کودکی پررنج

تنبیه بدنی کودکان، عمدتا از سوی والدین آنها یا بزرگسالانی که با آنان نسبت نزدیک دارند، به اشکال و انحای گوناگون و به بهانه تادیب و حفظ انضباط، هنوز هم در اروپا و دیگر نقاط جهان اعمال می‌شود. اما در برخی کشورها کمتر از گذشته مشاهده می‌شود و امروزه احتمال این‌که همه انواع این پدیده متوقف شود، وجود دارد. به همین دلیل، شورای اروپا، مرکب از ۴۷ کشور با هدف ارتقای آزادی‌های مدنی در سراسر اروپا از دوبلین گرفته تا ولادی وستک ‌ مبارزه برای منسوخ کردن تنبیه بدنی را که از نیمه ژوئن سال میلادی گذشته در کروتیا آغاز شده، از طریق برگزاری جلسات مباحثه، نمایش، خیمه‌شب‌بازی، تبلیغات تلویزیونی، انتشار جزوه به زبان‌های مختلف و فراخوانی برای اعتراض علنی نسبت به کتک زدن کودکان، وجهه همت خود قرار داده است.
از آنجا که رسیدن به این هدف، به تلاش‌های جدی باارزش بستگی دارد، به نظر می‌رسد قدرت خطاب اروپا، پرده وحشت میان شرایط کنونی و وضعیت امیدبخشی را که در صورت قدری سختکوشی بیشتر، به سهولت قابل توسعه و پیشرفت خواهد بود، دریده است. در جهانی که کودکان با کابوس‌هایی همچون کار اجباری، آزار جنسی و اعزام اجباری به خدمت سربازی مواجهند، فعالیت برای ممنوع کردن تنبیه بدنی آنها از سوی والدین، ممکن است برای برخی مردم اصرار غلط تعبیر و تلقی شود. اما پرواضح است که در نقاط توسعه‌یافته و قانونمدار جهان، اجماع علیه ضرب و شتم کودکان شتاب گرفته است. بر همین اساس، این اعتقاد که حتی تنبیه ملایم کودکان و هرگونه سوءرفتار جدی با آنها نیز اهمیت بسیاری دارد اگرچه به نحوی متمایز در حال رشد است. ممکن است بعضی والدین حق خود بدانند که برای محافظت کودک نوپا، وی را از کارهای خطرناک بازدارند، لکن در استدلال مزبور هم به خطا می‌روند.
تاکنون تنها ۲۳ کشور که از آن میان ۱۸کشور اروپایی هستند، تنبیه بدنی را به کلی ممنوع اعلام کرده‌اند ولی ۱۰۶ کشور مشتمل بر نقاطی که در تعلق به نسل گذشته وجه اشتراک دارند، فقط تنبیه بدنی را در مدارس متوقف ساخته‌اند. در کشورهایی که معلمان هنوز در مورد دانش‌آموزان، زور به کار می‌برند (ازجمله در ایالات متحده آمریکا که در سال ۱۹۷۷ دادگاه عالی در ارتباط با دو دانش‌آموزی که با چوب کتک خورده و صدمه دیده بودند، تصمیماتی اتخاذ کرده بود) متوجه شده‌اند که منع قانونی تنبیهات ظالمانه و غیرمعمول، تنها برای روند امور قضایی مورد استفاده قرار گرفته است. حداقل در برخی مناطق ۲۲ کشور جهان، هنوز تأدیب جسمی رخ می‌دهد.
خانم الیزابت گرشاف استاد دانشگاه میشیگان که با تادیب جسمی مخالف است، می‌گوید: «این تمرین مشترکی است که در مدارس و خانه‌های آمریکاییان انجام می‌شود. اکثر کودکان آمریکایی، هنگامی که به سن بلوغ می‌رسند، در خانه‌ها تنبیه بدنی می‌شوند و در سال‌های اخیر، قریب به ۳۰۰ هزار نفر در مدارس، تنبیه جسمی را تجربه کرده‌اند.»
برعکس، در اروپا حتی در بریتانیا و ایرلند که تنبیه بدنی متداول بوده ‌کتک زدن کودکان در مدارس تقریبا از بین رفته و جنبشی که برای متوقف کردن این عمل توسط والدین یا سایر افراد بزرگسال خانواده پدید آمده، تاثیر خود را بخشیده است.
سوئد، اولین کشوری بود که در سال ۱۹۷۹، هر نوع خشونت بزرگسالان علیه کودکان را غیرقانونی اعلام کرد. این موضوع در آن زمان بحث‌انگیز بود، لکن بعد از ۲ سال تلاش برای معرفی و شناساندن قانون و طرز تفکری که در پس آن نهفته بود، اصل کتک زدن و اعتقاد ارزشی آن، بسرعت قوس نزولی پیمود.
درست ۲ سال پیش، نیوزیلند، اولین کشور انگلیسی‌زبان بود که کتک زدن را ممنوع اعلام کرد. در حال حاضر یک گروه فشار با تحریک مردم می‌کوشد این تحول را به قهقرا بکشاند و ادعا دارد که حداقل نیمی از جمعیت از تنبیه بدنی حمایت می‌کنند، اما واقعیت این است که تعدادی از مردم انتظار دارند ممنوعیت مذکور لغو شود.
پلیس دوباره اطمینان داده است هنگامی که مردم حق استفاده از این قانون را با حزم و احتیاط به دست آورند، هیچ نوع پیگرد قانونی در بین نخواهد بود. باوجود این، چون سخنرانی‌های مذهبی در نیوزیلند از عشق به اصلاح لبریز است، بعضی از طرفداران تنبیه بدنی، پشتیبانان خود را فی‌الواقع از دست داده‌اند.
در سال‌های اخیر، کشورهای متعدد اروپایی (مانند یونان و پرتغال) بعد از این که یک گروه فشار وابسته به کشور سوئیس، به دلیل این که این‌گونه کشورها تحت نفوذ یک منشور اجتماعی اروپایی موسوم به «پیمان شورای اروپا» هستند با آنان به مبارزه برخاسته‌اند، به آرامی کتک زدن کودکان را منسوخ ساخته‌اند. در سال گذشته نیز ۲ کشور آمریکای لاتین (شیلی، ونزوئلا و اروگوئه) به ممالک ضدتنبیه بدنی پیوستند. اگرچه هیچ کس انتظار ندارد تنبیه بدنی به این زودی‌ها از محیط‌های سنتی در آفریقا یا خاورمیانه از بین برود، اما کشورهای پیشگام می‌توانند در محو این پدیده ناپسند ایستادگی کنند و پناهگاه مردمی باشند که در این رهگذر صدمه دیده‌اند.
الیزابت گرشاف و همکارش سوزن بیتنسکی از دانشگاه دولتی میشیگان، در تحقیقاتی که سال گذشته انجام داده‌اند خاطرنشان کرده‌اند، کشورشان (آمریکا) باید در مقابل اجماع یکصدای جهانی علیه تنبیه‌بدنی سر تعظیم فرود آورد و از نظر پژوهشی تایید کند که تنبیه جسمی بی‌فایده و حتی زیانبار است. آنان با تلخیص گزارش‌های زیادی نتیجه‌گیری کرده‌اند یکی از دلایل رد تنبیه این است که کودک را وادار سازیم چیزهای غلطی را مشاهده کند و رفتار خود را در درازمدت تغییر دهد.
در این میان کشورهایی نیز هستند که به میانه‌روی اعتقاد دارند و مجاز بودن تنبیه بدنی را نیرنگ‌آمیز می‌دانند. در بریتانیا والدین می‌توانند فرزندان خود را کتک بزنند، اما نباید آثار کوفتگی و کبودی برجای بماند. در کانادا می‌توان کودکان بین ۲ تا ۱۲ ساله را تنبیه کرد؛ ولی ضربه زدن به سر یا تنبیه با اشیا مجاز نیست. به نظر می‌رسد در کشورهای ثروتمند صرف‌نظر از قانون، دگرگونی‌های اجتماعی موجب شده که والدین در ارتباط با تنبیه کودکان تا حدودی محتاط باشند. مثلا بسیاری از آمریکایی‌ها که مخالف ممنوعیت تنبیه بدنی هستند، این کار را مطلوب نمی‌دانند، اما برخی از این افراد سرسخت، از چالش با آخرین مصوبه سازمان ملل متحد برای پایان دادن به تنبیه بدنی کودکان در سراسر جهان در سال‌ جاری میلادی (۲۰۰۹) ممکن است احساس‌ آرامش کنند.

مترجم:رسول کاظم‌الوندی
منبع: اکونومسیت

منبع : روزنامه جام‌جم