش از مرد اهمیت دارد چون درواقع، این زن است كه پیوند میان دو خانواده یا دو دودمان و یا دو طایفه را بر عهده دارد.
به همین سبب است كه گفته‌اند؛ زن پیوند اجتماع است و طایفه‌ها را در جامعهٔ واحدی گردهم می‌آورد. مراسم ازدواج ایرانی با آشنایی و خواستگاری پسر از خانواده دختر آغاز می شود و پس از توافق های اولیه در صورتی كه قرار بر پیوند بین دو نفرشد, رسومی چون شیربها, مهریه, جهیزیه رعایت می شود. شیربها، كه ایلات و عشایر ترك زبان ایرانی به آن «باشلق» یا «باشلیق» می‌گویند، عبارت است از قدری پول نقد و یا هر چیزی كه به عنوان یك رسم، از سوی خانوادهٔ داماد پیش از اجرای مراسم خطبهٔ عقد به پدر عروس پرداخت می‌شود و میزان آن بسته به توافق خانوادهٔ عروس و داماد است.
هدف از آن در درجه اول كمك به فراهم شدن بخشی از لوازم زندگی زوج جدید در پوشش جهیزیهٔ عروس است و هم چنین به منزلهٔ ادای احترام خانوادهٔ داماد به شخصیت و منزلت عروس است. شیربها را هم چنین پاداش خدمتی می دانند كه والدین دختر در بزرگ كردن و تربیت و پرورش او انجام داده‌اند و نیز نوعی سپاس و قدردانی از مادر عروس است.
مهر یا كابین نیز، در ایران دستور و قاعده‌ای است شرعی و قانونی كه عبارت است از مبلغی پول بیش تر (طلا و نقره) یا هر چیز دیگر(ملك, باغ,...) كه به هنگام اجرای خطبهٔ عقد نكاح به عنوان هدیه از سوی داماد به عروس پیشكش می‌شود و یا داماد می‌پذیرد كه به گردن او باشد و هرگاه «زوجه» مطالبه كند، بپردازد. مهریه دستور اسلام برای حمایت از زنان است كه پرداخت آن از طرف مرد شرعی و واجب است.
جهیزیه نیزطبق رسم جاری در ایران، (شهرهای بزرگ‏, روستاها و درمیان عشایر) مرسوم است. جهیزیه عبارت است از وسایل ضروری زندگی كه خانوادهٔ دخترمتناسب با طبقهٔ اجتماعی و امكانات مالی خویش، به هنگام ازدواج به دخترشان اهدا می‌كنند. از جملهٔ این وسایل ضروری می‌توان به فرش و قالی دستباف ایرانی اشاره كرد.
پس از آماده شدن این مقدمات برای عروس و داماد جشن عقد و ازدواج گرفته می شود و ازدواج آن ها با حضور میهمانان دو طرف با صرف انواع میوه, شیرینی, شربت و شام در میان هلهله و پایكوبی صورت می گیرد و عروس وداماد زندگی مستقل خود را آغاز می كنند. در ایران معمولا عروس ها از لباس سفید زیبایی در این مراسم استفاده می كنند و البته در برخی مناطق با توجه به آداب و رسوم حاكم بر آن منطقه ممكن است از رنگ های دیگر نیز استفاده شود.

منبع : مرکز گردشگری علمی فرهنگی دانشجویان ایران