بحران جدی غذایی در کره شمالی

در دهه ۱۹۹۰ که کره شمالی با خشکسالی و قحطی شدید روبرو شد، حدود یک میلیون نفر جان خود را بر اثر گرسنگی از دست دادند. اکنون این کشور منزوی و عقب مانده در جهان احتمالا‌ شاهد تکرار تاریخ باشد.
بنابر اعلا‌م دیپلمات ها، مقامات سازمان ملل و سازمان های غیردولتی ، کره شمالی مجددا در آستانه کمبود شدید مواد غذایی قرار گرفته است. مارکس نولند عضو برجسته موسسه آمریکایی پترسون و نویسنده یک مطالعه جدید درباره ابعاد پیرامون قحطی می گوید: مرگ های ناشی از گرسنگی در کره شمالی طی چند ماه آینده قطعا وجود خواهد داشت. یک موسسه تحقیقاتی در مورد جامعه کره شمالی که در سئول مستقر است، اعلا‌م کرده است که تاکنون گروهی از افراد در دهکده های کوچک کره شمالی از گرسنگی جان خود را از دست داده‌اند.
این کمبودهای اضطراری بار دیگر نشان می دهد که تا چه حد جهان خارجی در راستای برخورد با کیم جونگ ایل رهبر کره شمالی و رژیم وی دارای مشکل است. کمتر از ۲ هفته پس از آنکه مقامات اطلا‌عاتی آمریکا در واشنگتن شواهدی ارائه کردند مبنی بر اینکه پیونگ یانگ در ساخت راکتور هسته‌ای سوریه - راکتوری که در حمله هوایی جنگنده‌های اسرائیلی در سپتامبر گذشته نابود شد- نقش داشته است، منابع آگاه به تایم اطلا‌ع دادند که تیمی از دیپلمات های آمریکایی از آژانس توسعه بین المللی آمریکا به عنوان بخشی از گفتگوهای هسته ای به پیونگ یانگ سفر کردند تا در مورد بسته کمک‌های غذایی به بحث بنشینند. آمریکا پیشنهاد ارائه ۵۰۰ هزار تن حبوبات به کره شمالی را داده است، اما تنها در صورتی که این کشور با نظارت برنحوه توزیع مواد غذایی موافقت کند و این اطمینان را بدهد که مواد غذایی به بزرگان سیاسی کره شمالی و ارتش آن تحویل داده نمی شود. دولت بوش این پیشنهاد کمک را به عنوان هویجی در مقابل کیم جونگ ایل قرار داده است .
اگر پیونگ یانگ اعلا‌م رضایت بخشی از تمام فعالیت های تسلیحات هسته‌ای اش ارائه کند - همانطور که در گفتگوهای شش جانبه هسته ای خود با آن موافقت کرده بود - کمک های غذایی بیشتری از سوی آمریکا انجام خواهد گرفت. درنظر برخی از دیپلمات های فعلی و سابق آمریکا، کره شمالی هرگز در مورد تمام ابعاد برنامه هسته ای اش شفاف عمل نکرده است، اما اوضاع بحرانی غذایی اکنون مساله هسته ای این کشور را به نگرانی ثانوی تبدیل کرده است . یک دیپلمات آسیای شرقی می گوید : " هیچ کس خواستار تکرار فاجعه دهه ۱۹۹۰ و یا چیزی شبیه به آن نیست .
جهان نمی تواند آن را تحمل کند . شاید کیم جونگ ایل هم چنین نظری داشته باشد . " کارشناسان می گویند : چندین دلیل بر بحران اضطراری در کره شمالی تاکید می کند . یکی سیل شدید این کشور در آگوست سال گذشته بود که قسمت قابل توجهی از مزارع کشاورزی کره شمالی را از بین برد و توانایی این کشور در تولید حبوبات را محدود کرد . نولند می گوید : توازن فعلی میان احتیاجات مواد غذایی و منابع موجود در کره شمالی از هر زمانی بحرانی تر است .
تنش سیاسی به ویژه میان کره شمالی و دولت جدید لی میونگ باک رئیس جمهور کره جنوبی نیز در این قضیه تاثیرگذار بوده است .
لی یک ماه پس از پیروزی در انتخابات - اوایل سال جاری میلا‌دی- تصمیم گرفت که به کمک های انسان دوستانه سئول در زمینه کمک های غذایی و کود شیمیایی - صرف نظر از پیشرفت در گفتگوهای هسته ای پیونگ یانگ - ادامه دهد ، اما تنها در صورتی که کره شمالی این درخواست را داشته باشد .
وی در عین حال سایر توافق نامه های اقتصادی با پیونگ یانگ را مشروط به رفتار خوب هسته ای کره شمالی کرده است که با خشم کیم جونگ ایل روبرو شده است . در واقع ، به رغم وجود شواهد از وجود مشکلا‌ت در بخش کشاورزی کره شمالی، کیم جونگ ایل از دراز کردن دست خود به سمت سئول ( برای طلب کمک ) امتناع کرده است و در عوض خواستار کمک های غذایی بیشتری از سوی چین شده است. اما افزایش جهانی قیمت مواد غذایی مانع از پاسخ پکن به این درخواست شده است .
از دسامبر سال ۲۰۰۷ وقتی که نارضایتی عمومی نسبت به افزایش بهای مواد غذایی در پکن رشد پیدا کرد، چین با اتخاذ اقداماتی از جمله کاهش صادرات مواد غذایی خود به این اعتراض ها پاسخ گفت . به دلیل آنکه سهم قابل توجهی از برنج و حبوبات چین تحت عنوان اقلا‌م تجاری به کره شمالی ارسال می شود ، کمک های غذایی و کشاورزی پکن به پیونگ یانگ موردی سری و محرمانه محسوب می شود بنابراین هیچ کس دقیقا از میزان این کمک ها آگاهی ندارد اما تغییر سیاست چین در خصوص صادرات مواد غذایی در کره شمالی تاثیرگذار بوده است و در عین حال منجر به افزایش قیمت مواد غذایی در این کشور شده است .
موسسه مطالعاتی پترسون که یک هزار و ۳۰۰ آواره کره شمالی در چین را مورد بررسی قرار داده است،‌به این نتیجه دست یافته است که کره شمالی نسبت به افزایش بهای مواد غذایی مانند سایرکشورها بسیار حساس است. منابع دیپلماتیک در سئول نیز می‌گویند که پکن اقداماتی را برای توجه به کمبودهای کره شمالی آغاز کرده‌است. این کشور در ماه مارس و آوریل دست کم ۵۰ هزار تن کمک غذایی را به پیونگ یانگ اهدا کرد، اما اوضاع کره شمالی تا چه حد به وخامت پیش می‌رود؟ بسیاری از کارگران امدادی در سئول براین عقیده‌اند که نواقص کنونی با قحطی دهه ۱۹۹۰ برابری ندارد زیرا این بار جهان خارج نسبت به شرایط وخیم کره شمالی نسبت به یک دهه گذشته زودتر آگاهی پیدا کرده است. اما نولند در این باره خاطرنشان می کند که کره شمالی نه تنها به کمک غذایی اضطراری نیاز دارد، بلکه به واردات کود شیمیایی هم نیازمند است در غیر این صورت این کشور در سال جاری با محصول خوبی روبه رو نخواهد شد که منجر به تشدید مشکل غذایی آن می‌شود. (پس از آزمایش هسته‌ای کره شمالی در پاییز سال ۲۰۰۶، کره جنوبی ارسال کود شیمیایی به پیونگ یانگ را متوقف کرد.) نولندو سایر منابع مطلع می گویند ‌از جمله اقداماتی که پیونگ یانگ در حال حاضر باید اتخاذ کند، نهایی کردن مذاکرات برای دریافت کمک‌های بیشتر از برنامه غذایی جهانی است.
کیم جونگ ایل هم باید غرور خود را کنار بگذارد و از کره جنوبی بخواهد تا جریان کمک‌های غذایی به کره شمالی را از سربگیرد. سوجائه جین مدیر بخش مطالعات کره شمالی در موسسه اتحاد ملی سئول براین عقیده است که سرکوب اخیر بازارهای سیاه توسط پیونگ یانگ ،‌ کمبود مواد غذایی را در این کشور تشدید کرده است.
وی می‌گوید: اگر آنها مردم را تنها بگذارند، مردم راهی را برای زنده ماندن از طریق انعطاف و چالا‌کی خود پیدا می‌کنند. تلا‌ش دولت برای کنترل بازار خصوصی اوضاع را بدتر می‌کند. رنج مردم در گذشته و مرگ آنها از گرسنگی، طبیعت رهبر کره شمالی بوده است،‌اما آیا سال ۲۰۰۸ متفاوت از گذشته خواهد بود یا خیر؟

منبع: تایم

منبع : روزنامه آفتاب یزد