میزبان‌های خوب برای میهمان‌های خوب

- مهمانی؟ نه! من که حوصله‌اش را ندارم.
- حوصله نداری؟ مگه می‌شه؟ باید بیایی.
- باید؟
- آره باید! ...
- واسه چی باید بیام؟ واسه شنیدن قیمت نون و مرغ و گله از این و اون و دیدن آدم‌هایی که هیچ حرفی باهاشون ندارم؟
- تو انگار همه رسم و رسوم‌ها یادت رفته. مثل اینکه عیده‌ها!
- خب عید باشه!...
لازم نیست ادامه بحث را اینجا دنبال کنید چون اولا جز ادامه محکوم کردن دو طرف دعوا که پدر و پسر یا مادر و دختر یا حتی یک زن و شوهر هستند و کوبیده شدن در و در حالت خوبش، رفتن به مهمانی با سگرمه‌های درهم به نتیجه‌ای نمی‌رسید و بعد هم همه ما می‌توانیم در خانه‌هایمان از این قبیل بحث‌ها با کمی‌ تفاوت پیدا کنیم.
حالا ما در آستانه سال ۱۳۸۸ می‌خواهیم تغییر روش بدهیم و برویم سراغ حذف این بحث‌ها و تبدیل جمع‌ها و مهمانی‌های زورکی به جمع‌های دوستانه و البته مثبت. می‌پرسید چگونه؟ با ما همراه شوید!
● قبل از رفتن به میهمانی
وقتی به مهمانی‌ای دعوت می‌شوید که همه اعضای خانواده موافق آن نیستند، شما چه باید بکنید؟ با دعوا و جر و بحث چیزی درست نمی‌شود. یک نفس عمیق بکشید و با همدیگر دلیل نیامدن به مهمانی را دوره کنید. برای این کار دو گوش شنوا لازم است- زیردو گوش شنوا یک خط قرمز بکشید- که دلایل را بشنود وگر نه اصلا امیدی به درست شدن قضیه نداشته باشید. گاهی دلایل منطقی‌اند و قابل پذیرش؛ مثل اینکه: «من هیچ هم‌صحبتی در جمع ندارم و کاملا با دیگران دیدگاه متفاوتی دارم.» این قضیه می‌تواند شامل تفاوت سنی هم بشود. وقتی شما یک دختر یا پسر نوجوان را مجبور می‌کنید در جمعی حاضر شود که همه میانسال‌اند یا حتی پیرمرد و پیرزنی را مجبور می‌کنید که به مهمانی‌های شلوغ جوانان بیایند یا حتی ممکن است کسی که نمی‌خواهد به مهمانی بیاید و کار مهم‌تری دارد که باید به آن برسد یا حتی از نظر روحی شرایط و آمادگی حضور در مهمانی را ندارد، دچار مشکل می‌شوید. به جز بچه‌های زیر ۵ سال که اکثرا تابع خانواده هستند و عاشق همه مهمانی‌ها خصوصا از نوع عید دیدنی که با عیدی هم همراه می‌شود، نمی‌توان دیگران را به آمدن مجبور کرد چون این اجبار اگر هم به نتیجه برسد جز دعوا و سگرمه‌های درهم که حال دیگران را هم خراب می‌کند و گاه باعث بی‌احترامی ‌هم می‌شود چیزی به بار نمی‌آورد.
اما گاهی وقت‌ها شما می‌دانید که همسر یا فرزندتان دلایل منطقی مثل مشکل اساسی با یکی از اعضای خانواده دارد یا فرزندتان در این جمع واقعا بی‌حوصله می‌شود اما عید است و گزیری از رفتن به عید دیدنی نیست. چه باید بکنید؟
همین موضوع را با آرامش توضیح دهید و از طرف مقابل بخواهید که به حرف‌هایتان گوش دهد و این زمان مهمانی را به خاطر شما -البته اگر خاطرتان اهمیتی برای او داشته باشد- تحمل کند.
اگر کاری ازدستتان برنیامد و می‌دانید که برنمی‌آید و بارها و بارها آزموده‌اید راه دوباره را نروید و اصرار نکنید. به جای آن با خودتان با دو گوش شنوا حرف بزنید: «او نمی‌آید اما من می‌روم» و حتما در درون خود این را قبول کنید و یک‌بار برای همیشه تصمیم بگیرید دست از سر خودتان و آن دیگری بردارید.
اما اگر دلایل غیرمنطقی بود چه؟ مثل اینکه من لباس مناسب ندارم- در حالی که دارد یا اصلا بدون هیچ دلیلی نمی‌خواهد بیاید -ریشه این رفتار را جدی بگیرید، خصوصا اگر درمورد فرندانتان است و حتما با مشاوری آن را در میان بگذارید و ریشه‌ای مساله را حل کنید. اما بعد از رفتن به میهمانی و طی برنامه‌ای طولانی‌مدت.
● قبل از آمدن میهمان
وظایف یک میزبان چیست؟ بی‌تعارف نگاهی به مهمانی‌های ایرانی‌مان بیندازید -می‌گویم ایرانی چون واقعا با مهمانی فرهنگ‌های دیگر، زمین تا آسمان فرق می‌کند- و بگویید شما چه زمان یک مهمانی را مناسب و دوست داشتنی می‌دانید؟
«وقتی میزبان مفصلا تهیه غذا دیده باشد» نخندید. این را خیلی‌ها تایید کرده‌اند و البته این غذای خوشایند باید در کنار رفتاری خوب و صمیمی‌ باشد وگرنه در گلوی همه می‌ماند. پس دو مرحله پیش رو دارید:
۱) تهیه غذای مناسب
۲) رفتار خوب و خوشایند
اگر فکر می‌کنید مورد دو-رفتار- در پخت غذا تاثیری ندارد، سخت در اشتباه هستید. فرمول غذای خوب «عشق است +دست پخت» و اگر تا امروز بدون عشق برای دیگران غذا درست کرده‌اید و همه از دست پختتان تعریف کرده‌اند، حساب کنید اگر این ادویه معجزه‌آسا -عشق- را اضافه کنید چه می‌شود!
پس قبل از برگزاری هر مهمانی خوبی لازم است که مهمان را دوست داشته باشید. بعد که مهمان‌تان را دوست داشتید و زورکی او را به خانه‌تان دعوت نکردید و این کار را با عشق و علاقه انجام دادید در همه کارها معجزه می‌شود: ظرف از دستتان نمی‌افتد، با اعضای خانه دعوایتان نمی‌شود و تازه یادتان می‌افتد یکی از مهمان‌ها در رژیم است و دیگری دیابت دارد و یا حتی در جمع مهمان‌ها مهمانی کوچک هست که عاشق ماکارونی است! و مدام معجزه در پی معجزه از راه می‌رسد تا مهمانی خوب و لذت‌بخشی داشته باشید. لازم هم نیست خودتان را بکشید. گاه یک غذای ساده که به شکل جدید تزیین شده یا یک غذای جدید تاثیر خوبی بر مهمان‌ها می‌گذارد، مخصوصا در ایام عید که مهمانی‌های زیادی برگزار می‌شود. فکر کنید
۵ روز پشت‌ سر هم هر جا که می‌روید یا هر که می‌آید شما مرغ می‌خورید، در حالی که با یک غذای جدیدتر و کمی ‌به خرج دادن خلاقیت کلی فضا را به نفع خودتان می‌کنید و بیا و ببین تعریف و تمجیدها را.
خلاصه اینکه: مهمان زورکی دعوت نکنید و اگر مجبورید که دعوت کنید، بدانید مهمان هرکه باشد حبیب خداست و نمی‌توان برای حبیب خدا ابرو کج کرد و کم گذاشت.
درباره رفتار مناسب اما؛ وقتی مهمان می‌آید بهتر است بسیاری از کارهایتان را انجام داده باشید. اصلا درست نیست شما مدام در آشپزخانه باشید و مهمان را تنها بگذارید. اگر چاره‌ای ندارید مهمان را هم به پیش خود ببرید حتی اگر دوست دارد او را در کار شریک کنید. آشپزخانه اپن هم با همه عیب‌هایش این امکان را به شما می‌دهد که با مهمان‌هایتان در ارتباط باشید.
اما بعضی از میزبان‌ها ذاتا کم حرف و خجالتی هستند. مهمانی فرصت خوبی است که از لاک خود در بیایید و تمرین هم صحبت شدن بادیگران داشته باشید اماچگونه؟ به محیط اطراف و اتفاق‌هایی که می‌افتد واکنش نشان بدهید و حتما اگر بحثی راه افتاد نظر خود را بدهید. خمیازه نکشید. هوا را نگاه نکنید. با مهر و دقت به کسی که حرف می‌زند، گوش کنید.
● در میهمانی
این همه گفتیم تا به اصل مطلب برسیم: به اینکه بعد از پاس کردن همه این پیش نیازهایی که گفتیم چه مواردی را باید در مهمانی هم به عنوان مهمان و هم میزبان رعایت کنیم تا ساعات خوبی را بگذرانیم.
▪ خوش رو باشید. خدا را شکر نه به زور آمده‌اید و نه با زور مهمان دعوت کرده‌اید چون از قبل با هم صحبت‌هایمان را کرده‌ایم.
▪ اگر مهمانی هستید، بردن شاخه‌ای گل یا شکلاتی کوچک ورشکستتان نمی‌کند. اگر میزبان هستید گذاشتن شاخه‌ای گل طبیعی روی میز کلی حال مهمانتان را خوب می‌کند.
▪ غر زدن ممنوع! به مهمانتان یا میزبانتان چه ربطی دارد که شما چه‌قدر مشکل دارید. غر زدن هم حدی دارد. مهمانی آمده‌اید که شاد باشید و مهمان دعوت کرده‌اید تا حال و هوایش را عوض کنید نه اینکه باری بر دوشش بگذارید.
▪ ساعت را فراموش نکنید. نه به عنوان مهمان و نه میزبان. نه خیلی زود به مهمانی بروید و نه خیلی دیر چون اولی میزبان را به دلهره می‌اندازد و دومی ‌به عصبانیت. شما هم که مهمان دارید، یادتان باشد که در جمع مهمانی باید همه چیز سروقت انجام بگیرد. غذا را نه دیر بیاورید نه زود و حواستان در این میان به بچه‌ها و مسن‌تر‌ها بیشتر باشد.
▪ تعارف نکنید و پررو بازی هم در نیاورید. این دو به اندازه هم بد هستند. درست است که با مهمانتان رو دربایستی ندارید اما نه اینکه او را تنها بگذارید بروید دنبال تلویزیون و توی آشپزخانه و تلفن! شما هم که مهمانید حد صحبت کردن و ماندن در خانه دیگران و خوردن را باید رعایت کنید. مدام هم تعارف نکنید!
▪ غیبت‌هایتان که تمام شد، اگر در جمعتان بزرگی هست و اهل دانشی از او بخواهید برایتان شعری بخواند، روایتی بگوید یا حتی خودتان باب این موضوع را باز کنید و البته فضای فکری مهمان‌ها را قبل از آن بسنجید.
▪ می‌دانید گفتمان یعنی چه؟ یعنی یکی من بگویم تو گوش دهی، بعد تو بگویی من گوش دهم! آن هم با آرامش، مهمانی جای جر و بحث نیست! مواظب تن صدایت باش!
▪ کمک کن و کمک بخواه. درست است که آمده‌ای مهمانی اما حواست باشد جایی که لازم است بلند شوی و به میزبان کمک کنی، خصوصا در مهمانی‌های بزرگ! تو هم که میزبانی مدام نگو همه را خودم انجام می‌دهم. بگذار دیگران هم کمکت کنند. نه فقط به خاطر خودت بلکه به این دلیل که آنها هم احساس راحتی بیشتری کنند. بالاخره اگر می‌گویی اینجا خانه خوتان است در عمل هم نشان بده!
▪ این نکته مخصوص شما است، مهمان خان! بچه‌ها را به امان خود رها نکن که هر کاری می‌خواهند بکنند و میزبان محترم، تو هم مدام خط و نشان برای بچه‌ها نکش. آنها هم مهمان تو هستند و حبیب خدا!
▪ آخر هم اینکه تشکر فراموش نشود! البته هر دو از همدیگر!
● آخرین توصیه‌ها
این نکته‌ها را در حاشیه همه روده‌درازی‌هایی که کردیم به خاطر بسپارید:
▪ در جمع مهمانی‌های تکراری که داریم تهیه تنقلات قدیمی‌و خوراکی‌هایی که یادآور خاطرات هستند معجزه می‌کند. مثل چی؟ اسمارتیز و نخودچی کشمش و آش بزباش و دوغ و...
▪ لباس شاد بپوشید. لباس‌های تیره را فراموش کنید و با لباس‌هایی به رنگ شاد زیباتر شوید... چرا می‌خندید؟ جدی می‌گویم! این قضیه سن و سال هم نمی‌شناسد!
▪ تلویزیون را خاموش کنید، خصوصا وقت شام و ناهار و به جای آن یک موسیقی ملایم بگذارید.
▪ یک نکته باریک‌تر از مو: از مهمان‌گریزی‌ها گفتیم. این را هم بگوییم که میزبان دانا آن است که مهمان‌هایش با هم سنخیت داشته باشند نه اینکه هر کدام ساز خود را بزنند. اگر اقدام به گرفتن چنین مهمانی کردید، بدانید به محض خروج همه مهمان‌ها اول یک نفس عمیق می‌کشند و برای مدتی طاقت دیدن روی شما را از دست می‌دهند.

سحر حبیبی

منبع : روزنامه سلامت