دام آناپولیس

سـه دهـه پـیـش، جـیمی‌کارتر رئیس جمهور دموکرات امریکا در کمپ دیوید میزبان انورسادات رئیس جمهور مصر و مناخیم بگین نخست وزیر صهیونست‌ها شد تا عادی‌سازی روابط اعراب با اسرائیل را کلید بزند. پس از آن نیز روسای جمهور دموکرات و جمهوریخواه امریکا تلا‌ش‌های فراوانی انجام دادند تا به بهانه حل مشکل فلسطین، اصلی‌ترین مشکل اسرائیل یعنی به رسمیت شناخته شدن توسط سران جهان اسلا‌م و به خصوص مقامات کشورهای عربی را حل کنند و نشست این هفته آناپولیس را نیز می‌ توان حلقه دیگری از زنجیره سی سال گذشته دانست. البته از آن تاریخ تاکنون تغییراتی ایجاد شده است. اگر حضور سادات در کمپ دیوید موجب انزوای نسبی او در جهان عرب شد، اما امروز اعلا‌م آمادگی ۱۶ کشور عربی برای حضور در آناپولیس، تعجب زیادی را بر نمی‌انگیزد.
زیرا در همین فاصله سی ساله، بعضی از رهـبـران فـلسطینی دستان سران اسرائیل را بارها فشرده‌اند و کسانی مانند شیخ قطر نیز در برابر دوربین‌ها، دست وزیر خارجه اسرائیل را فشرده و لبخند نه چندان ملیح خود را به جهانیان نشان داده است. پادشاهان فعلی و گذشته اردن و مراکش نیز که تلا‌ش ‌می‌کردند از رئیس جمهور سابق مصر عقب نیفتند در کنفرانس‌هایی شرکت کردند که سران اسرائیل حضور داشتند. اما باید اذعان کرد که هیچیک از نشست‌های پیشین مانند آناپولیس نیست؛ اگر چه می‌توان با اطمینان گفت که دستاورد آناپولیس برای فلسطینی‌ها بیش از کمپ دیوید و شرم‌الشیخ و... نخواهد بود.
آنچه امروز بدست سران جمهوریخواه امریکا پیگیری می‌شود و برخی سران عرب نیز در برابر آن تمکین می‌کنند، اجرای ناقص پیشنهاد امیر عبدالله پادشاه فعلی عربستان است که چند سال قبل در کسوت ولیعهدی، در کنفرانس سران عرب در لبنان پیشنهاد کرد. امروز در واقع بدون آن که خواسته اعراب برای برقراری صلح در برابر زمین اجرا شود، وزیران خـارجـه کشورهای عرب در کنار سران اسرائیل می‌نشینند تا مذاکره با اسرائیل را رسمیت بخشند.
البته از هم‌اکنون می‌توان پیش‌بینی کرد که آناپولیس به نتیجه روشنی برای اعراب و فلسطینی ها منجر نخواهد شد، زیرا برخی از گروههای بانفوذ فلسطینی پیشاپیش اعلا‌م کرده‌اند که به نتایج این نشست ملتزم نخواهند بود، گروهی از اعراب شرکت کننده نیز رسماً از نتیجه‌بخش نـبـودن اجـلا‌س سـخـن گـفـتـه‌انـد و جـایگاه سران جمهوریخواه امریکا میان ملت‌های عرب- و حتی افکار عمومی در داخل امریکا - نیز به گونه‌ای نیست که بتواند تاثیر قابل توجهی در سرنوشت اجلا‌س آناپولیس ایجاد کند. قاعدتاً بوش و رایس نیز از این وضعیت با خبر هستند و از آناپولیس معجزه طلب نمی‌ کنند و لذا شاید هدف نهایی آنها چیزی جز کنار هم نشاندن وزرایعرب با مقامات اسرائیلی نباشد که به نظر می‌رسددر رسیدن به این هدف، موفق بوده‌اند.
در این شرایط احتمالا‌ً امریکا و اسرائیل به دنبال عوامل بیرونی می‌گردند تا عدم موفقیت آناپولیس را به آن منتسب کنند و قاعدتاً این عامل، چیزی جز مثلث ایران، سوریه و حماس نخواهد بود. از هم‌اکنون می‌توان پیش‌بینی کرد که سوریه، از مخالف خوانی‌های خود در برابر کنفرانس موسوم به صلح، دریافت امتیاز برای بررسی موضوع <جولا‌ن> را پیگیری می‌کند و اگر چراغ سبزی در مورد جولا‌ن نشان داده می‌شد یک ضلع از مثلث سه‌گانه فوق، حذف می‌شد.
در آینده نیز امتیازدهی امریکا و اسرائیل برای مذاکره در مورد جولا‌ن - و نه استرداد آن - موضع سوریه در مخالفت با آناپولیس یا آناپولیس‌های دیگر را سست خواهد کرد. حماس نیز با تکیه بر دیپلماسی همراه با مقاومتبه دنبال اثبات این نکته می‌باشد که اسرائیلی‌ها هیچ‌گاه اهل صلح نیستند که تاکنون نیز در اثبات این نکته موفقیت‌هایی حاصل کرده است.
ضمن آنکه هر نوع اعلا‌م مخالفت‌ حماس با اجلاس آناپولیس از نظر افکار عمومی و ملت‌های جهان قابل پذیرش است زیرا یکی از ارکان کنفرانس موسوم به صلح، جنبش فتح می‌باشد که پیشاپیش برخی روش‌های خصمانه آن در برابر حماس برای جهانیان آشکار شده است.
در این میان موضع‌گیری رسانه‌های رسمی و کارگزاران حکومتی ایران در برابر <کنفرانس از پیش شکست خورده آناپولیس> بسیار مهم است و هر نوع بی احتیاطی در این مورد می‌تواند موجب تحقق اهـداف امریکا برای مقصریابی در این شکست اجتناب‌ناپذیر گردد.
پس بهتر است که در این عرصه، روشنگری اذهان هموطنان، به رسانه‌های مستقل و غیر حکومتی واگذار شود. این رسانه‌ها می‌توانند - و باید - مردم را از اهداف اجلا‌س صلح آناپولیس مطلع کنند و ضمن معرفی عوامل منجر به <بی‌نتیجه بودن> کنفرانس، نـسـبـت بـه تـلا‌ش‌هـایـی کـه مـمـکـن است برای انتقام‌گیری از این ناکامی صورت گیرد، هشدار دهند. در مقابل، سیاستمداران و رسانه‌هایی که به نحوی با حاکمیت در نظام جمهوری اسلا‌می ایران مرتبط هستند باید مراقبت کنند که حتی پیش‌بینی‌های منطقی آنها می‌تواند موجب تحریک برخی اعراب شرکت کننده در کنفرانس علیه جمهوری اسلا‌می ایران شود که در شرایط فعلی، به هیچ وجه به مصلحت نمی‌باشد.
سیاستمداران امریکایی به خاطر عدم شناخت از واقعیت‌های منطقه، خود را گرفتار دام عراق و افغانستان کرده‌اند و برای رهایی از این دام، به دنبال آن هستند که برای دیگران، دامهایی پهن کنند. امریکایی‌ها با کشاندن برخی از مقام‌های عرب به کنفرانس آناپولیس، آنها را نیز مانند خود گرفتار دامی کرده‌اند که رهایی از آن، مستلزم به دام انداختن سایر کشورهای با نفوذ منطقه به ویژه ایران است. متهم کردن ایران برای تلا‌ش در جهت شکست کنفرانس آناپولیس و یا به عبارتی انتساب یک شکست محقق شده قبلی به ایران، می‌تواند دامی باشد که امریکایی‌ها درست کرده‌اند. سیاستمداران هوشمند ایرانی و رسانه‌های حکومتی می‌توانند با سکوت چند روزه و محول کردن روشنگری در زمینه آناپولیس به نهادهای مدنی و روزنامه‌های مستقل، نقشه امریکایی‌ها را خنثی کنند.

منبع : روزنامه آفتاب یزد