مروری بر زندگی حاج محمد ارجمند کرمانی

ارجمند در یک خانواده نسبتا مرفه پابه عرصه وجودگذاشت وترقیات شگرف اودرکارصنعت ،تجارت وکشاورزی هیچگونه ارتباطی باوضعیت مالی اونداشت بلکه تلاش وعزم واراده وکاردانی اودرراه رسیدن به اهداف عالیه هنرقالیبافی ودیگر رشته ها کاررابه جای رسانید که زبانزد خاص وعام گردید وکسانیک بااودر ارتباط بودند امانت وصفای خاطرودرستکاری ونیک خواهی این مردگرانمایه رادرخورتمجید وتحسین می دانستند.
مرحوم حاج محمد ارجمند فرزند سوم حاج محمد جعفر کرمانی می باشد استاد محمد ارجمند چشم و چراغ خانواده ارجمندی ها وجزء افراد پرهیزکار و درستکار ایرانی که زندگی سعادتمندخویش رامدیون تقوا می دانستند می باشد. حاج محمد ارجمند از همان کودکی و نوجوانی فردی فعال و کوشا بود و مانند همه انسانهای خود ساخته ، زندگی را از صفر شروع کرد. وی همواره مصمم و امیدوار ، در صدد پیدا کردن راهی برای بهبود و ترقی وضع زندگی خویش بود.
استاد محمد ارجمند از همان کودکی به شغل هنر طراحی فرش توجه پیدا کرد و از میان همه امور فنی این صنعت – هنربزرگ ولی پرزحمت تهیه طراحی فرش را مناسبتر یافت و به همین دلیل درآن اوقاتی که می بایست به درس خواندن بپردازد سرگرم کشیدن طراحی نقشه های پر گل و بوته های قالی آنهم به صورت ایده ای نو گردید و در این کار، گاهی نیز به تقلید می پرداخت وزمانی هم از خود ابتکاری نشان می داد و پس از چندی به فکر تهیه خود فرش و عرصه آن به بازار افتاد و در این حرفه با داشتن خصوصیاتی که بدان اشاره شد روز به روز کار او رونق گرفته و آن را گسترش داد .
اما آن چه در استاد ارجمند مایه حیرت بشمار می رفت نظم و پشتکار بوده است که از همان کودکی تا پایان عمر خود این دو را مایه اصلی و پیشرفت و موفقیت خود دانسته و آن را هیچگاه از دست نداده است و در محیطی مانند کرمان که تحت تاثیر آب و هوای طبیعی تمایل خاطر به آسایش و فراغت بیشتر است با کوشش مداوم و نظم خلل ناپذیر استاد همه وقت پیروی از روشی معین می کرد و همیشه سحرگاه از خواب بیدار شده و سراسر روز را سرگرم کار و تلاش بود و شب زود به بستر خواب می رفت تا بتواند سحرگاه از خواب بیدار شده و سراسر روز را سرگرم کار و تلاش گردد استاد در سالهای جوانی اگر چه توانست سرمایه علمی بیندوزد اما در مکتب کار موفق شد تجربه کافی بیاموزد و با این حال آنقدر که از لحاظ حساب امور اقتصادی دچار اشتباه نشود خود را آماده محاسبه نمود استاد محمد ارجمند پس از سالها ممارست در صنعت هنر طراحی قالی به فکر افتاد که چند دستگاه قالی نیز برای خود فراهم کند و برای اینکار به نیروی اراده توسل جست و دریافت درارائه کارها دوشرط الزامی است امانت درکار و دقت درکار وقبل از آغاز کار پیش خود مجسم می کرد کسی که کارفرمای کارخانه ای است گذشته از این که باید مواد اولیه را خوب و مرغوب تهیه کند وظیفه دارد تا نهایت دقت را نیز در کار خود بکار بندد تا محصول او از هر لحاظ ممتاز باشد سپس با در نظر گرفتن این دیدگاه موفقیت آمیز، ارجمند کار قالیبافی خود را آغاز کرد و چون نظم و پشتکار دو عامل نیرومندوجودی وی بودندوامانت ودقت شرط اصلی کار در همان زمان اول قالیهایش شهرت فراوان پیدا کرد ، زمانی چند سپری نشده بود که در اثر ابتکار وخلاقیتی که در امر نقشه و یکنواختی و ثبات رنگ و مصالح مورد نیاز فرشها بکار برد ابتدا در شهر کرمان و بعد در خارج از محدوده کرمان و بعد در خارج از ایرانشهرت جهانی پیدا کرد و کم کم سفارشهای بسیار از دور و نزدیک برای قالیهای او شد .
فرشهای تهیه شده در کارگاه وی نه تنها در ایران بلکه درخارج از کشورنیز مورد استقبال قرارگرفت و اورا به توسعه دستگاهای قالیبافی وادار کرد و بدینسان تلاش ارجمند درمرغوبیت رنگ آمیزی ، ظرافت طرح و نقشهای زیباوبی بدیل ،یکنواختی و ثبات رنگها درتولید قالیهای ممتازببارنشست و قالیهای اوزینت بخش محافل بزرگان واماکن متبرکه و کاخها و موزه های ایران وجهان گردیده است.
فرش شناسان خارجی ارجمند را سلطان قالی لقب داده اند و شکی نیست که این قدر دانی ازاستاد تنها به سبب ارزش و رونق ومرغوبیت قالیهای او در بازارهای خارجی وداخلی است و هر کجا نام ارجمند بر بالای قالی دیده می شود موجب اطمینان خاطر خریداران است یکی ازنکات بسیار حائز اهمیت درشهرت اینمرد حسن خلق وسعه صدر اوست زیرا ارجمند مردی مهربان و فروتن و مردم دار بوده است .
آری محمد ارجمند برای اینکه قالیهای تولید شده از کارگاههایش مورد قبول و علاقه واقع گردد تمام سعی و تلاش خود را بکار برد تابتواند نام ایران وایرانی رادرجهان پرآوازه سازد.
ارجمند علاوه بر صنعت قالی ، در امور کشاورزی و بازرگانی هم صاحب ذوق و بصیرت و مهارت کامل بود و در صحنه های اجتماعی نیز حضوری فعال داشت . او در معاشرت ها و امور روزمره فردی میانه رو و مبادی آداب و متواضع و طرف اعتماد و احترام همگان بود سرانجام حاج محمد ارجمند در اثر بیماری در تاریخ سیزدهم آبان سال ۱۳۴۷ شمسی در یکی از بیمارستانهای نیویورک بدورود حیات گفت.

منبع : مرکز علمی و پژوهشی فرش ایران