تاثیر آموزش بر آگاهی اهداکنندگان خون نسبت به بیماری‌های منتقله از راه خون

● سابقه و هدف
آگاهی هر چند کلی درخصوص بیماری‌های ایدز و هپاتیت، در اهداکنندگان خون بعد مهمی را به خود اختصاص می‌دهد(چرا که در صورت عدم آگاهی در زمینه راه‌های ابتلا و انتقال این بیماری‌ها و در صورت ابتلای فرد به بیماری، اقدام به اهدای خون خصوصاًَ در دوره پنجره می‌تواند سبب انتقال بیماری و پایین آوردن میزان سلامت خون‌های اهدایی گردد). لذا این مطالعه با هدف تعیین میزان آگاهی، نگرش و عملکرد مراجعین اهدای خون در زمینه بیماری‌های ایدز و هپاتیت، راه‌های انتقال و پیشگیری آن‌ها در سازمان انتقال خون سنندج، قبل و بعد از آموزش انجام شد.
● مواد وروش‌ها
این مطالعه از نوع مداخله‌ای نیمه تجربی به صورت قبل و بعد بود. حجم نمونه ۲۰۰ نفر بود که با روش تصادفی ساده انتخاب شدند. پایایی پرسشنامه از طریق آلفای کرونباخ ۸۶/۰ تایید شد. روایی پرسشنامه نیز توسط دو نفر متخصص عفونی و مشاور علمی طرح تایید گردید. اهداکنندگان، پرسشنامه طرح را در دو مرحله قبل و بعد از آموزش تکمیل نمودند. داده‌های به دست آمده با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS و با استفاده از آزمون‌های آماری کای‌دو( Chi-square ) و paired t test مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
● یافته‌ها
از جامعه مورد مطالعه ۵/۸۲% مرد و ۹۳% ساکن شهر بودند. از نظر وضعیت تحصیلی ۶/۶% بی‌سواد، ۷/۶۸% دارای تحصیلات دیپلم و زیر دیپلم و ۸/۲۴% دارای تحصیلات بالای دیپلم بودند. از نظر وضعیت اهدای خون ۶/۲۸% اهداکننده بار اول، ۶/۲۴% اهداکننده با سابقه و ۷/۴۶% اهداکننده مستمر بودند. بین میزان‌آگاهی کلی، عملکرد کلی و نگرش کلی در زمینه ایدز و هپاتیت در قبل و بعد از مداخله تفاوت آماری معنی‌داری وجود داشت.
● نتیجه گیری
گسترش آموزش به تمامی اهداکنندگان می‌تواند سبب ارتقای سطح آگاهی، نگرش و عملکرد اهداکنندگان شود. نکته مهم تلاش در بر طرف نمودن باورهای غلط در زمینه راه‌های انتقال و ارتباط با بیمار مبتلا است. هم چنین نیاز به بهره‌گیری بیشتر از رسانه‌ها خصوصاًَ رادیو و تلویزیون جهت ارتقای آگاهی و عملکرد اهداکنندگان ضروری به نظر می‌رسد.

نویسندگان: دکتر وحید یوسفی‌نژاد ، دکتر نادر اسماعیل نسب، دکتر معصومه عرب‌زاده، دکتر معصومه سوری، دکتر مریم کشوری، دکتر ابراهیم سلطانیان
پزشک عمومی دانشگاه علوم پزشکی کردستان - ۷۵۶-۶۶۱۳۵

منبع : فصلنامه پژوهشی خون