ده نکته در مورد تکالیف درسی

بررسی ها نشان می دهد که بچه ها از طریق تکلیف درسی مهارت هایی را می آموزند که بتوانند بزرگسالانی غیر وابسته، دارای انگیزه و پیروز بار بیایند. بنابراین باید این مهارت ها را بیاموزند ویاد بگیرند که از دستورات مربوط به تکالیف درسی پیروی کنند، وظیفه ای را شروع کنند و به پایان برسانند و وقت خود را سازمان دهند.
تکلیف درسی حلقه ی اصلی ارتباط بین خانه و مدرسه است. تکلیف درسی به بچه ها درس مسئولیت می دهد. ولی اگر بچه ها نتوانند با کمک سایرین کار کنند، این مسئولیت را نمی توانند بیاموزند.
فرزندانتان باید بفهمند که شما در مورد انجام کامل و دقیق تکالیف درسی جدی هستید. اما اگر شما با عصبانیت صحبت کنید، خواهش و تمنا کنید و یا با بچه ها بحث و جدل را بیندازید آن ها سست خواهند شد.
● برای بهبود کار به موارد زیر توجه کنید:
۱- فرزندان شما برای انجام موفقیت آمیز تکلیف درسی به یک محیط راحت، آرام و دارای نور کافی نیاز دارند.
آن ها نمی توانند در محیط آشفته تکالیفشان را درست انجام دهند. به فرزنداتان بگویید که برای انجام تکالیفش باید دارای یک محل معین باشد، محل باید مانع از حواس پرتی او گردد.
محل کار فرزندانتان را با وسایل لازم برای انجام تکالیف درسی مجهز کنید.
۲- تکلیف درسی هم باید در برنامه زندگی فرزندتان جایی داشته باشد.
شما نباید این نکته را به عهده فرزندتان بگذارید که تصمیم بگیرد چه موقع از شب تکالیف درسی خود را انجام دهد. بچه ها قادر نیستند در ساعات آخر شب تکالیف درسی خود را به طور موثر انجام دهند و نباید به تکالیف درسی به آن صورت نگاه کند که می توان آن را بعد از انجام بقیه کارها تمام کرد.
ساعت مورد توافق زیاد مهم نیست. مهم آن است که شما و فرزندانتان بدانید هر روز در چه ساعتی باید تکالیف انجام شود.
شما می توانید از قبل با فرزندتان در مورد زمان انجام تکالیف درسی توافق کنید. در این زمان باید کلیه ی فعالیت های دیگر کنار گذاشته شود و بهتر است یکی از والدین در آن زمان خانه باشد.
هدف از زمان معین برای انجام تکلیف درسی آن است که به بچه ها یاد داده شود که "سریع انجام دادن تکالیف " یا " به فراموشی سپردن آن" فایده ای ندارد و هیچ وقت بیشتری را در اختیار آن ها قرار نمی دهد.
برای بچه های تا سوم ابتدایی ، مسئولیت با شماست که زمان انجام تکالیف روزانه را تعیین کنید و برنامه را با آن ها مرور کنید تا بدانند منظور از برنامه چیست.
برای فرزندان کلاس چهارم تا اول راهنمایی بهتر است از آن ها بخواهید ساعات انجام تکالیف درسی را خودشان تعیین کنند و شما آن را کنترل کنید.
برای دانش آموزان کلاس دوم راهنمایی تا آخر دبیرستان، این دیگر مسئولیت خودشان است.
برنامه روزانه را در محل قابل دیدن نصب کنید.
بهتر است زمان انجام تکلیف درسی روزانه همه فرزندانتان همزمان باشد.
۳- بچه ها باید تکالیف درسی را خودشان انجام دهند.
انجام چنین کاری در ظرف یک شب امکان پذیر نیست. کار مستقل انجام دادن مهارتی است که باید از زمانی که فرزندتان اولین تکالیف درسی را دریافت می کند ، پرورش داده شود. به همین دلیل آغاز صحیح آن بسیار مهم است.
۴- از فرایند دلگرمی استفاده کنید.
با کمی کمک از جانب خودتان برتوانایی های فرزندتان در انجام کارهایش تاکید کنید.
تکالیف بسیار مشکل را به گام های ساده ای که می دانید فرزندتان می تواند از عهده ی آن ها برآید تقسیم کنید.
هر گاه کودک مرحله ای را با موفقیت طی کند او را تشویق کنید و از او بخواهید بقیه تکلیف را کامل کند.
۵- با تحسین کردن به فرزندتان انگیزه بدهید.
بسیاری از بچه ها یی که انگیزه ای برای انجام تکالیف درسی ندارند، نسبت به توانایی هایشان در انجام اموری که به مدرسه مربوط می شود احساس ایمنی نمی کنند. لازم است که این بچه ها از جانب کسانی که برای عقایدشان بیشترین ارزش را قایلند، یعنی پدر و مادر، مورد حمایت و تشویق قرار بگیرند.
رمز اینکه چگونه فرزندتان را با تحسین کردن برانگیزید این است که در این کار پیگیر باشید و بگذارید فرزندتان بداند که شما قدر سخت کوشی های او را در مدرسه می دانید.
کلید انگیزه دادن به فرزندتان آن است که بداند شما به میزان زیادی به او و تلاشی که به عمل می آورد اهمیت می دهید. در آغوش گرفتن و یا دستی به شانه زدن پیام شما را تقویت می کند.
۶- در صورت لزوم مشوق های اضافی بکار ببرید.
به برخی از کودکان نمی توان تنها با به کاربردن کلمات تحسین انگیز، انگیزه داد. برای این کودکان باید از مشوق های اضافی استفاده کرد.
به خاطر داشته باشید که ارایه ی مشوق فقط زمانی مناسب است که قبلا انگیزه های لازم برای انجام تکلیف درسی موثر واقع نشده باشد.
مشوق نباید به بودجه و وقت شما فشار بیاورد. ولی باید چیزی باشد که برای فرزندتان با معنا تلقی شود.
اجازه ندهید آن ها به زور از شما تشویق و امتیاز دریافت کنند. مشوق می تواند چیزهایی که آن ها دوست دارند یا کارت آفرین یا جایزه باشد. زمانی که فرزندتان در مورد تکلیف درسی احساس مسئولیت بیشتری می کند به تدریج مشوق ها را کاهش دهید تا به صورت شرطی تکلیف انجام ندهد و به جایی برسد که بدون مشوق ، مستقل و مسئولانه کارهایش را انجام دهد.
۷- شما باید یاد بگیرید که ارتباطی قاطعانه برقرار سازید.
صحبت کردن خصمانه فرزندتان را تحقیر می کند. این گونه صحبت ها اعتماد به نفس او را کم می کند و به جای کمک به حل مشکل به آن دامن می زند و بیزاری او را افزایش می دهد.
وقتی سر فرزندتان داد و بیداد می کنید در واقع عصبانیت وعدم کارایی خود را به او منتقل می کنید نه قدرتتان را .
در دام مشاجره با فرزندتان نیفتید.
مشخص کنید که از فرزندتان چه می خواهید ، مثلا : " از تو می خواهم که تکلیف درسیت را انجام دهی" پس جرو بحث بی مورد پیش نیاورید.
این روش را حداکثر سه بار تکرار کنید و نه بیشتر و اگر فایده نداشت،
۸- با عمل خود از گفتارتان پشتیبانی کنید.
اینکه تاکتیک فزند شما گریه کردن، داد و بیداد به راه انداختن ، دشمنی ورزیدن، بددهنی کردن یا بی خیال بودن یا ترکیبی از همه آن ها باشد، نباید شما از کوشش باز دارد.
۹- اگر فزندتان نمی تواند تکالیف درسیش را انجام دهد، در صورت لزوم با آموزگارش تماس بگیرید.
بگذارید فرزندتان بداند که خانه و مدرسه جبهه مشترکی را تشکیل داده اند تا او را در کسب موفقیت یاری دهند. توجه داشته باشید منظور از این جبهه مشترک جبهه علیه کودک نیست، بلکه برای یاری به کودک است. پس دقت کنید گفتگو با معلم به عکس هدف شما تبدیل نشود.
بچه ها باید یاد بگیرند چه شما در منزل باشید چه نباشید، آن ها تکالیف شان را انجام دهند.
۱۰- مهارت آن ها را در خواندن تقویت کنید
بچه هایی که از مهارت های قوی درخواندن برخوردار باشند می توانند به راحتی در بسیاری از زمینه های درسی به موفقیت دست یابند. پس مهارت خواندن آن ها را با کتاب های غیر درسی و مناسب افزایش دهید.

برگرفته از کتاب مشق بدون اشک
نویسنده : لی کانتر / مترجم : مجید دانا
ناشر : کانون پرورش فکر ی کودکان و نوجوانان ، ۱۳۷۴
شهناز مداح

منبع : سایر منابع