کاوشگر فضایی رزتا

در دوم مارس سال ۲۰۰۴ میلادی یا ۱۱ اسفند ۱۳۸۲ شمسی، پرتابگر فضایی آریان-۵ متعلق به آژانس فضایی اروپا محموله حساس و گرانقدر خود را راهی سیاهی بیكران فضا نمود. محموله ابتدا در مدار موقتی به دور زمین قرار گرفت و دو ساعت بعد از آن با روشن كردن موتورهایش، شتاب لازم برای فرار از جاذبه زمین را به‌دست آورد و راهی مداری به دور خورشید شد.
برای كاوشگر فضایی رُزتا (Rosetta Space Prob) كه محموله این پرتاب موفقیت‌آمیز از مركز پرتاب‌های آژانس فضایی اروپا واقع در گینه فرانسه بود، مسیری پیچیده و هوشمندانه طراحی شده است تا برای اولین بار بشر قادر به كاووش سطح یك دنباله‌دار گردد.
مدار دنباله‌دار ۶۷پی/چُریموف-گراسیمِنكو (۶۷P/Churyumov-Gerasimenko) كه هدف سفینه فضایی رُزتا است، مسیر مشتری و مریخ را در گردش به دور خورشید قطع می‌نماید.
مأموریت رُزتا تا حدود زیادی شبیه به آنچه است كه كاوشگر فضایی هایابوسا متعلق به آژانس فضایی ژاپن JAXA برای بررسی خرده‌سیارك ایتوكاوا انجام داد. رُزتا قرار است پس از رسیدن به دنباله‌دار ۶۷پی، آن را از نزدیك و به مدت یك‌سال تعقیب نماید. همچنین سطح‌نورد كوچكی مشابه مینُروای ژاپنی‌ها نیز در رُزتا تعبیه شده كه در طی عملیاتی چالش‌برانگیز روی سطح ۶۷پی رها خواهد شد.
در صورتی كه این مأموریت با موفقیت طی شود، رُزتا اولین كاوشگری خواهد بود كه مدار دنباله‌داری را تعقیب می‌نماید همچنین این سفینه كوچك فضایی برای اولین بار فرایند تبدیل صخره‌ای یخ‌زده به كوهی جوشان را لحظه به لحظه تعقیب خواهد كرد و سطح‌نشین رُزتا اولین تجربه بشر در فرود بر سطح هسته یك دنباله‌دار است.
رُزتا در سال ۲۰۱۴ زمانی به محل ملاقات خود با ۶۷پی خواهد رسید كه دنباله‌دار تقریباً دور از خورشید و جایی بین مشتری و مریخ است. البته رُزتا در تعقیب ۶۷پی به آنسوی مدار مشتری نیز خواهد رفت ولی ملاقات پس از آن و در این‌سوی مدار غول گازی منظومه ما خواهد بود.
از آن پس رُزتا به مدت حدود ۲ سال به تعقیب و داده‌برداری از ۶۷پی خواهد پرداخت.
بدنه اصلی كاوشگر رُزتا مكعبی است به ابعاد ۸/۲ * ۱/۲ * ۰/۲ كه تمامی ابزار و وسایل اندازه‌گیری، كنترل و سیستمهای سفینه ۳ تنی را در بر گرفته است. این كاوشگر دارای دو صفحه خورشیدی بزرگ به طول ۱۴ متر است كه در مجموع ۶۴ متر‌مربع مساحت دارند. این صفحات خورشیدی بزرگ باعث شده كه رُزتا اولین سفینه فضایی باشد كه در فاصله‌ای بعید از خورشید و جایی فراتر از مدار مشتری تنها متكی به انرژی خورشیدی بوده و هیچ منبع انرژی دیگری با خود حمل ننماید.
رُزتا از دو قسمت مدارگرد به وزن ۱۶۵ كیلوگرم و سطح‌نشین به وزن ۱۰۰ كیلوگرم تشكیل شده است. مابقی وزن سفینه را سوخت، مخازن، موتورهای كنترلی و صفحات خورشیدی تشكیل می‌دهند.
● برنامه زمانی كاوشگر رُزتا در مسیر رسیدن به ۶۷پی به قرار زیر است:
▪ مارس ۲۰۰۵ - اولین گذر از كنار زمین
▪ ۲۶ فوریه ۲۰۰۷ - گذر از كنار مریخ
▪ نوامبر ۲۰۰۷ - دومین گذر از كنار زمین
▪ ۵ سپتامبر ۲۰۰۸ - گذر از نزدیكی خرده‌سیارك استینز
▪ نوامبر ۲۰۰۹ - سومین و آخرین گذر از كنار زمین
▪ دهم ژولای ۲۰۱۰ - گذر از نزدیكی خرده‌سیارك لوتِتیا
▪ از می ۲۰۱۱ تا ژانویه ۲۰۱۴ - دوران خواب زمستانی در اعماق فضا
▪ ژانویه تا می ۲۰۱۴ - فرایند نزدیكی به دنباله‌دار
▪ آگوست ۲۰۱۴ - فرایند نقشه‌برداری و آنالیز دنباله‌دار
▪ نوامبر ۲۰۱۴ - نشستن بر سطح دنباله‌دار
▪ از نوامبر ۲۰۱۴ تا دسامبر ۲۰۱۵ تعقیب و مراقبت دنباله‌دار به دور خورشید

منبع : ایرانیکا