هزینه نهایی رفاه اجتماعی ناشی از مالیات های غیرمستقیم (مالیات بر مصرف در ایران در سال ۱۳۷۳)

در اقتصادهای پیشرفته از مالیاتهای مستقیم به عنوان ابزار بازتوزیع درآمد و ثروت استفاده می شود. به عبارت دیگر، مالیاتهای مستقیم یکی از عوامل مؤثر تحقق عدالت اجتماعی در این کشورها می باشند. اما در کشورهای در حال توسعه مانند ایران به علت نبود تشکیلات اداری و اجرایی کارآمد مالیاتی و با توجه به سایر شرایط اقتصادی و فرهنگی این جوامع، مالیاتهای مستقیم قادر نیستند وظایف توزیعی خود را به نحو مطلوب به انجام برسانند. در این وضعیت، مالیاتهای غیرمستقیم با انتظارات توزیعی غیر معمول از آن، در کنار نظام مالیاتهای مستقیم غیر کارا قرار می گیرند. در مقاله حاضر ، اثرات توزیعی مالیاتهای غیرمستقیم با تکیه بر محاسبه هزینه نهایی رفاه ناشی از اعمال مالیات غیر مستقیم بررسی شده است. برای مطالعه هشت گروه کالایی شامل: خوراکیها، آشامیدنی ها و دخانیات، پوشاک و کفش، مسکن و سوخت و روشنایی، کالاهای با دوام، حمل و نقل و ارتباطات، بهداشت و درمان، تفریح و تحصیل، و کالاهای متفرقه انتخاب شده است. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که اعمال مالیات بر روی گروه های کالایی خوراکی ها، مسکن، حمل و نقل و بهداشت که مصرف عمومی دارند، نسبت به سایر گروه های کالایی هزینه نهایی رفاهی بالاتر را سبب می شود

نویسنده: موسوی جهرمی یگانه

منبع : فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی