سه شنبه, ۱۳ آذر, ۱۴۰۳ / 3 December, 2024
مجله ویستا


«کیفیت»، قطعه ای گمشده


«کیفیت»، قطعه ای گمشده
اگرچه وضعیت آموزشگاه های آزاد هنری در کشور ما همچنان آشفته و غیرمنظم است و از نظام مشخص و منسجمی تبعیت نمی کند، اما حکایت آموزشگاه های آزاد موسیقی، حکایت دیگری است. چراکه بازار آشفته موسیقی و حتی نیمه رسمی آن بر مشکلات این صنف دامن هم زده و اعتراض هنرمندان و متخصصان با سابقه این رشته نیز برای ساماندهی وضعیت این مراکز آموزشی تاکنون راه به جایی نبرده است.
هرچند تا کنون از سوی برخی نهادهای مسئول اقداماتی همچون «تهیه بانک اطلاعاتی» و «برگزاری جشنواره آموزشگاه های موسیقی» برای ساماندهی این مراکز صورت گرفته اما هنوز اقدام جامعی در این زمینه توسط هیچ مرکزی و نهاد مسئولی انجام نشده است.
هر ساله با آمدن فصل بهار، بازار آموزشگاه های موسیقی نیز گرم و بر تعداد هنرجویان و به دنبال آن مدرسان حاضر در این آموزشگاه ها نیز اضافه می شود، اما غافل از آنکه این مراکز بدون وجود هدایت و نظارت تخصصی در حال گسترش و رشد شده اند.
بر اساس یک آمارگیری که در سال ۸۴ از تعداد آموزشگاه های رسمی موسیقی در ایران انجام شده است، ۳۶۴ آموزشگاه موسیقی در سراسر کشور مشغول فعالیت هستند که «عاصمه فندرسکی»، مدیر آموزشگاه موسیقی «آوای مهربانی» وضعیت صدور مجوز آموزشگاه های موسیقی کشور را رضایت بخش نمی داند و معتقد است; «این اوضاع به شیوه ای است که به هر فردی مجوز تاسیس آموزشگاه موسیقی داده می شود.
اگرچه ممکن است چنین به نظر برسد که رقم بالای آموزشگاه های آزاد موسیقی نشاندهنده توجه زیاد جامعه ایرانی به هنر موسیقی است، اما باید توجه داشت این آموزشگاه ها هم اکنون تنهاجای خالی موسیقی را در سیستم آموزشی ما پر می کنند و به این ترتیب نمی توانند به عنوان یک شاخص مناسب در این زمینه عمل کنند.
در حالیکه یکی از نکات قابل اهمیت این است که آیا این آموزشگاه هایی که تعداد آنها رو به افزایش است و قرار است کمبودهای سیستم آموزشی را جبران کنند از کیفیت لازم برخوردارند یا نه؟» «سودابه سالم» مدیر آموزشگاه موسیقی «ودا» نیز تعداد آموزشگاه های موسیقی در ایران را در مقایسه با جهان پرشمار توصیف می کند: «علاقه به موسیقی، به خصوص در جوانان باعث می شود تا در نبود فضای آکادمیک مناسب، تا این اندازه آموزشگاه موسیقی در ایران تشکیل شود تا جوابگوی این همه علاقه مند باشند. خوشبختانه با تمام ضعف هایی که آموزشگاه های آزاد موسیقی در ایران دارند باید بگویم که همین ها موسیقی را در ایران زنده نگه داشته اند.» تمام دانشجویان و فارغ التحصیلان رشته موسیقی بعد از ۵ سال می توانند مجوز تاسیس آموزشگاه بگیرند و دیگر از آنها امتحانی هم گرفته نمی شود، اما افرادی که سابقه فعالیت در حوزه موسیقی را دارند، برای دریافت این مجوز باید آزمونی را که به همین منظور تعیین شده را پشت سر بگذارند.
اگرچه ممکن است چنین قوانینی در نگاه اول منطقی و حساب شده به نظر برسد، اما ارزیابی عنصر کیفیت در هیچ کجای این شیوه به درستی پیش بینی نشده است، ضمن آنکه پس از تاسیس آموزشگاه نظارت حرفه ای بر نحوه کار این مراکز وجود ندارد. «سوشیانت عازمی خواه»، مدیر آموزشگاه فاخته کرج نیز رشد بی رویه آموزشگاه های موسیقی را یکی از عواملی می داند که بر کیفیت آموزش موسیقی در کشور تاثیرات نامناسبی بر جای می گذارد: «تعداد آموزشگاه های موسیقی به خصوص در چند سال اخیر و به دنبال افزایش عمومی به هنر موسیقی بالا رفته است و متاسفانه تا شکایتی از آموزشگاه ها نشود، آنها به فعالیت خود ادامه می دهند که البته به این مراکز تدریس های خصوصی غیر حرفه ای را هم باید اضافه کرد، مجموع این عوامل باعث می شود که ارزش یک آموزش حرفه ای و بلندمدت زیر سوال برود و هر هنرجویی با گذراندن چند دوره در این آموزشگاه ها فکر کند که یک نوازنده کامل شده است.» «کیوان ساکت»، مدیر آموزشگاه «وزیری» نیز در این زمینه به میراث خبر می گوید: «برخی از آموزشگاه ها برای تامین هزینه های خود اقدام به راه اندازی سازفروشی یا بخش تعمیر ساز در داخل آموزشگاه می کنند، اما آموزشگاه موسیقی یک محیط فرهنگی هنری است و بسیاری حاضر نیستند، به این ترتیب شان این محل را پایین بیاورند، بنابراین بیشتر از سایرین مشکلات مالی خواهند داشت. »«ساکت» پیشنهاد می کند: «دولت و نهادهایی که مرتبط با موسیقی عمل می کنند، باید کمک هایی را نیز به فعالان این حوزه اختصاص دهند، همانطور که چنین بودجه هایی در قانون هم برای کمک به فعالیت های فرهنگی پیش بینی شده است.
در حالیکه همین آموزشگاه ها یکی از مراکزی هستند که موجب گسترش و معرفی هنر والای ایرانی خواهند بود.» «مرتضی مبکی» جانشین مدیریت آموزشگاه موسیقی «پویش» نیز از کمبود امکانات برای فعالیت های موسیقایی گله می کند: «ما در بخش زیرساخت های مربوط به فعالیت های فرهنگی و هنری کمبود داریم. یکی از همین بسترها امکانات مناسب آموزشی است.
شما فکر کنید علاوه بر اینکه بسیاری از آموزشگاه های موسیقی برای تدریس هنر مناسب نیستند، هنرجویانی که به تازگی نواختن یک ساز را آغاز کرده اند نیز، محل مناسبی برای ارائه آن ندارند. بسیاری از نهادها یا موسسات دولتی یا نیمه دولتی، از امکاناتی همچون سالن مناسب بهره می برند که سالهاست خاک می خورد که می توانند آنها را با اجاره بهای کمتر در اختیار آموزشگاه ها و حتی گروه های موسیقی قرار دهند، تا در آنجا تمرین کرده و کارهای خودشان را ارائه دهند.» این فعال حوزه موسیقی همچنین یکی دیگر از کمبودهای این حوزه را نبود امکان رقابت میان آموزشگاه های موسیقی می داند:« فضای سالم رقابتی میان آموزشگاه های موسیقی یکی از عواملی است که منجر به افزایش کیفیت آموزش موسیقی در کشور می شود، اما متاسفانه شرایط و امکانات مناسب برای چنین رقابتی وجود ندارد و اصولا معیارهای مشخص و مناسبی هم برای آن تعریف نشده است.»
منبع : روزنامه ابتکار