بررسی حوادث معدنی جهان‌

<حوادث معدن‌کاری.> این عبارت تلخی است که می‌توان گفت تقریبا تمام معدن‌کاران در طول دوره کاری خود دست‌کم یک‌بار با آن روبه‌رو شده‌اند.فرقی هم ندارد؛ از چین و هند و روسیه گرفته تا ایران و شرق اروپا و کشورهای آفریقایی و حتی آمریکا.‌
معدن‌کاران در همه این مناطق دست‌کم یک‌بار در عمر کاری خود طعم تلخ حوادث معدن‌کاری را چشیده‌اند.کاری هم نمی‌شود کرد.شاید هم به همین دلیل باشد که معدن‌کاری را جزو یکی از چند شغل سخت و زیان‌آور دنیا طبقه‌بندی کرده‌اند.‌
حادثه تلخ معدن زغا‌ل‌سنگ باب ‌نیزو در زرند استان کرمان که در آن تعدادی از هموطنان معدن‌کار جان خود را از دست دادند، بهانه‌ای شد تا کنکاشی در تاریخ صنعت پرماجرای معدن‌کاری کرده و در این بین نگاهی به تلخ‌ترین و در عین حال فاجعه‌بارترین حوادث معدن‌کاری در دنیا طی دهه‌های اخیر یا حتی سده‌های اخیر بیندازیم.‌
جالب اینجاست که صنعت معدن‌کاری دنیا طی سال‌های اخیر با وجود پیشرفت‌های چشمگیری که داشته و حتی در شرایطی که رویای فعالیت در زیر خروارها آب اقیانوس را نیز به واقعیت نزدیک کرده است، اما هنوز هم فاصله زیادی با تامین امنیت جانی نیروهای کاری خود دارد.‌
شرایط به گونه‌ای پیش رفته است که حتی در آمریکا که شاید به تصور بسیاری امنیت شغلی حرف اول را در هر صنعتی می‌زند نیز بعضا در طول سال شاهد حوادث تلخ معدن‌کاری هستیم.شاید هم به همین دلیل باشد که حادثه و مرگ‌ومیر به جزء جدایی ناپذیر حرفه معدن‌کاری تبدیل شده است.‌
هرچند که معدن‌کاران طی سال‌های اخیر سعی کرده‌اند با تشکیل اتحادیه‌های کارگری تخصصی بخشی از حقوق تضییع شده خود را از صاحبان معادن بگیرند، اما باز هم در عمل شاهد رخ دادن حوادث معدن‌کاری در جای جای این کره خاکی هستیم.‌
در این زمینه می‌توان به معدن‌کاران آفریقای جنوبی اشاره کرد که دو سال قبل با رشد عجیب حوادث معدن‌کاری در این کشور آفریقایی دست به اعتصاب گسترده‌ای زده و خواستار اصلاح وضعیت شدند.‌
شدت حوادث معدن‌کاری در آفریقای جنوبی به حدی بود که معدن‌کاران این کشور از آن به عنوان قتل‌عام وحشیانه در معادن یاد کردند.‌
اعتراض‌های دامنه‌دار معدن‌کاران باعث شد که در سال گذشته میلادی میزان حوادث معدن‌کاری در آفریقای جنوبی به طور قابل ملاحظه‌ای کاهش یابد.‌
برخی حوادث معدن‌کاری را به انتقام طبیعت از انسان‌ها به دلیل کنکاش و در حقیقت فضولی بیش از اندازه در منابع زمین می‌دانند.شاید هم این تعبیر چندان درست نباشد، چرا که انصافا در بسیاری از حوادث معدن‌کاری این کارفرمایان هستند که با سهل‌انگاری و حتی بعضا از روی عمد و به منظور کاهش هزینه‌های خود تامین ایمنی نیروهای کار خود را نادیده می‌گیرند.‌
شرکت‌های بزرگ معدن‌کاری دنیا طی سال‌های اخیر و همزمان با اوج گرفتن فعالیت‌های معدنی در دنیا و در عین افزایش چشمگیر بهای فلزات معدنی، پیش از شروع بحران مالی جهانی متاسفانه بدون درنظر گرفتن ایمنی نیروهای کار خود و به منظور پر کردن جیب‌های خود بر شدت کار افزوده و به طور طبیعی در این بین بسیاری از معدن‌کاران نیز جان خود را از دست داده‌اند.‌
شاید خنده‌دار باشد، ولی محاسبه سهم معدن‌کاران از سودهای سرشار شرکت‌های معدنی نیز در جای خود جالب است.
وقتی ذخیره‌ای پرعیار در گوشه‌ای از دنیا کشف می‌شود؛ وقتی نخستین قطعات مواد معدنی گران‌بها از اعماق زمین بیرون آورده می‌شوند یا وقتی که فلزات گران‌بهای معدنی در بورس‌های جهانی مبادله می‌شوند، در تمام این لحظات معدن‌کاران به دور از خانواده‌ خود در مناطقی بعضا صعب‌العبور و دور از دسترس و در زیر خروارها خاک زندگی خود را سر می‌کنند و در این بین امیدوارند که ماهانه و یا به صورت هفتگی حقوقی گرفته و از این طریق زندگی خانواده خود را تامین کنند.‌
این زندگی غم‌بار همه معدن‌کاران در سراسر جهان است.فرقی ندارد.کمی بالا و کمی پایین در تمام کشورهای معدنی دنیا زندگی و کار معدن‌کاران به همین شکل بوده و به احتمال زیاد خواهد بود.‌
حادثه چندی پیش معدن باب نیزو در استان کرمان بهانه‌ای شد تا به صورت خلاصه به مرور برخی از فاجعه‌بارترین حوادث معدن‌کاری دنیا طی دهه‌های اخیر بپردازیم.‌
در این میان می‌توان به خوبی فهمید که کشور چین رکورددار تعداد حوادث معدن‌کاری در دنیا بوده؛ به طوری که مسوولان چینی در سال گذشته برای بهبود چهره مخدوش شده این کشور تصمیم گرفتند که تمام معادن کوچک زغال‌سنگ این کشور را تعطیل کنند.‌
همچنین برآورد شده است که در ایران سالانه حدود ۵۰ معدن‌کار به دلیل وقوع حوادث معدن‌کاری جان خود را از دست می‌دهند.
هرچند در این بین مسوولان معدنی کشور معقتدند که شرایط ایمنی معدن‌کاران کشور طی سال‌های اخیر رو به بهبود بوده است.‌
بدترین حادثه معدن‌کاری که تاکنون در جهان رخ داده است، مربوط به ۲۶ آوریل ۱۹۴۲ می‌شود که در آن حادثه ۱۵۷۲ معدن‌کار بر اثر انفجار در معدن زغال‌سنگ واقع هونکیکو در منچوری تحت اشغال ژاپن کشته شدند.‌
و اما برخی دیگر از فجایع بزرگ معدن‌کاری جهان در سال‌های گذشته:‌
‌ آگوست ۱۹۹۰ در بوسنی و هرزگوین ۱۸۰ معدن‌کار زغال‌سنگ به دلیل انفجار گاز در دوبرنجا نزدیک توزلا کشته شدند.‌
آوریل ۱۹۹۱ در چین، در پی انفجار گاز ۱۴۷ معدن‌کار زغال‌سنگ در معدن سانجیائو ریور در استان شانگزی در شمال چین جان باختند.‌
مارس ۲۰۰۰ در اوکراین، دست‌کم ۸۰ معدن‌کار به دلیل انفجار گاز متان در معدن زغال‌سنگ باراکووآ در لوهانسک کشته شدند.این اتفاق بدترین فاجعه معدن‌کاری در این کشور شرق اروپا بعد از کسب استقلال در سال ۱۹۹۱ محسوب می‌شود.‌
اکتبر ۲۰۰۴ در چین، معدن داپینگ در استان هنان چین منفجر شد و ۱۴۸ معدن‌کار را به کام مرگ برد.‌
نوامبر ۲۰۰۴ در چین، انفجار گاز در معدن زغال‌سنگ دولتی چنجیاشان در استان شانگزی ۱۶۶ معدن‌کار کشته شدند؛ هرچند در این حادثه ۱۲۰ نفر نیز نجات یافتند.‌
فوریه ۲۰۰۵ در چین، انفجار گاز در زغال‌فروشی سونجیاوان در گروه صنعتی زغال‌سنگ فوزین که توسط دولت اداره می‌شود، ۲۱۴ کشته بر جای گذاشت.‌
نوامبر ۲۰۰۵ در چین، انفجار گاز ۱۶۹ نفر را در معدن زغال‌سنگ دولتی دونگ‌فنگ در استان هیلونگ‌جیانگ به کام مرگ برد.‌
سپتامبر ۲۰۰۶ در هندوستان، ۵۰ معدن‌کار به دنبال ریزش سقف یک معدن زغال‌سنگ در اثر انفجار در شرق ایالت جارکند جان باختند.
در قزاقستان حداقل ۴۱ نفر بعد از انفجار زیرزمینی در معدن لنین وابسته به میتال استیل کشته شدند.‌
مارس ۲۰۰۷ در روسیه، انفجار در معدن زغال‌سنگ سیبرین حداقل ۱۱۰ نفر را به کام مرگ برد.‌
می ۲۰۰۷ در روسیه، ۳۸ معدن‌کار بر اثر انفجار متان در معدن یوبیلیانا در سیبریا جان خود را از دست دادند.‌
سپتامبر ۲۰۰۷ در چین، وقوع طوفان در معدن زغال‌سنگ در شرق استان شاندونگ باعث مرگ ۱۸۱ معدن‌کار شد.‌
نوامبر ۲۰۰۷ در اوکراین، انفجار متان بیش از هزار متر زیرزمین در معدن زاسیادکو در منطقه زغال‌خیز دن‌باس در دونتسک حداقل ۲۸ معدن‌کار را کشت؛ در این حادثه حدود ۷۰ معدن‌کار دیگر هم ناپدید شدند.‌

منبع : روزنامه اطلاعات