نیازمندی‌های یک دهان سالم

مواد غذایی گوناگون به علت داشتن ریز مغذی‌هایی نظیر ویتامین‌ها و مواد معدنی، نقش موثری در حفظ سلامت بافت دهان، زبان و لثه‌ها دارند. كمبود هر گروه از این ریزمغذی‌ها می‌تواند اثرات منفی بر بافت دهان و لثه‌ها داشته باشد.
● آهن
آثار بالقوه كمبود آهن، عموما همانند كمبود ویتامین B، آشكار می‌شود: سوزش دهان و زبان، عفونت‌های قارچی دهان، قرمزی و تورم زبان، زخم‌های دهانی و بافت دهان رنگ پریده.كمبود آهن می‌تواند در اثر فقر آهن در رژیم غذایی و یا به علت نقص در جذب آهن در روده ایجاد شود. همچنین كم‌خونی‌هایی كه در اثر عادت‌های ماهانه طولانی در خانم‌ها و یا خونریزی‌های داخلی اتفاق می‌افتد، به فقرآهن منجر می‌شود. گوشت، سبزیجات با برگ سبز، حبوبات، میوه‌ها و غلات سبوس‌دار منابع سرشاری از آهن هستند. در افرادی كه كمبود آهن شدید دارند، گاهی آهن به‌صورت دارو توسط پزشك تجویز می‌شود.
● ویتامین C
ویتامینC یا اسید اسكوربیك نقش مهمی در ساخت كلاژن و قسمت اصلی ساختمان بافت‌های بدن، بازی می‌كند. كمبود ویتامین C باعث می‌شود كه لثه‌ها به آسانی و گاهی به‌طور خودبه‌خود خونریزی كنند.
علاوه بر كمبود این ویتامین، ژنژیویت كه اولین مرحله از بیماری‌های لثه محسوب می‌شود نیز می‌تواند منجر به خونریزی از لثه‌ها شود. دندان‌پزشك شما می تواند در مورد علت خونریزی لثه‌های شما، به شما كمك كند. كمبود ویتامین C در بدن علاوه بر خونریزی از لثه‌، علائم دیگری نظیر خستگی و ضعف عمومی را به همراه خواهد داشت. منابع غنی ویتامین C عبارتند از: مركبات، سبزیجات به رنگ سبز تیره، گوجه فرنگی و توت‌فرنگی و فلفل دلمه‌ای و.... سیگار‌ی‌ها به مقدار بیشتری ویتامین C نیاز دارند.
● ویتامینA
ویتامینA به رشد سلول‌های پوستی و نگهداری آنها كمك می‌كند. این سلو‌ل‌ها در دهان نقش مهمی دارند. كمبود ویتامین A منجر به تاخیر در ترمیم زخم‌های دهانی می‌شود. منابع اصلی ویتامین A عبارتند از: شیر غنی شده، تخم‌مرغ، میوه‌ها و سبزیجات نارنجی و زردرنگ. مراقب باشید كه مصرف بیش از حد ویتامین A نیز ممكن است منجر به درد مفاصل، سردرد، اسهال، خستگی و استفراغ شود.
● ویتامین D
ویتامینD به كمك كلسیم به حفظ استحكام و قدرت استخوان‌ها كمك می‌كند. كمبود این ویتامین منجر به ضعف استخوان‌ها می‌شود. در دهان، كمبود ویتامین ممكن است باعث افزایش خطر شكستگی فك و بیماری‌های پریودونتال لثه شود. كمبود ویتامین D در دوران نوزادی ممكن است باعث اختلال در ساختمان دندان‌ها شود.اگر بدن هفته‌ای ۲ تا ۳ بار در معرض نورخورشید قرار بگیرد، ویتامین D مورد نیاز خود را خواهد ساخت. ویتامین D همچنین در روغن ماهی، شیر و فراورده‌های لبنی و زرده‌ تخم‌مرغ به وفور یافت می‌شود. مصرف بیش از حد ویتامین D منجر به اختلالات كلیوی خواهد شد.
● ویتامین K
كمبود ویتامینK یكی از رایج‌ترین كمبود ویتامین‌هاست كه بافت دهان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. ویتامین K به انعقاد خون كمك می‌كند و كمبود آن به تاخیر در ترمیم زخم‌ها منجر می‌شود. افرادی كه كمبود ویتامین K دارند، ممكن است پس از كشیدن یك دندان و یا حتی یك جرم‌گیری ساده، خونریزی بیش از حد داشته باشند. اغلب افرادی كه كمبود ویتامین K دارند، از این عارضه بی‌خبرند.كمبود ویتامین‌ K اغلب ژنتیكی است و یا به دلیل بیماری‌های كبدی و یا سایر بیماری‌ها اتفاق می‌افتد. جگر، سبزیجات با برگ سبز، بروكلی، شیر، تخم‌مرغ و مركبات از منابع سرشار ویتامین K محسوب می‌شوند.

‌‌یاسمن سلا‌متیان

منبع : روزنامه سلامت