هیبریدهای بین گونه ای در چغندرقند (جنس Beta) با استفاده از روش نجات جنین

تلاقی بین گونه ای یا بین جنسی در چغندرقند معمولا به علت عدم لقاح، مرگ جنین یا قطع ارتباط آندوسپرم با جنین موفقیت آمیز نبوده است. در این موارد، تکنیک نجات جنین مفید بوده و جنین های هیبرید قبل از نابود شدن در شرایط درون شیشه ای کشت و نگه داری می شود. دستیابی به تلاقی بین گونه ای چغندرقند با گونه های وحشی به دلیل عدم تشابه کروموزومی با روش های متداول به نژادی میسر نیست. در این بررسی، برای تهیه هیبریدهای بین گونه ای، تلاقی یک توده تتراپلوئید ۳۷RT به عنوان والد مادری با دو گونه وحشی Beta. Webiana و Beta procumbens به عنوان والد پدری به صورت دستی انجام شد. پس از مطالعه روند رشد جنین توسط محلول یک درصد تترازولیوم کلراید، جنین های هیبرید ۲۰ روزه در محیط غذایی N۶ در سه آزمایش با ترکیبات مختلف هورمونی در شرایط آزمایشگاهی کشت و در تاریکی و دمای ۲۵ درجه سانتی گراد به مدت چهار هفته قرار گرفتند. آزمایش سوم با ترکیب محیط N۶ و هورمون های BA, GA۳, NAA به ترتیب به میزان ۱، ۰.۲، ۰.۵ و P.V.P به میزان ۳۰۰ میلی گرم در لیتر و ساکارز و زغال فعال به ترتیب به میزان ۳۰ و یک گرم در لیتر و ۰.۶ درصد آگار نتیجه مطلوبی را از نظر جوانه زدن جنین هیبرید نشان داد. سپس جنین های جوانه زده جهت ازدیاد به محیط N۶ حاوی BA و GA۳ به ترتیب به میزان ۰.۵ و یک میلی گرم در لیتر منتقل و در شرایط ۱۶ ساعت روشنایی و دمای ۲۵ درجه سانتی گراد قرار داده شدند. نتایج نشان داد که درصد جوانه زنی و دانهال هیبرید دو نوع تلاقی B.vulgaris×B.procumbens و B.vulgaris×B.webbiana به ترتیب ۱۰ درصد و ۴۰ درصد است.

روزبه فرانک
سیدیعقوب صادقیان
نسرین یاوری
محمود مصباح

منبع : پایگاه اطلاعات علمی