جمعه, ۵ بهمن, ۱۴۰۳ / 24 January, 2025
مجله ویستا
دنیای شکوهمند جدیدی یا کابوس تکنولوژی؟(۲)
مسئله قابل توجه این است كه اگر افراد جامعه به وجود این نظارت عادت كنند و هیچ اعتراضی صورت نگیرد دیگر چیزی به نام حریم شخصی افراد معنایی نخواهد داشت.
اگر چه ماشینهای شما هنوز قادر به شناسایی چهره شما نیستند، ولی به زودی خواهند توانست و در حقیقت، همه چیز را درباره شما خواهند دانست. هم اكنون در بسیاری از شهرهای بزرگ آمریكا، گذر از چراغ قرمز منجر به عكسبرداری از پلاك ماشین میشود و قبض جریمه از طریق اینترنت برای شما فرستاده میشود.
این دروبینها حتی اعمالی را كه شما در یكی از پاتوقهای دریاچه میشیگان انجام میدهید نیز ضبط میكنند. مصوبهای در دست اقدام است كه اجازه به كار بردن دوربینهای مراقب را در تاكسیهای تورنتو- انتاریو می دهد. به زودی حتی برای خرید یك پاكت شیر نیز توسط كارت اعتباریتان شناسایی می شوید و تاریخ و زمان دقیق خریدتان ثبت میشود.
به كارگیری دوربینهای ناظر، اختلاف بین تكنولوژی و حق داشتن حریم شخصی را پررنگتر مینماید. همان طور كه دونالد هانیز- متخصص در موارد حریمهای شخصی و عضو انجمن بینالمللی حقوق مدنی- میگوید: ما در پرتگاه جامعه تحت نظارت هستیم و در واقع ما میدانیم كه دولت ناظر، طی روندی تدریجی، سعی در باز كردن جای خود در میان ما دارد. آنچه نمیدانیم این است كه دولت ناظر، خود را در لوای تكنولوژی شیك و مفید به ما تحمیل خواهد نمود و آنچه درك نكردهایم این است كه به زودی آن چنان غرق در این تكنولوژی خواهیم شد كه جامعه نه تنها از وجود این ناظر ناراحت نمیشود بلكه با آغوشی باز پذیرای آن خواهد بود.
بگذارید نظری داشته باشیم به برخی از مثالهای واقعی این تكنولوژی و آنچه برای ما در برداشته است:
غوغایی در تمپا
در ژانویه سال ۲۰۰۱، بیش از یكصد نفر هزار نفر برای تماشای بازی سوپر بال xxxv وارد استادیوم ریموند جیمز در تمپا شدند و ناخواسته وارد این دنیای شكوهمند جدید گردیدند؛ دوربینهای پلیس، هنگام گذر تماشاچیان از دروازه ورود به استادیوم، فیلمبرداری نمودند و چهره آنها را با چهرههای شناخه شده تبهكاران، تروریستها، اشرار و قاتلین حرفهای تطبیق دادند. ولی دست آخر حدود ۲ نفر از آنها كه تماماً جیببر بودند شناسایی شدند. طرفداران این بازی و تماشاچیان از این كه مخفیانه از چهرههایشان عكسبرداری شده و با چهره تبهكاران و جانیان تطبیق داده شده است، بیخبر بودند وبه جرات میتوان گفت: تا زمانی كه این موضوع به یك بحث بینالمللی تبدیل نشده بود، از آن بیاطلاع بودند.
گروههای آزادیخواه بر سر این موضوع كه تجربه تمپا زمینه جدیدی را برای نقض حقوق حریم شخصی ایجاد نموده است بحث كردهاند. بری استهبارد میگوید: « این تجربه، تجربهای مطبوع و بی زیان بود ولی به طور حتم، تجربههای بعدی این چنین نخواهند بود» وی افزود: ما به این مسئله كه هیچ كنترلی از طرف دولت بر این تكنولوژی وجود ندارد و هیچ حمایتی از حقوق شهروندان در برابر استفاده نادرست از آن نمیشود، اعتراض میكنیم. برای مثال با وجود این كه فعلا از این دوربینها فقط برای شناسایی مجرمان استفاده میشود ولی هیچ قانونی استفاده از این دروبینها را برای مقاصد غیراخلاقی و خلاف عرف، ممنوع و یاحتی محدود نمینماید.
سناتور كریس داد كه از طرفداران قانونی شدن حفظ حقوق شخصی شهروندان است، گفت: این عمل به عنوان آخرین مثال زیر پا گذاشتن حریم شخصی افراد، وقتی بیشتر توجه ما را جلب مینماید كه میاندیشیم، وقتی چیزی به بیاهمیتی یك مسابقه ورزشی میتواند باعث زیر پا گذاشتن حریم شخصی افراد شود، بدون این كه موافقت این افراد جلب شده باشد و یا اطلاعات خاصی در اختیار آنان قرار گرفته باشد و مورد پرسش مسئولان قرار گرفته باشند، در مواردی كه موضوعات چون برتری سیاسی، ایدئولوژی یا روابط خصوصی مطرح باشد؛ طرز برخورد چگونه خواهید بود؟
از آنجایی كه این رخداد، تلویحا آزاد بودن هر گونه بازجویی و حمله بیدلیل و شهروندان را میرساند باعث ایجاد نگرانیهای زیادی در رابطه با حقوق شهروندان شده است. گروههای آزادیخواه شهر تمپا از مردم میخواهند، در مورد این سیستم امنیتی بیشتر بیندیشند؛سیستمی كه حریمهای شخصی افراد را زیر پا میگذارد این گروهها در تحقیقات اجتماعی خود به این نتیجه رسیدهاند كه وقتی افراد در اجتماع هستند، حریمهای شخصی بسیار كمتری را برای خود متصور میباشند؛ ولی همین افراد بر این باورند كه جامعه زیر بار اتكای پلیس به مدارك این چنینی نخواهد رفت.
فعالیتهای این گروههای آزادیخواه، مردم شهر تمپا را بر آن داشت كه جزئیات پرونده مربوط به مسابقات را بررسی نمایند مواردی از قبیل این كه اطلاعات ویدئویی ضبط شده توسط پلیس چگونه استفاده ، طبقهبندی و نابود خواهد شد و دقیقا كدام یك از پایگاههای اطلاعاتی پلیس،مسئول چك كردن چهره های هزاران تماشاچی این مسابقه بود. گروههای آزادیخواه ادارات و موسسات دولتی را به امتحان كردن كنترلهایی بر روی این سیستم تشخیص هویت پیشرفته تشویق میكردند. به دور از مشكلات قانونی كه از پیشرفت این تكنولوژی به وجود میآید، باید به شهروندان تمپا این فرصت داده شود كه بتوانند سؤالات خود را در مورد این تكنولوژی مطرح نمایند و جواب مسئولان دولتی را بشنوند سوالاتی از قبیل:
- آیا استفاده از تكنولوژی تشخیص هویت و نظارت در مسابقه سوپر بال، به صورت قانونی صورت گرفته؟ در صورت مثبت بودن پاسخ، چه كسی این اجازه را صادر نموده است؟
- طی كدام گزارش یا مصوبه، مزایای استفاده از این سیستم نظارتی برای نمایندگان مجلس و یا اداره پلیس شرح داده شده است؟
- به چه علت، مسئولان استادیوم ریموند جیمز، مردم را از وجود دوربینها آگاه نساختهاند.
- در صورت موفقیتآمیز بودن این طرح، چه اقداماتی صورت خواهد گرفت؟ در این صورت آیا از ورود افراد مظنون به استادیوم جلوگیری خواهد شد؟ آیا تحت تعقیب قرار خواهند گرفت؟ آیا زندانی خواهند شد؟ در صورت زندانی شدن به چه جرمی؟
- آیا فیلمهای ضبط شده در بایگانی عمومی فلوریدا قرار خواهند گرفت؟ در این صورت آیا فروش و استفاده از این فیلمها مجاز خواهد بود؟ به عبار دیگر، آیا پلیس تمپا تصویر هزاران فرد بیگناه را كه در فیلم وجود دارد، به آن ها باز خواهد گرداند؟
پس از این اتفاق، اخباری مبنی بر وجود تكنولوژی نظارتی مشابهی در شهر وایبر تمپا نیز مخابره شد. در این زمان دولت در پی یافتن راههای دیگری برای استفاده از سیستم نظارت میباشد. سخن گویان دولت، احتیاج دولت به سیستم حفاظتی با قابلیت شناسایی چهره خبر میدهند و پنتاگون پشتیبانی مالی برخی از تحقیقات دانشگاهی را در این زمینه به عهده گرفته است.
سیستم شناسایی
سیستمهای شناسایی چنان كه به نظر میرسند، اختراعات جدیدی نمیباشند. در دهه گذشته، معمولا برای استفاده محدود در برخی از ساختمانها، ادارات و ... با مقاصد امنیتی به كار رفتهاند. آنچه كه یك سیستم تشخیص هویت انجام میدهد، تبدیل تصاویر به روابط ریاضی و الگوریتمها و تطبیق آنها با داده های موجود در پایگاههای اطلاعی است. از ۴ سال قبل تاكنون از این تكنولوژی جهت مقاصد گوناگونی استفاده شده است. دوربینهایی ارزانتر و پیشرفتهتر، استفاده از این ابزار جهت تماشای مردم در خیابانهای شهر یا در وسائل نقلیه همگانی را آسانتر مینماید.
یكی از اولین استفادهكنندگان این تكنولوژی كازینوهای لاسوگاس بودند كه از این سیستم برای تشخیص هویت افراد- مثل شمارندگان امتیاز بازیها- استفاده نمودند. فرانسیس زلانی كه سخنگوی یك شركت تولیدكننده وسائل تشخیص هویت است، در این باره گفت: برای فرار از دست این سیستمها تنها یك جراحی پلاستیك ساده روی صورت كافی است. این شركت با اداره كل پلیس لندن، جهت نصب دوربین در خیابانهای شهر، همكاری دارد.
وضعیت نظارتی مشابهی در بریتانیا نیز حكمفرماست؛ شورای بخش نیوهام شهر لندن اعلام نموده است كه از زمان نصب این دوربینها (در سال ۱۹۹۸ كه سه میلیون دلار هزینه در برداشته است)، آمار حمله و یورش به اشخاص ۲۱ درصد، خرابكاری ۲۶ درصد، و شرارت ۳۹ درصد كاهش پیدا كرده است. اطلاعات به دست آمده از طریق این دوربینها باعث دستگیری بیش از یكصد نفر شده است كه ۳ نفر به جرم قتل، ۸ نفر به جرم دزدی و ۹۰ نفر به جرم شرارت بوده است.
در شهر لستر، سیستمهای تشخیص هویت توماس والی، به وسیله بررسی چشم و استخوانبندی صورت افراد، هویت آنها را با پایگاه اطلاعاتی مربوط به جنایتكاران سابقهدار تطبیق میدهد بنا به ادعای مسئولان این سیستم، در حدود ۸۰ درصد موارد، تشخیص درستی از خود نشان داده است.
سیستم امنیتی جدیدی در بریتانیا تولید و عرضه شده است كه افراد را از طریق شیوه راه رفتن واحدی كه دارند، شناسایی مینماید. برخلاف تشخیص هویت براساس چهره و عنبیه، در این روش، تشخیص هویت براساس روش راهرفتن افراد است و تشخیص هویت از فاصله دور و حتی با دوربینهایی با كیفیت پایین نیز امكانپذیر است.
مارك نیكسون، استاد دانشگاه ساتهمپتن در زمینه هوش مصنوعی گفت: «مخفی كردن شیوه راه رفتن به آسانی امكانپذیر نیست. هنگامی كه كسی برای دزدی به بانك میرود، چهره خویش را میپوشاند و لباس مبدل میپوشد ولی تغییر شیوه راه رفتن، بدون این كه توجهی به آن بكند یا وقتی در حال فرار است، عملی نمیباشد.»
در جامعه ما جایی كه غرق در جرمهای علنی است، تصویر اكثر افرادی كه مشكوك به بزه بودند، توسط دوربینهای محافظ گرفته شده است و این در حالی است كه متاسفانه تصویر واضحی از صورت و چهره آنها به دست نیامده است. به همین دلیل، نیكسون تصمیم گفت تحقیق نماید كه شیوه راه رفتن افراد به گویایی چهره آنها هست یا نه؟ او و همكارانش برای این مسئله دو راه حل یافتند و معتقد بودند كه نتیجه به دست آمده از هر دو راه، رضایت بخش میباشد.
اگر چه ماشینهای شما هنوز قادر به شناسایی چهره شما نیستند، ولی به زودی خواهند توانست و در حقیقت، همه چیز را درباره شما خواهند دانست. هم اكنون در بسیاری از شهرهای بزرگ آمریكا، گذر از چراغ قرمز منجر به عكسبرداری از پلاك ماشین میشود و قبض جریمه از طریق اینترنت برای شما فرستاده میشود.
این دروبینها حتی اعمالی را كه شما در یكی از پاتوقهای دریاچه میشیگان انجام میدهید نیز ضبط میكنند. مصوبهای در دست اقدام است كه اجازه به كار بردن دوربینهای مراقب را در تاكسیهای تورنتو- انتاریو می دهد. به زودی حتی برای خرید یك پاكت شیر نیز توسط كارت اعتباریتان شناسایی می شوید و تاریخ و زمان دقیق خریدتان ثبت میشود.
به كارگیری دوربینهای ناظر، اختلاف بین تكنولوژی و حق داشتن حریم شخصی را پررنگتر مینماید. همان طور كه دونالد هانیز- متخصص در موارد حریمهای شخصی و عضو انجمن بینالمللی حقوق مدنی- میگوید: ما در پرتگاه جامعه تحت نظارت هستیم و در واقع ما میدانیم كه دولت ناظر، طی روندی تدریجی، سعی در باز كردن جای خود در میان ما دارد. آنچه نمیدانیم این است كه دولت ناظر، خود را در لوای تكنولوژی شیك و مفید به ما تحمیل خواهد نمود و آنچه درك نكردهایم این است كه به زودی آن چنان غرق در این تكنولوژی خواهیم شد كه جامعه نه تنها از وجود این ناظر ناراحت نمیشود بلكه با آغوشی باز پذیرای آن خواهد بود.
بگذارید نظری داشته باشیم به برخی از مثالهای واقعی این تكنولوژی و آنچه برای ما در برداشته است:
غوغایی در تمپا
در ژانویه سال ۲۰۰۱، بیش از یكصد نفر هزار نفر برای تماشای بازی سوپر بال xxxv وارد استادیوم ریموند جیمز در تمپا شدند و ناخواسته وارد این دنیای شكوهمند جدید گردیدند؛ دوربینهای پلیس، هنگام گذر تماشاچیان از دروازه ورود به استادیوم، فیلمبرداری نمودند و چهره آنها را با چهرههای شناخه شده تبهكاران، تروریستها، اشرار و قاتلین حرفهای تطبیق دادند. ولی دست آخر حدود ۲ نفر از آنها كه تماماً جیببر بودند شناسایی شدند. طرفداران این بازی و تماشاچیان از این كه مخفیانه از چهرههایشان عكسبرداری شده و با چهره تبهكاران و جانیان تطبیق داده شده است، بیخبر بودند وبه جرات میتوان گفت: تا زمانی كه این موضوع به یك بحث بینالمللی تبدیل نشده بود، از آن بیاطلاع بودند.
گروههای آزادیخواه بر سر این موضوع كه تجربه تمپا زمینه جدیدی را برای نقض حقوق حریم شخصی ایجاد نموده است بحث كردهاند. بری استهبارد میگوید: « این تجربه، تجربهای مطبوع و بی زیان بود ولی به طور حتم، تجربههای بعدی این چنین نخواهند بود» وی افزود: ما به این مسئله كه هیچ كنترلی از طرف دولت بر این تكنولوژی وجود ندارد و هیچ حمایتی از حقوق شهروندان در برابر استفاده نادرست از آن نمیشود، اعتراض میكنیم. برای مثال با وجود این كه فعلا از این دوربینها فقط برای شناسایی مجرمان استفاده میشود ولی هیچ قانونی استفاده از این دروبینها را برای مقاصد غیراخلاقی و خلاف عرف، ممنوع و یاحتی محدود نمینماید.
سناتور كریس داد كه از طرفداران قانونی شدن حفظ حقوق شخصی شهروندان است، گفت: این عمل به عنوان آخرین مثال زیر پا گذاشتن حریم شخصی افراد، وقتی بیشتر توجه ما را جلب مینماید كه میاندیشیم، وقتی چیزی به بیاهمیتی یك مسابقه ورزشی میتواند باعث زیر پا گذاشتن حریم شخصی افراد شود، بدون این كه موافقت این افراد جلب شده باشد و یا اطلاعات خاصی در اختیار آنان قرار گرفته باشد و مورد پرسش مسئولان قرار گرفته باشند، در مواردی كه موضوعات چون برتری سیاسی، ایدئولوژی یا روابط خصوصی مطرح باشد؛ طرز برخورد چگونه خواهید بود؟
از آنجایی كه این رخداد، تلویحا آزاد بودن هر گونه بازجویی و حمله بیدلیل و شهروندان را میرساند باعث ایجاد نگرانیهای زیادی در رابطه با حقوق شهروندان شده است. گروههای آزادیخواه شهر تمپا از مردم میخواهند، در مورد این سیستم امنیتی بیشتر بیندیشند؛سیستمی كه حریمهای شخصی افراد را زیر پا میگذارد این گروهها در تحقیقات اجتماعی خود به این نتیجه رسیدهاند كه وقتی افراد در اجتماع هستند، حریمهای شخصی بسیار كمتری را برای خود متصور میباشند؛ ولی همین افراد بر این باورند كه جامعه زیر بار اتكای پلیس به مدارك این چنینی نخواهد رفت.
فعالیتهای این گروههای آزادیخواه، مردم شهر تمپا را بر آن داشت كه جزئیات پرونده مربوط به مسابقات را بررسی نمایند مواردی از قبیل این كه اطلاعات ویدئویی ضبط شده توسط پلیس چگونه استفاده ، طبقهبندی و نابود خواهد شد و دقیقا كدام یك از پایگاههای اطلاعاتی پلیس،مسئول چك كردن چهره های هزاران تماشاچی این مسابقه بود. گروههای آزادیخواه ادارات و موسسات دولتی را به امتحان كردن كنترلهایی بر روی این سیستم تشخیص هویت پیشرفته تشویق میكردند. به دور از مشكلات قانونی كه از پیشرفت این تكنولوژی به وجود میآید، باید به شهروندان تمپا این فرصت داده شود كه بتوانند سؤالات خود را در مورد این تكنولوژی مطرح نمایند و جواب مسئولان دولتی را بشنوند سوالاتی از قبیل:
- آیا استفاده از تكنولوژی تشخیص هویت و نظارت در مسابقه سوپر بال، به صورت قانونی صورت گرفته؟ در صورت مثبت بودن پاسخ، چه كسی این اجازه را صادر نموده است؟
- طی كدام گزارش یا مصوبه، مزایای استفاده از این سیستم نظارتی برای نمایندگان مجلس و یا اداره پلیس شرح داده شده است؟
- به چه علت، مسئولان استادیوم ریموند جیمز، مردم را از وجود دوربینها آگاه نساختهاند.
- در صورت موفقیتآمیز بودن این طرح، چه اقداماتی صورت خواهد گرفت؟ در این صورت آیا از ورود افراد مظنون به استادیوم جلوگیری خواهد شد؟ آیا تحت تعقیب قرار خواهند گرفت؟ آیا زندانی خواهند شد؟ در صورت زندانی شدن به چه جرمی؟
- آیا فیلمهای ضبط شده در بایگانی عمومی فلوریدا قرار خواهند گرفت؟ در این صورت آیا فروش و استفاده از این فیلمها مجاز خواهد بود؟ به عبار دیگر، آیا پلیس تمپا تصویر هزاران فرد بیگناه را كه در فیلم وجود دارد، به آن ها باز خواهد گرداند؟
پس از این اتفاق، اخباری مبنی بر وجود تكنولوژی نظارتی مشابهی در شهر وایبر تمپا نیز مخابره شد. در این زمان دولت در پی یافتن راههای دیگری برای استفاده از سیستم نظارت میباشد. سخن گویان دولت، احتیاج دولت به سیستم حفاظتی با قابلیت شناسایی چهره خبر میدهند و پنتاگون پشتیبانی مالی برخی از تحقیقات دانشگاهی را در این زمینه به عهده گرفته است.
سیستم شناسایی
سیستمهای شناسایی چنان كه به نظر میرسند، اختراعات جدیدی نمیباشند. در دهه گذشته، معمولا برای استفاده محدود در برخی از ساختمانها، ادارات و ... با مقاصد امنیتی به كار رفتهاند. آنچه كه یك سیستم تشخیص هویت انجام میدهد، تبدیل تصاویر به روابط ریاضی و الگوریتمها و تطبیق آنها با داده های موجود در پایگاههای اطلاعی است. از ۴ سال قبل تاكنون از این تكنولوژی جهت مقاصد گوناگونی استفاده شده است. دوربینهایی ارزانتر و پیشرفتهتر، استفاده از این ابزار جهت تماشای مردم در خیابانهای شهر یا در وسائل نقلیه همگانی را آسانتر مینماید.
یكی از اولین استفادهكنندگان این تكنولوژی كازینوهای لاسوگاس بودند كه از این سیستم برای تشخیص هویت افراد- مثل شمارندگان امتیاز بازیها- استفاده نمودند. فرانسیس زلانی كه سخنگوی یك شركت تولیدكننده وسائل تشخیص هویت است، در این باره گفت: برای فرار از دست این سیستمها تنها یك جراحی پلاستیك ساده روی صورت كافی است. این شركت با اداره كل پلیس لندن، جهت نصب دوربین در خیابانهای شهر، همكاری دارد.
وضعیت نظارتی مشابهی در بریتانیا نیز حكمفرماست؛ شورای بخش نیوهام شهر لندن اعلام نموده است كه از زمان نصب این دوربینها (در سال ۱۹۹۸ كه سه میلیون دلار هزینه در برداشته است)، آمار حمله و یورش به اشخاص ۲۱ درصد، خرابكاری ۲۶ درصد، و شرارت ۳۹ درصد كاهش پیدا كرده است. اطلاعات به دست آمده از طریق این دوربینها باعث دستگیری بیش از یكصد نفر شده است كه ۳ نفر به جرم قتل، ۸ نفر به جرم دزدی و ۹۰ نفر به جرم شرارت بوده است.
در شهر لستر، سیستمهای تشخیص هویت توماس والی، به وسیله بررسی چشم و استخوانبندی صورت افراد، هویت آنها را با پایگاه اطلاعاتی مربوط به جنایتكاران سابقهدار تطبیق میدهد بنا به ادعای مسئولان این سیستم، در حدود ۸۰ درصد موارد، تشخیص درستی از خود نشان داده است.
سیستم امنیتی جدیدی در بریتانیا تولید و عرضه شده است كه افراد را از طریق شیوه راه رفتن واحدی كه دارند، شناسایی مینماید. برخلاف تشخیص هویت براساس چهره و عنبیه، در این روش، تشخیص هویت براساس روش راهرفتن افراد است و تشخیص هویت از فاصله دور و حتی با دوربینهایی با كیفیت پایین نیز امكانپذیر است.
مارك نیكسون، استاد دانشگاه ساتهمپتن در زمینه هوش مصنوعی گفت: «مخفی كردن شیوه راه رفتن به آسانی امكانپذیر نیست. هنگامی كه كسی برای دزدی به بانك میرود، چهره خویش را میپوشاند و لباس مبدل میپوشد ولی تغییر شیوه راه رفتن، بدون این كه توجهی به آن بكند یا وقتی در حال فرار است، عملی نمیباشد.»
در جامعه ما جایی كه غرق در جرمهای علنی است، تصویر اكثر افرادی كه مشكوك به بزه بودند، توسط دوربینهای محافظ گرفته شده است و این در حالی است كه متاسفانه تصویر واضحی از صورت و چهره آنها به دست نیامده است. به همین دلیل، نیكسون تصمیم گفت تحقیق نماید كه شیوه راه رفتن افراد به گویایی چهره آنها هست یا نه؟ او و همكارانش برای این مسئله دو راه حل یافتند و معتقد بودند كه نتیجه به دست آمده از هر دو راه، رضایت بخش میباشد.
منبع : خبرگزاری ایلنا
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست