شیوه ذن در هنرهای رزمی

بودو، شیوه مبارزه است که شامل تمام هنرهای رزمی ژاپنی می‌باشد. این شیوه از طریق تجربه مستقیم و در عمق رابطه بین اخلاقیات، مذهب و فلسفه شکل می‌گیرد.
تداعی آن با ورزش پیشرفتی جدید است دست‌نوشته‌های قدیمی اساساً با شکل خاصی از پرورش فکر و تأثیر طبیعت بر نفس مطرح می‌شود. من کیستم؟ من چه هستم؟
در ژاپن این امر با معنای راه همراه است. شما چگونه در این راه گام برمی‌دارید؟ چگونه آن را می‌یابید؟ این امر فقط یادگیری فن نیست بلکه حداقل این‌که مسابقه‌ای ورزشی است. بودو شامل هنرهائی از قبیل کندو (Budo)، آیکیدو (Aikido) و کیودو (Kyodo)، جودو (Judo) یا تیراندازی است.
هنوز هم تجسم عقاید با تصاویر کلمهٔ ”بو“ (Bu) نیز به‌صورت دست کشیدن از مبارزه معنا می‌شود. در بودو نکته اساسی نه‌تنها رقابت کردن بلکه صلح‌جوئی و رشد نفس است. ”دو“ (Do) یعنی شیوه انجام، آموزشی که شما را قادر به درک صحیح و دقیق ماهیت فکر و نفس خود می‌سازد.
یعنی شیوه بودا، باتسودو (Butsudo) که منجر به کشف ماهیت طبیعی خود، دوری جستن از سستی و رخوت خواب ضمیر انسان (نفس اندک، ”منیت“ محدود) و دستیابی به شخصیت والاتر و کامل‌تر خواهد شد.
این شیوه در آسیا تبدیل به نهایت خلاقیات و تمامیت مذاهب و مکاتب شده است. یین (Yin) و یانگ (Yang) از آی‌ چینگ (Ching)، ”حضور هیچ است“ و به گفته لائوتسو (Lao Tsu) و حفظ ریشه‌ها در آن.
این امر به چه معناست؟ این‌که شما بدن و فکر خود را فراموش کنید و روح کامل به‌دست آورید، بین آسمان و زمین هماهنگی وجود دارد. فکر درونی به افکار و احساسات اجازه عبور می‌دهند، خودپرستی به کنار می‌رود.
این همان سرچشمه مکاتب و مذاهب آسیاست. فکر و بدن، برون و درون، ماده و پدیده: این قبیل زوج‌ها نه دوتائی‌اند و نه متضاد بلکه یک کل را تشکیل می‌دهند. هرگونه تغییر، بر تمام اعمال اثرگذار است، تمام روابط میان تمام موجودات، رضایت و عدم رضایت فرد بر سایر افراد اثرگذار خواهد بود. حرکات ما و دیگران نیز به‌هم وابسته است. ”شادی تو شادی من است، و اگر تو گریه کنی من هم با تو خواهم گریست. وقتی تو غمگینی من هم باید غمگین باشم، وقتی تو خوشحالی من هم باید خوشحال باشم.“ هرچیزی در جهان باهم رابطه دارد. هرچیزی خاصیت نفوذ و دخول دارد، یا حالت اسمزی (Osmosi). هرگز نمی‌توانید از کل جدا شوید.
قوانین وابسته به‌هم نظر گیتی هستند. در طول تاریخ پنج هزار ساله شرق، حکیمان و فیلسوفان توجه خود را به این روح، به این شیوه معطوف داشته و آن را انتقال داده‌اند.
شین جین می (Shin Jin Mei) کتابی بسیار قدیمی و اساساً چینی است. در بخشی از این کتاب آمده است، شی دوبونان (Dobu non): شیوه، بالاترین شیوه چندان مشکل نیست، اما شما باید انتخاب‌های مختلف داشته باشید.
لازم است که نه تحت تأثیر بیش از حد قرار گیرید و نه بی‌‌میلی نشان دهید. سان دو کای (San Do Kai) (یا ”تعبیر و تفسیر ذات و پدیده”) چنین می‌گوید که مشابه به این امر ”اگر خیال باطلی را گرامی بدارید، جدائی پیش می‌آید، مثلاً بین کوه و دریاچه“.
یکی از معانی ذن تلاش برای تمرین مدیتیشن، ذاذن (Zazen) می‌باشد. تلاشی برای رسیدن به نهایت تفکر بدون هرگونه تبعیض و هوشمندی خارج از کلیه دسته‌بندی‌ها، دربرگرفتن و برتری یافتن به هر شرح و تفسیری در زبان، این بعد از طریق تمرین ذاذن و بوشیدو (Bushido) حاصل خواهد شد.

به قلم: ”تایسن دشیمارو“
(Taisen Deshimaru)

منبع : ماهنامه دنیای کاراته