وضعیت اجتماعی و اقتصادی استان ، استان اردبیل

براساس سرشماری عمومی نفوس و مسكن سال 1375، استان اردبیل دارای 011‚168‚1 نفر جمعیت است كه تعداد 448‚568 نفر آن در مناطق شهری و 916‚596 نفر در مناطق روستایی سكونت دارند و 2647 نفر دیگر غیرساكن (عشایر كوچ‌رو و رمه‌گردان) هستند. به استناد همین سرشماری،‌ بیش‌ترین تعداد جمعیت استان با 477‚563 نفر در شهرستان اردبیل و كم‌ترین آن‌ها با 584‚59 نفر در شهرستان گرمی است. همین دو شهرستان به ترتیب، بیش‌ترین و كم‌ترین جمعیت شهری را نیز به خود اختصاص داده‌اند. به این ترتیب، 59/5 درصد جمعیت شهرستان اردبیل و 23/6 درصد جمعیت شهرستان گرمی را جمعیت شهرنشین تشكیل می‌دهند.
براساس همین سرشماری، در حدود 35 درصد از كل جمعیت استان فعال بودند. این شاخص در مورد جمعیت نقاط شهری 3316 و نقاط روستایی 36/3 درصد است. بررسی آمار شاغلان در بخش‌های عمده اقتصادی استان اردبیل نشان می‌دهد كه از كل شاغلان استان 40 درصد در بخش كشاورزی، 22/8 درصد در بخش صنعت و 37/2 درصد در بخش خدمات سرگرم كار هستند، به عبارت دیگر معاش غالب مردم این استان از فعالیت‌های كشاورزی و خدمات تأمین می‌گردد و صنعت علیرغم احداث و بهر‌ه‌برداری كارخانه‌های بزرگ، هنوز جایگاه اصلی خود را بازنیافته است.
محصولات عمده كشاورزی استان عبارت‌اند از: گندم، سیب‌زمینی، جو، ذرت دانه‌ای، بذر چغندر قند و حبوبات،‌ به علاوه پنج میلیون واحد دامی استان منشأ تولید و عرضه گوشت و محصولات لبنی است. صنایع دستی استان نیز با توجه به ساخت روستایی و عشایری استان از جایگاهی ویژه برخوردار است و زمینه جانبی فعالیت اقتصادی زندگی عشایر و روستاییان را تشكیل می‌دهد. از جمله این صنایع می‌توان به فرش، گلیم، جاجیم، ورنی و بافته‌های عشایری اشاره كرد.
پرورش زنبور و تولید عسل مرغوب یكی دیگر از فعالیت‌های اقتصادی است كه در استان اردبیل رونق بسیار دارد و عسل به عنوان سوغات این شهرستان شهرت ملی یافته است. پرورش نوعی ماهی قزل‌آلا به نام رنگین‌كمان در دریاچه طبیعی نئور اردبیل صورت می‌گیرد كه از نظر مزه و كیفیت غذایی از بهترین و خوشمزه‌ترین ماهی‌های جهان است،‌آمار نشان می‌دهد در سال 1371،‌ مقدار 6408 تن گوشت ماهی در استان اردبیل تولید شده بود.
كارخانه چرم مغان از طریق صادرات پوست به كشورهای آلمان و ایتالیا بیش از ده میلیون دلار درآمد ارزی وارد كشور می‌كند و از سویی با توجه به جمعیت انبوه بخش كشاورزی كه در بیشتر روزهای سال فعالیتی ندارند،‌ لزوم توسعه صنعتی، به ویژه صنایع تبدیلی و تكمیلی، یكی از ضرورت‌های توسعه استان به حساب می‌‌آید.