تعطیلات ‌امسال ‌کجا می‌روید؟

اکثر کارشناسان گردشگری بر این موضوع تاکید می‌کنند که سفر در ایران فاقد برنامه‌ریزی است و تصمیم‌گیری درباره آن، لحظه‌ای است.از سوی دیگر باید توجه کنیم که تصمیم‌گیری عامه مردم درباره سفر بستگی تام به میزان موجودی و نقدینگی‌شان دارد. به عبارت دیگر آنهایی که با خودروی خود سفر می‌کنند، کمتر اهل هتل رفتن هستند.
با این حساب باید حق بدهیم که بسیاری از مردم هر موقع پول داشتند تصمیم به سفر بگیرند که این موضوع با حساب و کتاب‌های اقتصادی کشور ما همخوانی دارد. اما بیایید خوش‌بینانه به موضوع سفر در سال ۱۳۸۸ بنگریم و فرض کنیم که امسال براساس طالع‌بینی‌ها سال گاو است و سال گاو هم سال پربرکتی پیش‌بینی شده است.
فرض کنیم شما می‌توانید از همین حالا حساب کنید که چه وقت کارانه‌ها را می‌پردازند و چه وقت اضافه‌کاری‌ها را. پس بد نیست نگاهی به تعطیلی‌های سال ۱۳۸۸ بیندازیم و ببینیم از ۴۹ هفته باقی‌مانده تا پایان سال، چه روزهایی را می‌توانیم به سفر اختصاص دهیم.
بدون احتساب جمعه‌ها، ۱۴ روز از ۳۶۵ روز سال ۱۳۸۸ که باقی‌مانده تعطیل است. از این تعطیلی‌ها ۴ تعطیلی به تعطیلی آخر هفته چسبیده و فرصتی ۲روزه را فراهم آورده است. بقیه تعطیلی‌ها مربوط به روزهای بین هفته است. همانطور که می‌دانید برخی از این تعطیلی‌ها به مناسبت عیدهای ماست و برخی دیگر به مناسبت سوگواری‌ها.
برای آنکه بدانیم درباره چه روزهایی سخن می‌گوییم بهتر است که یک‌بار آنها را باهم مرور کنیم.
تعطیلات مناسبتی در نیمه دوم سال بدون احتساب نوروز بیشتر است. تعطیلات پیش‌روی ما از ۱۴ خرداد آغاز می‌شود و عملا اردیبهشت را فقط با ۴ جمعه پشت سر خواهیم گذاشت.
۱۴ خرداد پنجشنبه‌است و وفات بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران است.
پس از آن در تیرماه ۲تعطیلی مناسبتی داریم؛ دوشنبه ۱۵ تیر و دوشنبه ۲۹ تیر.
پس از آن دوباره مرداد بدون تعطیلی است و حتی میلاد حضرت قائم(ع) مصادف با روز جمعه ۱۶ مرداد شده است. از ۳۱ مردادماه زمان رکود سفرهاست زیرا ماه مبارک رمضان آغاز می‌شود. ۲۹شهریورماه یکشنبه‌است و عیدسعید فطر خواهد بود.
نیمه دوم سال با ۹ تعطیلی مناسبتی پیش روی ماست. مهرماه با شروع فصل مدارس و دانشگاه‌ها و رکود دوباره سفرها فقط یک تعطیلی مناسبتی در چهارشنبه ۲۲ مهر دارد. آبان بدون تعطیلی سپری خواهد شد و سپس در آذرماه ۲تعطیلی مناسبتی پیش روی ما قرار خواهد گرفت. شنبه ۷آذر و یکشنبه ۱۵ آذر ۲تعطیلی این ماه هستند.
دی‌ماه تقریبا مصادف با محرم است. شنبه و یکشنبه ۵ و ۶‌دی‌ماه تعطیل است. سپس تا پنجشنبه ۲۲ بهمن‌ماه تعطیلی نداریم که آن هم به ۲تعطیلی مناسبتی در برگ‌های تقویم چسبیده است. شنبه ۲۴ بهمن ۲۸ صفر و رحلت پیامبر خاتم و شهادت امام حسن مجتبی(ع) است. دوشنبه ۲۶ بهمن‌ماه هم شهادت امام رضا(ع) است. سپس پنجشنبه ۱۳ اسفند به مناسبت میلاد رسول اکرم(ص) تعطیل است.
این تعطیلی‌ها هریک می‌تواند مبنای سفری برای من و شما باشد؛ سفرهای مذهبی. سفرهای تفریحی و سفرهایی از هر جنسی که در فرهنگ ما متداول است. بنابراین بد نیست از همین حالا ذهنیتی داشته باشیم که اگر قرار است مثلا سوگواری تاسوعا و عاشورای حسینی را در دیار و محل تولدمان اجرا کنیم از همین حالا به فکر تهیه بلیت قطار و هواپیما و... باشیم. یا اگر قرار است به زیارت امام رضا(ع) برویم و می‌خواهیم این کار مصادف با میلاد یا وفاتش باشد آن را در تقویم ردیابی کنیم.
● سفرهای مذهبی
اعتقادات مذهبی ما ایرانیان که در نوع خود مثال‌زدنی است در زمینه سفر هم تاثیر‌گذار است. این موضوع سبب رقم خوردن بسیاری از سفرهای زیارتی در کشور است که مهم‌ترین آنها سفر زیارتی به مشهد و قم است.
با توجه به کثرت این اعتقادات باید توجه داشته باشیم که در روزهای مناسبتی، اماکن مذهبی ما با تجمع و افزایش تردد مواجه می‌شود و این به معنای کاهش یافتن فضای اقامتی مناسب و تهیه بلیت مناسب است. بنابراین اگر تمایل دارید همزمان با میلاد امام رضا(ع) در حرم آن حضرت در مشهد باشید باید توجه کنید که این مناسبت ۱۳۸۸/۸/۸ است.
اگر می‌خواهید زیارت خود را همزمان با وفات آن حضرت تنظیم کنید از همین حالا برای ۲۶ بهمن‌ماه برنامه‌ریزی کنید.
با وجود آنکه ما اماکن مقدس و مذهبی مختلفی داریم و سرزمین ایران سرزمینی برای همه ادیان بوده ولی سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری هنوز نتوانسته از این پتانسیل قوی و ریشه‌دار در مردم برای رونق سفرها و توسعه امکانات گردشگری و خدمات مرتبط بهره‌برداری کند. متولی سفرها در کشورمان نتوانسته شیعیان جهان را به ایران جذب کند و تورهای زیارت معصومین را برای آنها تدارک ببیند. حالا که چنین است بهتر است خودمان برای مناسبت‌های مذهبی‌‌مان برنامه‌ریزی سفری کنیم. مثلا برای سوگواری سالار شهیدان بسیاری از مردم علاقه‌مندند که روش‌های سوگواری دیگر هموطنانشان را ببینند و در آن شرکت کنند. مثلا در روستای کمجان و ابیانه از توابع نطنز مراسم نخل‌گردانی قابل توجه است. روش سینه‌زنی در جنوبی‌ها نظر بسیاری را جلب کرده و دوست دارند نوع نوحه‌خوانی آنها را بشنوند.
بسیاری از مردم هم ترجیح می‌دهند با وجود سکونت در شهری غیر از شهر زادگاه خود در زمان تاسوعا و عاشورای حسینی به شهر خود بروند که همه این اعتقادات مبناهایی برای سفرند و نیازمند برنامه‌ریزی هستند.
● دست‌اندرکاران گردشگری همکاری کنند
مشکل بسیاری از مردم این است که برای رزرو بلیت قطار و هواپیما از اینک برای آخر سال یا نیمه دوم سال امکانی ندارند. به عبارت دیگر سایت‌های رزرو بلیت قطار و هواپیما معمولا دیر باز می‌شوند و همین سبب شده که مردم نتوانند از قبل برای چنین سفرهایی برنامه‌ریزی کنند. در حالی که در کشورهای پیشرفته به‌ویژه کشورهای اروپایی رزرو برای تمام روزهای سال ممکن است و شرکت‌های هواپیمایی برای کسانی که ۶ ماه جلوتر بلیت تهیه می‌کنند تخفیف ۳۰تا۵۰ درصدی در نظر می‌گیرند. در مورد هتل هم باید چنین باشد. در واقع کسی که ۶ ماه جلوتر اتاقی را رزرو می‌کند باید از تخفیفات و امکانات بیشتری نسبت به کسی که یک شب جلوتر تصمیم به اقامت در هتلی می‌گیرد بهره‌مند شود.
این کار نیازمند حضور سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری به‌عنوان یک سامان‌دهنده بالادستی است که متأسفانه تا‌کنون چنین اتفاقی رقم نخورده است و این سازمان به درستی نتوانسته نقش یک سیاستگذار را در بحث سفر و گردشگری ایفا کند.

سینا قنبرپور

منبع : روزنامه همشهری