علم و تعهد؛ دوبال ترقی و تعالی (امام خمینی)

با توجه به ویژگی ها و مخاطرات دانشجویان و دانشگاه، امام خمینی(ره) در آثار خویش درباره اهمیت و جایگاه و نقش دانشگاه و دانشجو سخن بسیار و تأکید فراوان دارند. دانشگاه و دانشجو را موتور حیات نظام، سنگرسازندگی یا تخریب، امید ملت، مرکز همه چیز، پایگاه تعیین سعادت یا شقاوت ملت، محور تمام مسایل در پیشرفت یا انحطاط، نجات یا هلاکت کشور و بزرگترین مؤسسه مؤثر می دانند و تأکید می فرمایند که اگر ویژگی ها و توانایی های دانشجو در راه انقلاب اسلامی و فرهنگ دینی و معنویت قرار گیرد ضامن سعادت ملت است و اگر مورد سوء استفاده دشمنان اسلام قرار گیرد مرکز گسترش فساد و پایگاه شقاوت ملت و کشور می گیرد که در این خصوص به برخی از سخنان امام (ره) به طور مختصر اشاره می گردد.
● دانشگاه مهم تر از جنگ و ضرورت حساسیت همیشگی نسبت به آن
حضرت امام در دوران جنگ تحمیلی و گرفتاری ها و مشکلات فراوان ناشی از آن، در جمع اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی با آرامش و دوراندیشی به آنان چنین هشدار دادند: «در همه امور باید حساس بود اما فرق است مابین آنی که این حساسیت باید ادامه پیدا بکند، یک چیزهایی که حل می شود، مثلاً جنگ داریم، جنگ چیز مهمی نیست حل می شود، چیز مهمی نیست و بحمدالله خوب است وضع، وجهات سیاسی ای که در دنیا هست، آن ها هم حل می شود ان شاءالله. چیزهایی است که حساس باید بود، اما مسأله دانشگاه یک مسأله فوق العاده است که این افرادی که از دانشگاه درمی آیند یا مخرب یک کشوری هستند یا سازنده آن کشور هستند و در کشور ما، یا رو به اسلام می برند کشور ما را یا منحرفش می کنند. این از چیزهایی است که از دانشگاه می آید این کار، چنانچه از حوزه های علمیه می آید این کار، از این جهت خیلی مهم است این امر.»
● دانشگاه سنگرسازندگی یا تخریب
حضرت امام (ره) در همین سخنرانی برای اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی، علاوه بر آنچه که ذکر شد دوباره بر لزوم حساسیت همیشگی نسبت به دانشگاه تأکید ورزیده و به نقش آن در سازندگی یا به هم زدن اشاره می نمایند:
«شما آقایان انشاءالله موفق هستید در این کاری که دارید انجام می دهید و همیشه هم حساس باشید در آن، هیچ وقت خیال نکنید که نه، تمام شد مسأله دانشگاه جوری است که نظرهای فاسد دنبالش است به این که یک کار خلافی بشود در آن، دنبالش است، موفق انشاءالله نشوند و همیشه باید انسان حساس باشد که نگذارد این سنگری که می تواند همه چیز را درست کند و می شود که همه چیز را به هم بزند، یک وقت از دستتان این سنگر رها بشود یک خللی در آن واقع بشود.»
● قلب تپنده و نبض زننده
حضرت امام (ره) در پیامی به مناسبت سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی در ۲۲ بهمن سال ۶۳ تذکراتی دادند، پس از نخستین تذکر که در زمینه جنگ است می نویسند: «پس از جنگ، از مدارس علمی و دانشگاه ها که در حقیقت قلب تپنده و نبض زننده ملت هستند شروع می کنیم. می دانیم که این دو مرکز که در حقیقت دو شاخه اند از یک شجره طیبه و دو بازو از یک مقام انسانی روحانی، که اگر به صلاح گرایند و تعهد روحانی خود را حفظ کنند و دست در دست هم در صف واحد و در خدمت به حق و خلق قیام کنند، ملت را به کمال خود و در دو بعد معنوی و مادی می رسانند و آزادی و استقلال را در کشور حفظ می کنند و چون سدی محکم، و صفی و بنیانی مرصوص، در مقابل تهاجم اجانب و نفوذ فساد ایستاده و ملت و کشور را باقامتی راست و پرچمی افراشته به سوی ترقی و تعالی سوق می دهند، و خدای نخواسته اگر در هر یک از وظایف الهی و ملی خود انحراف پیدا کنند، به سر ملت آن می آورند که دانشگاه وابسته در رژیم وابسته آورد، که اکنون نیز کشور و ملت اسلامی ما از گرفتاری های آن خارج نشده.»
● دستگاه های آدم ساز و پشتوانه ارزشمند
در ادامه همان پیام به ملت و دولتمردان چنین سفارش می فرمایند: «منظور از طول کلام آن است که ملت عزیز عموماً متعهدان و متخصصان خصوصاً و دولتمردان بالاخص به این دستگاه های آدم ساز و پشتوانه ارزشمند اهمیت ویژه ای دهند و با جان و دل در تقویت و تهذیب آن بکوشند که اذا صلح العالم صلح العالم و اذا فسد...، که اگر دانشگاه اصلاح شد کشور اصلاح می شود.»
● دانشگاه مرکز اداره کشور
«بالاترین چیزی که دشمن های کشور مستضعف و کشورهای اسلامی و مخالفین با بشریت انگشت رویش گذاشتند، دانشگاه است برای این که آن ها خوب می دانند که اگر دانشگاه در خدمت آن ها باشد یعنی همه کشور در خدمت آن هاست. باید دانشگاه آگاه باشد، توجه داشته باشد به این نقشه ها و جوان های عزیز دانشگاهی ما این ها توجه داشته باشند به این مسایل که از دانشگاه است که می تواند یک ملتی به تباهی کشیده بشود. این دانشگاه و تربیت دانشگاهی است که جوان های ما را یا طرف غرب می کشد یا طرف شرق می کشد. هم فرهنگ و چیزهای دیگری را از ما بگیرند و به جای آن یک مغز شرقی یا یک مغز غربی بنشانند و ملت ما را به تباهی بکشند.»
● دانشگاه از اهم امور
«قضیه دانشگاه از اهم امور است، همانطوری که برای دشمنان ما و برای آن ها که می خواهند افکار جوانان ما را منحرف کنند هم مهم است. چون دانشگاه مرکز همه چیز است، حتی تشکیل دولت.»
● نقش دانشگاه
نقش دانشگاه در هر کشوری ساختن انسان است. ممکن است از دانشگاه انسان خارج بشود که یک کشور را نجات بدهد و ممکن است که یک انسان درست بشود که کشور را به هلاکت بکشاند. این نقش مهم از دانشگاه باشد. مقدرات هر کشوری به دست دانشگاه و آن ها که از دانشگاه بیرون می آیند هست. بنابراین دانشگاه بزرگترین موسسه مؤثر است در کشور و بزرگترین مسوولیت ها را هم دارد. این که اجانب به وسیله عمال شان این کار را انجام دادند که دانشگاه های ما را عقب نگه داشتند و به اصطلاح، استعماری درست کردند، برنامه ها، برنامه های استعماری بود این برای ترس از دانشگاه بود.
● مرکز گسترش صلاح و فساد
دنیا را دانشگاه به فساد کشانده است و دنیا را دانشگاه می تواند به صلاح بکشد. دانشگاه های سرتاسر جهان اگر چنانچه موازین اسلامی را، اخلاق انسانی را، آنچه که در فطرت انسان است. در کنار تعلیم و تعلم قرار بدهند، یک عالم، عالم نور می شود. علم و عمل، علم و تعهد به منزله دوبال هستند که با هم می توانند به مراتب ترقی و تعالی برسند.»
● مطمع دشمنان غارتگر
«دشمنان ما که به کشورمان چشم طمع دوخته اند هرگز نخواهند گذاشت ما استقلال پیدا کنیم و از دلبستگی رها شویم. باید به خود تلقین کنیم که در غرب هیچ خبری جز عقب نگه داشتن ما از قافله تمدن و تعالی نیست و باید همه بدانیم که دشمنان غارتگر ما چشم طمع به دانشگاه ها دوخته اند که ولو در آینده ای دور به دانشگاه ها رخنه کنند و جوانان پاکدل را با افسانه ها و دروغ پردازی ها منحرف نمایند و راه را برای خود و چپاولگری ها و استثمارها باز نمایند.»

نویسنده: امیر میرابی

منبع : راسخون