استاد عاشیق حسن اسکندری

سال۱۳۲۶ شمسی، عاشیق حسن در روستای "اوزوم‌کاللا" از توابع محال اوزومدیل شهرستان ورزقان به دنیا آمده؛ تا ۹ سالگی در روستای خودشان زندگی و در روستای همجوار اوشتبین نیز تا کلاس سوم ابتدائی تحصیل می کند.
سال۱۳۳۵ شمسی خانواده‌شان به شهر تبریز نقل‌مکان می‌کند. عاشیق حسن در کارگاه فرشبافی مشغول به کار می شود؛ او در عین بافنده‌ی ماهر بودن، بخاطر صدائی دلچسب و شیرینش زبانزد مردم می‌شود.
سال۱۳۴۳ شمسی برای جستجوی کار به تهران سفر کرده و در نانوائی مشغول به کار می‌شود. بخاطر داشتن صدای خوش با تشویق و یاری دوستانش در آموزشگاه موسیقی « ایران پویا » به آموختن ردیف‌های موسیقی ایرانی همت می‌گمارد.
او در سال۱۳۴۷ شمسی ازدواج می‌کند. در سال۱۳۴۸ به تبریز بازگشته و هنر عاسیقی را پیشه خود می‌سازد و بعنوان «قاوالچی» عاشیق مشهور آذربایجان عاشیق عیسی در مجالس عروسی و جشن و سرور شرکت کرده و ترانه‌های آذربایجانی و فارسی را اجرا می‌کند .
در همان سالها به یادگیری نواختن «ساز» نیز می‌پردازد و با راهنمائی عاشیق عباس عبادی ساز به دست گرفته و در کسوت عاشیقی در عروسی‌ها شرکت می‌کند. از این رهگذر روز به روز آوازه‌اش به همه جا می‌پیچد.
در دهه پنجاه با دانشجویان مبارز تبریز آشنا شده که این آشنائی به دوستی و همکاری با آنها می‌انجامد . عاشیق حسن نیز به همراه آنها مشعل مبارزه علیه رژیم شاه و عمالش را فروزان نگاه می‌دارد.
تقریباً از سال ۱۳۵۵ کنسرت‌های عاشیق حسن در دانشگاههای ایران پا می‌گیرد و تاکنون هم ادامه دارد. او در اکثر شهرها و دانشگاههای کشورمان کنسرت برگزار می‌کند.
از دهه ۶۰ سفرهای هنری عاشیق حسن به خارج از کشور شروع می‌شود. او در فستیوالهای جهانی موسیقی شرکت کرده و در بیشتر آنها جوایزی نیز دریافت می‌دارد. در بعضی از این فستیوالها در کسوت داور نیز ظاهر می‌شود .
عاشیق حسن در اکثر نقاط جهان و در شهرهای مهم دنیا چون برلین، لندن، رم، پاریس، واشنگتن، توکیو، پکن، آمستردام، مسکو، آنکارا، باکو و ... کنسرت‌های باشکوهی برگزار کرده است و هنوز هم این سفرهای هنری ادامه دارد.
از نیمه دوم دهه ۶۰ عاشیق حسن گام‌های بلندی برای اتحاد و همیاری عاشیق‌های آذربایجان برداشته است. عاشیق های آذربایجان با تدبیر و مدیریت او در مجامع هنری کشور خوش درخشیده و در انجمن صنفی ایفاگران موسیقی آذربایجان شرقی متحد شده و ستون اصلی این انجمن را تشکیل دادند که خود موجب شکوفائی هنر عاشیقی و ترویج آن در میان مردم گشته است.
عاشیق حسن از عاشیق‌های آفرینشگر است. او علاوه بر اجرای موسیقی عاشیقی، دیوانی ترتیب داده که حاوی قوشماها، گرایلی ها و تجنیس‌ها و ... است. عاشیق حسن در آفریدن « هاوا "های عاشیقی نیز چیره دست است. از جمله این «هاواجات» : «ساز لایلاسی» ، «میصری‌گولو» ، «آذری» ، «مجنون دردی» ، «آغاخان گرایلی‌سی» ، «کرم گلدی» و... را می‌توان نام برد.
استاد عاشیق حسن در داستانسرائی هم دستی دارد. از این نوع ادبیات عاشیقی او می‌توان از آثاری همچون: «آیلار و ائلدار داستانی» و «عاشیق قشم گوروشو» نام برد. او همچنین خاطرات خود را در قالب نظم و نثر و به شیوه داستانهای فولکلوریک آذربایجانی نوشته که توسط انجمن ادبی- مدنی ساهر به مناسبت شصتمین سال تولدش منتشر شده است.
از عاشیق حسن کاست‌های فراوانی ضبط و پخش شده است . از کاست های مشهور او می‌توان از کوراوغلی داستانی، لیلی و مجنون داستانی، حیدربابا، دئییشمه ، عاشیق ماهنیلاری، عاشیق قشمین خاطره‌سینه، قاچاق کرم، شئیور و ... نام برد .
سال ۱۳۸۵ عاشیق حسن بیماری سخت و مردافکنی را از سرگذراند که با تلاش پزشکان و یاری هواخواهانش و اراده‌ی قوی سلامتی خویش را باز یافت و هم اکنون برای جشن تولد ۶۰ سالگی خود آماده می‌شود.
و اینک در یازدهم مرداد ماه سال ۱۳۸۶ شاهد جشن باشکوهی هستیم که به مناسبت بزرگداشت این خنیاگر مردمی، از سوی مجامع ادبی، هنری، فرهنگی، شخصیت های هنرپرور و دوستانش در فرهنگسرای بهمن ترتیب یافته است.

برگرفته از : وب سایت آذربایجان

منبع : پایگاه اطلاع رسانی آذربایجان جنوبی ما