درباره محبوبیت خسرو شکیبایی

«من به مهمانی دنیا رفتم/من به دشت اندوه
من به باغ عرفان/من به دیدار کسی رفتم در آن سرعشق/چیزها دیدم در روی زمین...»
تا به حال به یاد ندارم که هنرمندی درگذشته باشد و چنین تاسف و تالمی جامعه را فرا گرفته باشد. مهم ترین خبر رسانه جمعی داخلی و ماهواره یی شود و به یاد او بارها عکس، خبر، برنامه و فیلم به سمع و نظر شنوندگان رادیو و بینندگان تلویزیون برسد، مطبوعات در پیشانی صفحه های اول خود از درگذشت بازیگری بزرگ و «پایان هامون» خبر دهند و درباره او مطالب، اشعار و تحلیل های گوناگونی مندرج کنند و از اینکه تا سینما وجود دارد شکیبایی وجود دارد و او ستاره نه، ماه بود و... یاد کنند. مسوولان و مدیران فرهنگی و هنری هم اعلام تاثر کنند و او را هنرمندی ستودنی بنامند. مرگ او مهم ترین موضوع مورد بحث زنان و مردان در پارک ها، محل کار، بیمارستان ، تاکسی، خانه و... شود و SMS ها تغییر ماهیت دهند و همگی به جای نکات معمولی و روزمره از ضایعه درگذشت بازیگر مورد علاقه خبر دهند و ابراز تاسف کنند.
و هم من و هم شما سراغ نداریم که به خاطر تشییع جنازه بازیگر یا هنرمندی افسران زحمتکش راهنمایی و رانندگی اجازه دهند مردم با اتومبیل هایشان از محدوده طرح ترافیک عبور کنند و آخرین وداع ها را با عزیزشان انجام دهند و سراغ نداریم چنین انبوه جمعیتی را بر سر جنازه هنرمندی،چه در مراسم تشییع و چه خاکسپاری که به رغم بی نظمی و بی برنامگی نشان از علاقه و توجه جامعه و مردم به بازیگران این ملک است. (تشییع و خاکسپاری زند ه یادان پرویز فنی زاده هنرمند بی بدیل عرصه نمایش که همچون او زاییده نشده، علی حاتمی شاعر سینمای ملی و محمدعلی فردین قهرمان فیلم های پرفروش سال های گذشته هم با انبوه جمعیت و به طور خودجوش صورت گرفت البته در مراسم فنی زاده بیشتر هنرمندان و اهالی سینما حضور داشتند تا توده های مردمی.) واقعاً چرا، مگر خسرو شکیبایی چه بود و که بود و چه کرد که این همه محبوب و مورد علاقه مردم شد؟ آیا او قلندر سوته دلی بود که بدون تظاهر و ریا به کار بازیگری و مردم عشق می ورزید و زندگی را جلوی دوربین فیلمبرداری تجربه می کرد؟ زنده یاد خسرو شکیبایی سال ها پیش مانند بسیاری دیگر از بازیگران سینما از تئاتر آغاز کرد و به دنبال فرصت بود تا پایش به سینما باز شود.
بعد از اینکه این فرصت برای او پیش آمد در بسیاری از فیلم های متوسط بازی کرد تا به مهرجویی و هامون رسید و شکفت و هامون بود که از او یک بازیگر توانا و مسلط ساخت. بازی در چند فیلم و سریال شهرت شکیبایی را مضاعف کرد. به خصوص مجموعه موفق خانه سبز. اما شکیبایی واقعاً به خاطر بازی درخشان و بی نظیرش در بعضی کارها این همه مورد لطف و عنایت مردم است یا فاکتورها و خصوصیات دیگری از او یک چهره ماندگار ساخت؟ شکیبایی علاوه بر نوع خاص بازیگری اش(حرکات بدن، سر و دست و گردن و انگشت اشاره که در اکثر کارهایش به کار می برد)،صدا و لحن خاصی در میان کلمات و جملات داشت که او را چنین محبوب عام و خاص و خرد و کلان کرد. صدای او بود که با فراز و فرودهایی که در آن ایجاد می کرد شنیدنی و دلنشین می شد و در یادها می ماند. بازیگری را سراغ ندارم که در دیالوگ گویی بین ادای کلمات این همه سکوت کند و معنا و مفهوم جملاتش درست و شنیدنی باشد. یعنی در حقیقت سکوت این بازیگر حربه یی برای ارتباط بیشتر با تماشاگرش بود.
می گویند بازی در سکوت شکیبایی منحصر به فرد بود و من معتقدم بعضی ها چون شکیبایی خودشان خالق مکتب هایی هستند که خود ابداع می کنند و خود اجرا و کس دیگری نمی تواند آنها را تقلید کند. ببینید افت و خیزهایی که شکیبایی در صدایش ایجاد می کرد و تماشاگر را وادار می کرد که گوشش را تیز کند تا بفهمد چه می گوید و همین سکوت و آرامشی را که او باعث می شد برای مخاطب جذاب و دوست داشتنی بود. نمی دانم در مورد شکیبایی می توانیم بگوییم که صدای او بود که او را شکیبایی کرد و خواهش من از مدیر عامل محترم سازمان صدا و سیما جناب آقای مهندس ضرغامی این است که در صورت امکان دستور به بازبینی تله فیلم هایی که خسرو شکیبایی این اواخر بازی کرد، بدهند و در صورتی که پخش این فیلم ها پیشینه شفاف و روشن او را کدر می کنند، از پخشش صرف نظر کنند. این را می دانم که این خواسته بسیاری از همکاران و علاقه مندان او نیز هست. و ای کاش شکیبایی، شکیبایی می کرد و در برخی فیلم ها در دو سه سال گذشته بازی نمی کرد.

جمشید گرگین

منبع : روزنامه اعتماد