اجلاس امنیتی عراق و تردید حضور ایران

شاید بتوان گفت که مهمترین رخداد سیاسی که آینده سیاسی خاورمیانه و به تناسب آن کشورهای منطقه را رقم خواهد زد، برگزاری اجلاس شرم‌الشیخ برای حل بحران عراق است که قرار است به زودی در سطح گسترده‌ای با حضور سران کشورهای مختلف تشکیل شود. آنچه که در این میان حائز اهمیت است، درستی یا نادرستی شرکت ایران در این اجلاس و رویکردی است که ایران باید در صورت شرکت در این اجلاس در پیش‌ بگیرد.
عراق کشوری است عربی و واقع در حوزه خاورمیانه که با توجه به اهمیت استراتژیکی که از زمان حمله‌ آمریکا به این کشور، در خاورمیانه پیدا کرده است، می تواند منشا بحران ‌در منطقه باشد.
مسئله‌‌ای که در مورد بحران عراق وجود دارد و مورد اتفاق اکثر تحلیلگران سیاسی است این است که این بحران باید توسط کشورهای منطقه و همسایگان عراق حل شود. از این دیدگاه نقش ایران به عنوان یکی از همسایگان عراق که همواره از سوی آمریکا و برخی کشورهای غربی به دخالت در امور عراق و کارشکنی در کار دولت این کشور متهم شده است، با توجه نفوذ غیر‌قابل انکارایران در میان شیعیان عراق دارد، انکار ناشدنی است.
تحلیلگران سیاسی حضور ایران را در این اجلاس از دو منظر عمده مورد بررسی قرار داده‌اند. نخست از منظر تحولات خاورمیانه و نقش عراق در آن و دوم از منظر تحولات بین‌المللی و روابط ایران با جامعه جهانی.
از منظر نخست، بنا به مواضع سران اکثریت کشورهای خاورمیانه و همچنین کشورهای غربی درباره نقش موثر ایران در حل بحران‌ عراق و همچنین با توجه به مذاکرات متعدد مقامات ایرانی و آمریکایی درباره لزوم کمک ایران به حل بحران عراق، تهران می تواند با حضور موثر در این اجلاس نقش منطقه‌ای خود را در خاورمیانه پررنگ‌تر کند.
از این منظر برخی از تحلیلگران معتقدند حضور ایران دراجلاس شرم‌الشیخ، پاسخ محکمی است به تمامی بهانه‌‌جویی‌های غرب به خصوص آمریکا، که همواره ایران را به کارشکنی در امور عراق متهم کرده‌اند. این در حالی است که برداشت مقامات ایران از این اجلاس خوشبینانه نیست. ایران معتقد است که ماهیت اجلاس شرم‌الشیخ، حل مسائل و مشکلات عراق را در خود ندارد و این اجلاس با ترکیب شرکت کنندگان و رویکردی که آمریکا در منطقه در پیش گرفته است، به اتخاذ تصمیمی برای پایان دادن به بحران عراق ختم نخواهد شد.
● شرط ایران برای حضور
ایران که همواره آمریکا را به عدم حسن نیت در حل بحران عراق متهم کرده‌است شرط حضور خود را در این اجلاس را، آزادی پنج دیپلمات ایرانی دربند ارتش آمریکا عنوان کرده است و معتقد است تا زمانیکه دولت عراق نتواند کمکی در این رابطه به ایران کند و نظامیان آمریکا حسن نیت خود را با آزادی این دیپلمات‌ها نشان ندهند حضور ایران در این اجلاس امکان‌پذیر نخواهد بود.
● ایرادات ایران به اجلاس
از جمله‌ایراداتی که ایران به اجلاس شرم‌الشیخ وارد می‌داند موضوع برگزاری این اجلاس در شرم‌الشیخ مصر و ترکیب و تعداد شرکت‌کنندگان این اجلاس است. برخی از تحلیلگران دلیل برگزاری این اجلاس در مصر را، نقش سنتی این کشور در تحولات خاورمیانه عنوان می کنند. اما مقامات ایرانی معتقدند که این نقش منطقه ای از سوی آمریکا به مصر داده‌شده است و بهتر بود این اجلاس به جای شرم الشیخ در بغداد برگزار می‌شد.
ایران همچنین عنوان کرده است که به ترکیب شرکت کنندگان این اجلاس ایراداتی را وارد می‌داند. ایران معتقد است ترکیب و تعداد شرکت‌کنندگان اجلاس شرم‌الشیخ در راستای خواسته آمریکا برای بین‌المللی کردن بحران عراق است.
ایران معتقد است که بحران عراق در درجه اول به کشورهای خاورمیانه و همسایگان عراق مربوط است و حضور کشورهای غربی و کشوری نظیر مراکش در این اجلاس بی مورد است.
در نهایت آنچه که به نظر برخی از تحلیل‌گران ضروری می‌نماید اتخاذ سیاستی هوشیارانه در قبال شرکت در اجلاس شرم‌الشیخ است که هم منافع ملی کشور را محقق کند و هم به تصویر نفوذ ایران در خاورمیانه و عراق و به عنوان کشوری اثرگذار خدشه وارد نکند.

منبع : خبرگزاری آفتاب