جمعه, ۱۳ مهر, ۱۴۰۳ / 4 October, 2024
مجله ویستا

استئوآرتریت‌ (بیماری‌ دژنراتیو مفصل‌)


استئوآرتریت‌ (بیماری‌ دژنراتیو مفصل‌)
● اطلاعات‌ اولیه‌
استئوآرتریت‌ (بیماری‌ دژنراتیو مفصل‌) تحلیل‌ غضروف‌ مفصلی‌ و رشد خارهای‌ استخوانی‌ كه‌ باعث‌ التهاب‌ بافت‌های‌ اطراف‌ می‌گردد. این‌ عارضه‌ ممكن‌ است‌ هر یك‌ از مفاصل‌ را درگیر سازد ولی‌ شایع‌ترین‌ مفاصله‌ درگیر عبارتند از مفاصل‌ انگشتان‌ دست‌، پا، زانو، ران‌ و ستون‌ فقرات‌. این‌ عارضه‌ معمولاً بزرگسالان‌ بالای‌ ۴۵ سال‌ را مبتلا می‌سازد.
● علایم‌ شایع‌
▪ خشكی‌ و درد مفاصل‌ از جمله‌ كمردرد. تغییرات‌ آب‌وهوا به‌ خصوص‌ سرما و رطوبت‌ ممكن‌ است‌ درد ر افزایش‌ دهند.
▪ محدودیت‌ حركت‌ و كاهش‌ انعطاف‌پذیری‌ مفاصل‌ مبتلا
▪ نبود قرمزی‌، گرما یا تب‌ همراه‌ درگیری‌ مفاصل‌ (معمولاً)
▪ تورم‌ مفاصل‌ درگیر (گاهی‌) به‌ خصوص‌ مفاصل‌ انگشتان‌ دست‌
▪ صدای‌ ترق‌ و تروق‌ یا صدای‌ ساییده‌ شدن‌ با حركت‌ مفصل‌ مبتلا (گاهی‌)
● علل‌
علت‌ دقیق‌ این‌ اختلال‌ ناشناخته‌ است‌. به‌ نظر می‌رسد نتیجه‌ تركیب‌ یا تعامل‌ عوامل‌ مكانیكی‌، زیست‌شناختی‌، بیوشیمیایی‌، التهابی‌ و ایمنی‌ باشد.
● عوامل‌ افزایش‌دهنده‌ خطر
▪ چاقی‌
▪ پرداختن‌ به‌ طور حرفه‌ای‌ به‌ فعالی‌هایی‌ كه‌ با فشار به‌ مفاصل‌ همراهند نظیر رقص‌، فوتبال‌، موسیقی‌ یا قالی‌ بافی‌
▪ فشار بر مفاصل‌ ناشی‌ از فعالیت‌ و بالارفتن‌ سن‌. تقریباً همه‌ افراد بالای‌ ۵۰ سال‌ به‌ درجاتی‌ از استئوآرتریت‌ مبتلا هستند.
▪ آسیب‌ به‌ آستر مفصل‌
● پیشگیری‌
▪ حفظ‌ وزن‌ در حد مناسب‌ برای‌ قد و ساختار بدن‌
▪ داشتن‌ فعالیت‌ فیزیكی‌ و در عین‌ حال‌ خودداری‌ از فعالیت‌هایی‌ كه‌ منجر به‌ آسیب‌ مفاصل‌ می‌گردند، به‌ ویژه‌ پس‌ از سن‌ ۴۰ سالگی‌. به‌ طور منظم‌ به‌ نرمش‌های‌ كششی‌ یا یوگا بپردازید.
● عواقب‌ مورد انتظار
▪ علایم‌ معمولاً قابل‌ تسكین‌ است‌ ولی‌ تغییرات‌ مفصلی‌ دایمی‌ هستند. درد ممكن‌ است‌ در آغاز خفیف‌ باشد، ولی‌ می‌تواند به‌ قدری‌ شدید گردد كه‌ فعالیت‌های‌ روزمره‌ و خواب‌ بیمار را دچار اختلال‌ كند.
● عوارض‌ احتمالی‌
▪ لنگیدن‌ (گاهی‌)
▪ تحلیل‌ رفتن‌ و ضعیف‌ شدن‌ عضلات‌ اطراف‌ مفصل‌ مبتلا در اثر به‌ كارگیری‌ كمتر آنها به‌ علت‌ درد
پیشرفت‌ بیماری‌ (به‌ دلیل‌ ماهیت‌ پیشرونده‌ بیماری‌)
● درمان‌
▪ بررسی‌های‌ تشخیصی‌ ممكن‌ است‌ شامل‌ بررسی‌ آزمایشگاهی‌ مایع‌ مفصل‌ (برای‌ ردكردن‌ احتمال‌ آرتریت‌ التهابی‌) و رادیوگرافی‌ مفاصل‌ درگیر باشد.
▪ یك‌ طرح‌ درمانی‌ جامع‌ در بردارنده‌ شناخت‌ اختلال‌، توانبخشی‌، برنامه‌ریزی‌ برای‌ فعالیت‌های‌ روزمره‌، و داروها می‌باشد.
▪ برای‌ تخفیف‌ درد، مفاصل‌ دچار درد و سفتی‌ را به‌ مدت‌ ۲۰ دقیقه‌ ۳-۲ بار در روز گرم‌ كنید. برای‌ گرم‌ كردن‌ مفصل‌ از حوله‌ داغ‌، وان‌ آب‌ داغ‌، لامپ‌های‌ مادون‌ قرمز، بالشتك‌های‌ گرم‌كننده‌ برقی‌، یا پمادها یا محلول‌های‌ ایجادكننده‌ گرمای‌ عمقی‌ استفاده‌ كنید. شنا در یك‌ استخر آب‌ گرم‌ یا حركت‌ در یك‌ چشمه‌ معدنی‌ دارای‌ جریان‌ گردابی‌ سودمند است‌.
▪ اگر استئوآرتریت‌ گردن‌ باعث‌ درد در بازوها شده‌ باشد از یك‌ گردن‌بند نرم‌ بی‌حركت‌ كننده‌ گردن‌ استفاده‌ كنید. اگر این‌ اقدام‌ مؤثر نبود، یك‌ وسیله‌ كشش‌ گردن‌ برای‌ استفاده‌ در منزل‌ خریداری‌ كنید.
▪ عضلات‌ اطراف‌ مفاصل‌ درگیر را ماساژ دهید. ماساژ خود مفاصل‌ فایده‌ای‌ ندارد.
▪ در مورد استئوآرتریت‌ ستون‌ فقرات‌، هنگام‌ خواب‌ به‌ پشت‌ بخوابید و از یك‌ تشك‌ سفت‌ استفاده‌ كنید یا یك‌ تخته‌ چند لایه‌ به‌ قطر ۲ سانتی‌متر بین‌ تخت‌ فنری‌ و تشك‌ خود قرار دهید. تشك‌های‌ مواج‌ در این‌ زمینه‌ برای‌ برخی‌ افراد مفید است‌.
▪ از شرایطی‌ كه‌ باعث‌ لرزیدن‌ می‌شود دوری‌ كنید. از زیرپوش‌ گرم‌كن‌ استفاده‌ كنید یا از فعالیت‌ در محیط‌ باز خودداری‌ كنید.
▪ نگاه‌ مثبت‌ خود به‌ زندگی‌ را حفظ‌ كنید، اعتماد به‌نفس‌ خود را از دست‌ ندهید. برای‌ جلوگیری‌ از تحلیل‌ عضلات‌ به‌ فعالیت‌های‌ طبیعی‌ خود ادامه‌ دهید.
▪ طب‌ سوزنی‌ گاهی‌ كمك‌كننده‌ است‌.
▪ جراحی‌های‌ توصیه‌ شده‌ برای‌ استئوآرتریت‌ شدید شامل‌ آرتروپلاستی‌ (تعویض‌ مفصل‌) و آرترودز (بی‌حركت‌ كردن‌ مفصل‌ می‌باشد)
● داروها
▪ آسپیرین‌ یا سایر داروهای‌ ضدالتهابی‌، یا استامنیوفن‌ جهت‌ درد و ناراحتی‌
▪ تزریق‌ كورتون‌ به‌ داخل‌ مفاصل‌ دچار درد و سفتی‌. این‌ اقدام‌ ممكن‌ است‌ به‌ طور موقت‌ باعث‌ درد و ناراحتی‌ گردد.
▪ سایر داروها نیز برحسب‌ نیاز ممكن‌ است‌ تجویز شوند (نظیر شل‌كننده‌های‌ عضلانی‌، مسكن‌های‌ قوی‌تر، داروهای‌ ضدافسردگی‌ و غیره‌)
● فعالیت‌
▪ استراحت‌ تنها در مرحله‌ حاد بیماری‌ كه‌ مفاصل‌ خیلی‌ دردناكند ضروری‌ است‌. به‌ محض‌ بهبود علایم‌، فعالیت‌های‌ طبیعی‌ خود را از سر بگیرد.
▪ درمان‌ فیزیكی‌ برای‌ توانبخشی‌ عضلات‌ و مفاصل‌ (تنها برای‌ موارد شدید)
▪ ممكن‌ است‌ جلوگیری‌ از حركت‌ زیاد مفصل‌ لازم‌ باشد (با استفاده‌ از چوب‌های‌ زیربغل‌، عصا، واكر و زانوبند كشی‌)
● رژیم‌ غذایی‌
رژیم‌ برای‌ كاهش‌ وزن‌ در موارد اضافه‌ وزن‌
● در این‌ شرایط‌ به‌ پزشك‌ خود مراجعه‌ نمایید
▪ اگر شما یا یكی‌ از اعضای‌ خانواده‌ تان دارای‌ علایم‌ درد یا سفتی‌ مفصلی‌ باشید.
▪ اگر دچار علایم جدید و غیرقابل توجیه شده اید. داروهای‌ تجویزی‌ ممكن‌ است‌ با عوارض‌ جانبی‌ همراه‌ باشد.
منبع : پایگاه اطلاع رسانی سلامت ایرانیان