چک لیست بازرسی تضمین خودروها

در هر شرکت خودروسازی رویه­های خاصی برای بازرسی نهایی محصولات تولیدی، شامل مشخصه­های ظاهری و عملکردی در جریان است. کلیات آیتم­های کنترلی در همه خودروسازها مشابه است، اما براساس رویه­های تولید، تجهیزات، آپشن­ها، موارد ایمنی و ... تفاوت­هایی در آنها مشاهده می­شود. آنچه در این نوشتار ارائه می­شود، دستورالعمل بازرسی خودروهای دست‌دوم در شرکت سوزوکی است که نویسنده با توجه به مشاهدات خود در سالن­های مونتاژ و رتوش یک شرکت خودروسازی آن را بروزرسانی و با اعمال تغییراتی، با شرایط جاری خودروهای نو بازنویسی کرده ­است.
بازرسی خودروهای تولیدی در چند بخش و براساس موقیت خودرو و درجه اهمیت عیب، دسته­بندی می­شود:
۱) کنترل سوابق و ایرادات خودرو
- کنترل سوابق خودرو برای حصول اطمینان از عدم بروز حادثه جدی و صدمات شدید خودرو
- بررسی سوابق برای حصول اطمینان از عدم وجود مشکلات قانونی مانند اشکالات شماره VIN، شماره موتور، شماره رنگ، مدل خودرو و ...
- کنترل و اصلاح کد اشکالات سیستم الکترونیکی و رایانه خودرو
- کنترل شاسی و زیر­بدنه، برای حصول اطمینان از اصلاح تعمیرات ناشی از حادثه در خودرو، حین تولید (درصورت بروز)
- بازرسی داشبورد از نظر نصب صحیح و اطمینان از صحت انجام تعمیرات احتمالی در مجموعه­های آن
- بازرسی سطوح خارجی بدنه خودرو برای بررسی قری و صدمه­دیدگی
-کنترل مجموعه سپرها از نظر عدم مشاهده صدمه دیدگی در آنها
- کنترل تمامی برچسب­های زیر درب موتور و بدنه خودرو
۲) تجهیزات جانبی
- موجود بودن تایر زاپاس و محکم بودن آنها در محل خود
- موجود بودن جعبه ابزار شامل جک، آچار چرخ و ... و قرار داشتن آن در موقعیت مناسب خود
- دو سری کلید خودرو
- دو عدد ریموت کنترل
- کتاب­های راهنمای مالک خودرو (راهنمای استفاده)، راهنمای اطلاعات تعمیرات خودرو و همچنین کتابچه اطلاعات مراکز خدمات پس از فروش خودرو
۳) کنترل
- سطوح مایع سیستم خنک­کننده، ترمز، کلاچ، فرمان هیدرولیک، جعبه دنده، دیفرانسیل و شیشه­شور می­بایستی کنترل شده و هیچ­گونه تغییر رنگی در مایعات مشاهده نشود. همچنین اثر سوختگی و آلودگی در آن نباشد.
- شیلنگ­ها و تسمه­ها در وضعیت مناسب بوده و تسمه­ها تنظیم شده­باشند.
- سیم کشی خودرو و اتصالات آن در وضعیت صحیح و مناسب قرار داشته­باشند.
- مجموعه موتور و دسته موتورها در وضعیت مناسب قرار داشته­باشند.
- مایع خنک­کننده مطابق استانداردهای مربوطه باشد.
- بدنه، شبکه، درب و شیلنگ­های رادیاتور، عاری از هرگونه آسیب­دیدگی باشند.
- مخزن انبساط مایع خنک­کننده در وضعیت مناسب قرارداشته­باشد.
- عملکرد صحیح فن­کولر و کلاچ آن
- پمپ آب خودرو، عاری از هرگونه نشستی بوده و بلبرینگ آن نویز و صدای غیرعادی نداشته­باشد.
- فشار محفظه احتراق، مطابق دستورالعمل­های کنترلی خودرو باشد.
- فشار روغن خودرو مطابق دستورالعمل­های کنترلی خودرو باشد.
- عدم مخلوط شدن آب در داخل روغن
-تسمه تایمینگ مطابق دستورالعمل­های کنترلی خودرو باشد.
- پمپ سوخت دارای عملکرد صحیح بوده و فیلتر سوخت کاملاً تمیز باشد.
- لوله­های سوخت در وضعیت مناسب باشند و هیچ­گونه آسیب­دیدگی در آنها مشاهده نشود.
- باتری، مطابق شرایط خودرو و دستورالعمل­های کاربری آن بوده و در وضعیت مناسب قرار داشته­باشد. (کنترل نوع باتری، سطح مایع و قدرت باتری)
- کابل­های باتری و ترمینال­های آن در وضعیت مناسب قرار داشته و هیچ­گونه خوردگی در آنها مشاهده نشود.
- استارت خودرو مطابق دستورالعمل­های کنترلی بوده و کشش کافی برای به حرکت در آوردن موتور خودرو داشته­باشد.
- آلترناتور و سیستم شارژ، مطابق دستورالعمل­، کنترل شود. (ولتاژ و آمپراژ)
- سیستم احتراق خودرو مطابق دستورالعمل­های کنترلی خودرو باشد.
- مجموعه سیستم اگزوز بایستی محکم و اتصالات آن به‌طور صحیح بسته شده و هیچ‌گونه نشتی در آن مشاهده نشود.
- کاتالیست کانورتور و پوشش روی آن به‌طور صحیح نصب شده­باشد، سیستم بدون نشتی بوده و هیچ­گونه صدای غیرعادی از آن شنیده نشود.
- تیغه­های برف­پاک­کن در وضعیت مناسب از نظر تنظیم بودن و عملکرد قرار داشته­باشند.
- چراغ­های هشدار داشبورد در وضعیت قرارگیری سوئیچ در حالت Ignition و خاموش بودن موتور، عملکرد صحیح داشته­باشند. (Engine Off،Ignition On)
- چراغ­های هشدار­دهنده روی داشبورد هیچ­گونه آلارم ناشی از معیوب بودن سیستم­های خودرو را ندهند.
- عدم مشاهده نشتی از موتور، جعبه­دنده، دیفرانسیل، سیستم فرمان (هیدرولیک)، سیستم خنک­کننده و همچنین سیستم سوخت­رسانی
- تنظیم­بودن باد تایرها (از جمله تایر زاپاس)
- انجام آزمون­های آلایندگی خودرو در صورت نیاز
۴) ایمنی
- عدم احساس ارتعاش و لرزش هنگام ترمز ­کردن
- مجموعه لنت/ کفشک ترمز سالم و به­طور صحیح در محل خود نصب شده­باشند.
- دیسک­های ترمز/ کاسه ترمز مطابق دستورالعمل­های بازرسی فاقد خط و خش باشد.
- کالیپر ترمز و سیلندرهای ترمز به­طور آزادانه و بدون گیر حرکت کرده و فاقد هرگونه نشتی باشند. همچنین قطعات لاستیکی ترمز در وضعیت مناسبی (عدم دفرمگی، پارگی و ...) قرار داشته­باشند.
- سیلندر اصلی ترمز و بوستر دارای عملکرد صحیح بوده و هیچ­گونه نشتی مایع یا اشکال در سیستم خلاء آنها مشاهده نشود.
- لوله­های ترمز می­بایستی در وضعیت نصب و قرارگیری صحیح بوده و با یکدیگر تماس نداشته و عاری از هرگونه نشتی باشند.
- عملکرد مناسب سیستم ترمز ABS در هنگام ترمزهای ناگهانی و وضعیت­های اضطراری
- تنظیم صحیح ترمز­دستی و عملکرد مناسب آن
- تایرها از نظر مدل و مارک سازنده یکسان و عاری از هرگونه صدمه­دیدگی و در اندازه صحیح خود باشند. همچنین طرح گل (عاج) نرمال و یکسان داشته­باشند و سایش غیرعادی در آنها مشاهده نشود.
- چرخ­ها عاری از هرگونه صدمه­دیدگی بوده و لنگی نداشته­باشند.
- عدم مشاهده ارتعاش و لرزش در چرخ­ها در حین حرکت.
- تنظیم زوایای چرخ­ها مطابق دستورالعمل­های کنترلی و بازرسی عملکرد صحیح سیستم در حین حرکت خودرو و در سطوح مختلف جاده­ای و همچنین عدم کشیده‌شدن خودرو به طرفین.
- چرخ­دنده­های جعبه فرمان دارای عملکرد صحیح و نرم بوده و هیچ­گونه نشتی از جعبه­فرمان مشاهده نشود.
- فرمان خودرو دارای برگشت­پذیری مناسب در حین حرکت بوده و خلاصی آن در حد استانداردهای تعریف شده باشد.
- پمپ هیدرولیک فرمان دارای عملکرد صحیح بوده و عاری از هرگونه صدای غیرعادی یا نشتی باشد.
- اجزای سیستم تعلیق و فرمان از جمله سیبک­ها، سگدست، میل موج­گیر و... می‌بایستی عاری از هرگونه آسیب یا ضربه­خوردگی باشند.
- مجموعه (مدول) کمک فنرهای جلو و عقب از جمله فنرلول در وضعیت مناسب قرار داشته و ارتفاع نهایی آنها مطابق دستورالعمل­های تعریفی باشد.
- عملکرد صحیح قفل فرمان پس از بیرون آوردن سوئیچ
- کمربندهای ایمنی دارای عملکرد صحیح و بدون گیر باشند و در حالت کشش ناگهانی قفل شود.
- ایربگ­ها عاری از هرگونه ضربه و صدمه­دیدگی بوده و به­طور صحیح نصب و مونتاژ شده­باشد. همچنین هیچ­گونه کد خطایی از عملکرد ایربگ در سیستم هشداردهنده خودرو و همچنین دستگاه تست الکترونیک خودرو مشاهده نشود.
- عملکرد صحیح قفل کودک
- عملکرد صحیح چراغ­های جلو در حالت نوربالا و نورپایین و همچنین چراغ نور بالای آنی (چراغ پلیسی یا چراغ سلام)
- تنظیم صحیح چراغ­های جلو
- عملکرد صحیح چراغ­های ترمز (خطر) عقب و چراغ ترمز پشت شیشه عقب
- عملکرد صحیح چراغ­های راهنمای سمت راست، چپ و چراغ­های راهنمای روی گلگیرها و همچنین فلاشر
- عملکرد سیستم قطع چراغ­های راهنمای راست و چپ، پس از برگرداندن فرمان
- عملکرد صحیح چراغ شب
- عملکرد صحیح چراغ نمره
- عملکرد صحیح چراغ دنده عقب
- عملکرد صحیح چراغ­های مه­شکن (در صورت موجود بودن)
- عملکرد صحیح چراغ­های روی داشبورد از جمله روشن­شدن صفحه آن، همزمان با روشن نمودن چراغ شب
- تنظیم­پذیری و عملکرد صحیح تمامی آینه­ها، عدم داشتن لرزش وارتعاش اضافی و همچنین عدم شکستگی آنها
- عملکرد صحیح آینه­های جانبی در تمامی جهات (در صورت برقی بودن)
- عملکرد صحیح آینه الکترونیکی حساس به نور داخل خودرو (در صورت موجود بودن)
- عملکرد صحیح بوق اخطار سرعت خودرو
- عملکرد صحیح بوق
- عملکرد برف­ پاک­کن در تمامی سرعت­ها و همچنین تایمر عملکرد خودکار آن
- عملکرد صحیح شیشه­شوی از جمله پاشش صحیح مایع (پودری نبودن) و همچنین پاشش در محل­های مورد نظر بر روی شیشه­های جلو و عقب
۵) مکانیکی
- عدم وجود صدا یا لرزش غیرعادی موتور در حالت سرد یا گرم و همچنین در سرعت پایین یا بالا
- روشن‌شدن آسان خودرو در حالت سرد یا گرم
- کارکردن نرمال موتور در حالت دور آرام در وضعیت سرد یا گرم موتور خودرو
- سواری و حرکت مناسب وشتاب­گیری نرم خودرو در حالت سرد و گرم
- موتور به صورت نرمال به دمای استاندارد کارکرد خود برسد.
- عملکرد نرم سیستم کلاچ، عدم لغزش (بکسواد)، لرزش و شنیده نشدن صدای غیرعادی در حالت سرد و گرم موتور مطابق دستورالعمل­های کنترلی تعریف­ شده
- عملکرد مناسب جعبه­دنده (جارفتن آن) و ثبوت در وضعیت تنظیمی (بیرون نزدن دنده)، در حین حرکت خودرو
- عدم شنیده شدن صدای غیرعادی از بلبرینگ­ها و چرخ­دنده­ها
- عدم وجود صدای غیرعادی (تلق تلق کردن)، لرزش یا نشتی از مجموعه پلوس­ها
- عدم نشتی یا شنیده شدن صدای غیرعادی در بلبرینگ­ها و چرخ­دنده­ها در دیفرانسیل و اکسل خودرو
- عدم نشتی یا صدای غیرعادی (تلق تلق کردن) مجموعه­های کمک­ فنر
- عملکرد صحیح نشانگرهای روی داشبورد
- عملکرد صحیح تنظیمات صندلی و حرکت مناسب مکانیزم جلو و عقب بردن آنها
- عملکرد صحیح و تنظیم­پذیری زیرسری
- عملکرد صحیح شیشه­ بالابر برقی و همچنین سیستم بالا برنده اتوماتیک شیشه‌های جانبی در زمان قفل‌نمودن خودرو (power windows) و کنترل عملکرد power windows در تمامی وضعیت تنظیمی
- عملکرد مناسب پنجره روی سقف خودرو (Sunroof) و عدم نشتی (در صورت موجود بودن)
- کنترل عملکرد قفل درب­های جانبی و صندوق عقب توسط سوئیچ، سیستم ریموت کنترل و همچنین توسط تحریک کلیدهای تعبیه شده بر روی درب­ها، از جمله قفل مرکزی درب راننده
- دستگیره­ درب­های جانبی و همچنین اهرم­های درب بازکن درب محفظه موتور و صندوق عقب به درستی تنظیم و رگلاژ شده باشد. همچنین دستگیره‌ها از داخل و خارج خودرو عملکرد صحیح داشته و اهرم‌های درب محفظه موتور و صندوق نیز از داخل خودرو به آسانی عمل کند.
- عملکرد مناسب درب باک از جمله باز و بسته­شدن آسان آن توسط کلید مربوطه، عملکرد اهرم درب باک از داخل اتاق خودرو و همچنین عملکرد سیستم فنری تعبیه شده روی درب، برای قرارگیری (ثبوت) در وضعیت تنظیمی
۶) ظاهری
- سطح خارجی خودرو عاری از هرگونه کثیفی، لکه ذرات آب، گل و لای، اثر روغن، گریس، ماستیک، چسب و ... بوده و آرم­ها به‌صورت صحیح نصب شده و مواردی مانند زنگ­زدگی بر روی سطوح خارجی آن مشاهده نشود.
- قطعات تزئیناتی خارجی شامل قطعات لاستیکی، باربند سقفی (در صورت موجود بودن)، جلو پنجره، زه­های جانبی و... به‌طور کامل و صحیح نصب شده و عاری از هرگونه دفرمگی، خمیدگی، اثر ضربه‌خوردگی یا خراش بوده و در محل خود محکم شده (بدون هرگونه لقی) باشند.
- سطوح رنگ شده خودرو می­بایستی عاری از هرگونه خراشیدگی و یا رنگ پریدگی باشد.
- بدنه خودرو می­بایستی عاری از هرگونه قری با اثر ضربه­خوردگی باشد.
- سطوح رنگ­شده خودرو می­بایستی با سایر قطعات تزئیناتی از جمله جلو پنجره، کاور آینه­های جانبی و... هماهنگی داشته باشد.
- رنگ خودرو باید دارای درخشندگی لازم باشد.
- سپرها می­بایستی عاری از هرگونه ترک­خوردگی، شکستگی و فرورفتگی (در اثر ضربه) بوده و همچنین هیچ­گونه اثر خط و خراش و رنگ­پریدگی در آنها مشاهده نشود.
- تمامی شیشه­ها می­بایستی بدون ترک­خوردگی، حباب و لب­پریدگی باشد.
- شیشه (قاب) چراغ­های خارجی و همچنین عدسی داخلی آنها می­بایستی عاری از هرگونه ترک­خوردگی یا شکستگی باشد.
- آنتن رادیو عاری از هرگونه خمیدگی و شکستگی بوده و عملکرد صحیح داشته‌ باشد.
- پوشش خارجی تایرها می­بایستی از نظر ظاهری سالم و با یکدیگر هماهنگ باشند.
- چرخ­ها می­بایستی تمیز و عاری از ذرات خارجی، خصوصاً ذرات ناشی از گیرکردن قطعات ریز، داخل گل (عاج) چرخ­ها در اثر ترمزهای شدید باشند.
- سطوح داخلی خودرو شامل قطعات تزئیناتی درب­های جانبی، کاور ستون­ها، داشبورد، کنسول­ها، پارکابی­ها، نوارهای دور درب­ها، مجموعه صندلی­ها و غیره می­بایستی عاری از هرگونه سوراخ، پارگی، شکاف، ترکیدگی، لکه و کثیفی بوده و در محل خود محکم شده­باشند.
- دوخت­های قطعات پارچه­ای می­بایست محکم و دارای فرم مناسب باشند و در آنها کشیدگی یا بازشدگی درزها مشاهده نشود.
- سقف کاذب و قطعات متصله به آن از جمله دستگیره­های سقفی می­بایستی به­طور صحیح در محل خود نصب، محکم (بدون لقی) و کاملاً تمیز باشند.
- موکت و لاستیک کف در محل خود به درستی قرار گرفته، سالم بوده و فاقد هرگونه کثیفی و لکه باشند.
- داشبورد و قطعات تزئیناتی روی آن از جمله صفحه کیلومتر، محل قرار گیری اشیاء و درب آن، همگی محکم، بدون صدا و نویز و همچنین تمیز باشند.
- آفتابگیرها به­طور صحیح نصب شده، قابلیت تنظیم­پذیری داشته و هیچ­گونه اثر آلودگی و کثیفی در آنها مشاهده نشود.
- محل قرارگیری فنجان می­بایستی به آسانی لیوان را جذب و آزاد کند. همچنین محکم و بدون صدا باشد. (در صورت موجود بودن)
- محفظه صندوق عقب می­بایستی تمیز و عاری از آشغال و قطعات اضافی باشد.
- قالپاق چرخ­ها می­بایستی سالم و بدون شکستگی و دفرمگی بوده و در محل خود بدرستی نصب شده­باشد.
- تایر زاپاس و محفظه قرارگیری آن بایستی پاکیزه باشد.
۷) تسهیلات
- کولر و بخاری دارای عملکرد صحیح باشند. ( کولر خنک و بخاری گرم کند.)
- سوئیچ آپشن­های کنترلی کولر و بخاری عملکرد نرمال داشته و هیچ­گونه درگیری و اشکال در عملکرد کلیدها و اهرم­ها مشاهده نشود.
- کنترل جریان چرخش هوا در داخل کانال­ها از زیر شیشه­ جلویی خودرو (هواکش روی داشبورد)، زیر پا و پنجره­های روی داشبورد
- کنترل وضعیت جریان هوای داخل خودرو یا تهویه از فضای خارج اتاق سرنشین
- کنترل سیستم ایرکاندیش خودرو و ثبوت در دمای تنظیمی ( در صورت موجود بودن)
- بازرسی عملکرد سوئیچ A/C برای کنترل درگیری صحیح کلاچ کمپرسور مطابق دستورالعمل کاربرد
- عدم نشتی در سیستم کولر و شارژ کامل گاز سیستم
- کنترل عملکرد سیستم گرمایشی صندلی­ها (در صورت موجود بودن)
- عملکرد گرم­کن شیشه عقب و نداشتن قطعی در شبکه­ها و اتصالات
- کنترل عملکرد روشنایی داخل اتاق در وضعیت­های مختلف کاری از جمله بازبودن درب­های جانبی، روشن بودن دائمی و... و همچنین محفظه صندوق
- عملکرد سیستم CD Player خودرو از جمله داخل و خارج نمودن CD و تمامی آیتم‌های بخش آن (در صورت موجود بودن)
- عملکرد سیستم پخش خودرو از جمله داخل و خارج نمودن کاست (Cassette) و تمامی آیتم­های بخش آن (در صورت موجود بودن)
- عملکرد تمامی بلندگوهای خودرو و نداشتن نویز و خش صوتی در هنگامی که میزان سطح صدا (ولوم) بالا باشد.
- بررسی عملکرد سیستم صوتی خودرو، تعبیه شده روی غربیلک فرمان (در صورت موجود بودن)
- کنترل عملکرد ساعت
- کنترل عملکرد فندک و چراغ نشانگر روی آن، در زمان روشن شدن چراغ شب
- حرکت آسان و نرم کشویی جاسیگاری

نویسنده : امین جوانمرد

منبع : ماهنامه صنعت خودرو