ایجاد حفره‌ای بزرگ‌تر در لایهٔ ازن

ضوابط زیست‌محیطی به‌طور آشکار بیان می‌دارند که ”شهرهای میزبان بازی‌های المپیک باید خود را ملزم به استفاده از مواد خنک‌کننده و فرآیندهای عاری از HFC ، CFC و HCFC کنند“. سیستم تهویهٔ هوای پیشنهادی برای ساختمان اصلی گنبدی شکل المپیک حاوی ۱۲۳ HCFC بود. یعنی یک مادهٔ شیمیائی مخرب لایهٔ ازن که طبق پروتکل مونترال در مورد مواد مخرب این لایه، باید به تدریج از بازار مصرف خارج شود. HCFC۱۲۳ تأثیر کوتاه‌مدت شدیدی بر کاهش لایه فوق دارد.یان هیگنز (Ian Higgins)، مدیر اجرائی صلح سبز استرالیا گفته بود: ”صلح سبز تلاش می‌کند تا OCA این مسئله را بپذیرد و علی‌رغم قول‌هائی که به مردم داده مبنی بر اینکه سیدنی بازی‌های المپیک سبز (دوستدار محیط زیست) را برگزار خواهد کرد، ولی این امر را رعایت ننموده است. به نمایش گذاشتن این چنین سیستم تهویه مضری در بازی‌های المپیک ۲۰۰۰، این پیام را خواهد داشت که این فن‌آوری برای آینده مورد قبول و مطلوب است ـ در صورتی‌که چنین نیست.تکنولوژی‌های مربوط به مواد خنک‌کننده که برای محیط زیست بدون ضرر هستند، در دسترس می‌باشند و اکنون OCA باید بپذیرد که از آنها استفاده کند.“
● گزینش‌های بدون ضرر
صلح سبز اطلاعات فراوانی در مورد خسارات وارده به لایه‌ٔ ازن ناشی از HCFCها در اختیار OCA قرار داده و نمونه‌هائی از سیستم‌های خنک‌کنندهٔ ایمن از نظر زیست‌محیطی در مکان‌های دیگر برگزاری المپیک‌های را ارائه کرده بود. علی‌رغم قول تجدیدنظری که از جانب OCA مطرح شده بود، هیچ نشانه‌ای از توقف به‌کارگیری HCFCها در ساختمان اصلی گنبدی شکل، مشاهده نشد. (تا بهار سال ۲۰۰۰)شعبهٔ استرالیائی شرکت گازهای خنک‌کنندهٔ SABROE سوئیس اعلام کرده که می‌تواند سیستم تهویه هوای ایمن و مناسبی، با به‌کارگیری سیستم‌های محلول آمونیاک که برای لایهٔ ازن بی‌ضرر هستند، برای ساختمان اصلی تعبیه کند. SABROE سیستم تهویه هوای مشابهی را برای فرودگاه جدید هنگ‌کنگ که در اواخر سال گذشته افتتاح شد، تهیه کرده است.سیستم‌های تهویه‌ای که از خنک‌کننده بی‌ضرر طبیعی دوستدار لایهٔ ازن استفاده می‌کنند، در برخی از مکان‌های عمومی بزرگ دنیا نظیر فرودگاه بین‌المللی اسلو و مرکز تجاری هانوور، به‌کار رفته‌اند. شهر سالت‌لیک که میزبان المپیک زمستانی سال ۲۰۰۰ بود، اعلام کرد که برای ساخت یخ، برف مصنوعی و نیز تهویه در محل برگزاری بازی‌ها از سیستم‌های خنک‌کننده محلول آمونیاک استفاده می‌کند. یورک اینترنشنال که کمپانی مسئول این پروژه بود با مسئولان برگزاری المپیک در آتلانتا، بارسلون، لیلی‌همر و آلبرت ویل همکاری کرده است.
▪ برخی از اماکن بین‌المللی که از خنک‌کننده‌های طبیعی بی‌ضرر برای لایه‌ٔ ازن استفاده می‌کنند، عبارتند از:
ـ مرکز تجاری هانوور: چیلر ۱۵ مگاواتی تهویه هوای محلول آمونیاک در یک سیستم خنک‌کنندهٔ فرعی.
ـ فرودگاه بین‌المللی هنگ‌کنگ: واحدهای تهویه هوای آمونیاکی ۹۰۰ کیلوواتی.
ـ مرکز تجاری لایپزیک: چیلر ۱۵ مگاواتی آمونیاکی که ۶۰۰ کیلو آمونیاک را در سیستم‌های خنک‌کنندهٔ فرعی مصرف می‌کند.
● اعلام خطر ازن
در حالی که صلح سبز تلاش می‌کرد تا طرح OCA را مبنی بر قراردادن HCFCهای مخرب لایهٔ ازن در ساختمان گنبدی شکل بازی‌های المپیک متوقف کند، اطلاعات جدید علمی نیاز فوری به تغییر خنک‌کننده‌ها به مواد بی‌ضرر برای لایهٔ ازن را بیشتر مشخص می‌کند.حفرهٔ لایهٔ ازن: در دسامبر ۱۹۹۸، سازمان هواشناسی جهانی گزارش داد که بزرگ‌ترین حفرهٔ لایهٔ ازن بر روی همیسفر جنوبی، بین ماه‌های سپتامبر و نوامبر، تشکیل شده است. ظرف مدت ۲۰ روز این حفره ۲۶ میلیون کیلومترمربع گسترش یافت، یعنی مساحتی ۳ برابر استرالیا. به‌طور کلی کاهش لایهٔ ازن نسبت به فصل پیش ۲۵% افزایش یافته بود. در سیدنی میزان اشعه‌های خورشید به‌دلیل کاهش لایه ازن، تا ۷% افزایش یافته بود.دماهای ثبت شده: در دسامبر ۱۹۹۸، دانشمندان گزارش کردند که دههٔ ۱۹۹۰ گرم‌ترین دههٔ ثبت شده بوده است که گرم شدن زمین اولین دلیل آن است. در ۱۹۹۸ جهان، سیلاب‌های ویرانگری را در استرالیا، چین، کره، بنگلادش، امریکای‌جنوبی و ایالات متحده امریکا، آتش‌سوزی‌های عظیمی را در جنگل‌های اندونزی، کانادا و برزیل، موج گرمای کشنده و خشکسالی را در تگزاس و توفان‌های یخ ویرانگر را در کبک شاهد بوده است.ارتباطات جدید: دانشمندان اخیراً از ارتباط بین گرم شدن زمین و کاهش لایهٔ ازن که در ابتدا تصور می‌شد اثرات جداگانه‌ای دارند، گزارش داده‌اند. حداقل ۲۰ سال تأخیر در شروع ترمیم لایهٔ ازن از سال ۲۰۰۰ به ۲۰۲۰، به سبب تأثیرات زیاد گرم شدن زمین بر روی کاهش لایهٔ ازن، پیش‌بینی شده است.مشکل المپیک: در سال ۱۹۹۳، مسئولین المپیک سیدنی پذیرفتند تا از فرصت میزبانی بازی‌های ۲۰۰۰ استفاده کنند و راه‌حل‌های زیست‌محیطی را برای آینده در معرض دید عموم قرار دهند. با آنچه که ما در مورد از بین رفتن لایهٔ ازن، افزایش تغییرات آب و هوا و اثرات آنها بر مردم و محیط زیست طبیعی خود می‌دانیم، دیگر جائی برای استفاده از HCFCها در المپیک سال ۲۰۰۰ نمی‌ماند.به‌جای CFCها، HCFCها و HCFها امروزه مواد جایگزین بی‌خطر برای لایهٔ ازن و آب و هوا در تمام بخش‌ها از جمله خنک‌کننده‌ها و تهویه‌های خانگی و تجاری، تهویه ماشین و مدارهای الکتریکی تصفیه هوا در دسترس است. فشار عمومی بر صنایع وجود دارد تا فن‌آوری را که ما برای آینده بدان نیازمندیم، پدید آورند.صلح سبز در سیدنی با مشکل دستگاه‌های تهویهٔ آلاینده و دمای زیاد هوا در تابستان مواجه بود. مردم نه می‌توانستند دستگاه‌های تهویه هوای غیرآلاینده اجاره کننده و نه قادر بودند کسی را بیابند تا گاز کولرهای‌شان را با هیدروکربن‌های غیرآلاینده تعویض کند. شرکت Active AirRental با پیشنهاد متخصص دستگاه‌های تهویه هوا، پل مک‌گرگور، برای تعویض گاز کولرهائی که از آنان اجاره کرده بودند، موافقت کرد.
این تغییر اکنون برای شرکت Active AirRental مبدل به گشایش بازار جدیدی برای دستگاه‌های تهویه هوای بدون ضرر شده است.صلح سبز بریتانیا در دسامبر اعلام کرد که برای اولین‌بار در تاریخ ۲۷ سالهٔ این سازمان، تأییدیهٔ خود را به سری جدید یخچال‌های ”کیوتو“ کمپانی آیلند اهدا کرده است. کیوتو اولین یخچال برای فروش در بریتانیا خواهد بود که از تکنولوژی ”سردکنندهٔ سبز“ که توسط صلح سبز در جهان گسترش یافته است استفاده می‌کند. سری ”سردکننده سبز“ آیلند با گاز هیدروکربن ایزوبوتان که با نام R۶۰۰A شناخته می‌شود و ترکیبی از بوتان و پروپان است کار می‌کند. این یک گاز طبیعی است که باعث کاهش لایهٔ ازن و یا تغییرات آب و هوائی نخواهد شد.سینزبری (Sinsbury)، فروشنده موادغذائی در بریتانیا اخیراً طرح‌هائی را برای استفاده از هیدروکربن‌های دوستدار لایهٔ ازن و نیز طرح ساختاری برای استفاده مؤثر از انرژی در ”فروشگاه قرن آینده“ خود معرفی کرده است. همانند طرح زیست‌محیطی به‌کار گرفته شده در دهکده قهرمانان المپیک سیدنی در نیواینگتون، شرکت سینزبری نیز به‌وسیله بازاریابی حرارت و عایق‌بندی طبیعی تا ۵۰% از انرژی مورد نیاز برای سیستم‌های تهویه خواهد کاست."HCFC" ماده‌ای است که با نابود کردن ازن در اتمسفر، برای بهداشت عمومی و محیط زیست مضر است.نابودی لایه ازن می‌تواند منجر به از بین رفتن حفاظت طبیعت در برابر اشعه‌ٔ ماوراءبنفش شود که از بین رفتن حفاظ در برابر نور خورشید می‌تواند افزایش سرطان‌های پوست و آب مروارید را در پی داشته باشد.
● لایهٔ ازن
کاهش لایهٔ ازن به سبب خروج موادشیمیائی صنعتی رایج در هوا از قبیل کلروفلوروکربن‌های هالوژنه (CFCها) و هیدروکلرفلوروکربن‌ها (HCFCها) است که به‌عنوان خنک‌کننده‌های اصلی به‌کار می‌روند.
گرم‌شدن کرهٔ زمین نتیجهٔ انتشار گازهای گلخانه‌ای اصلی، مانند دی‌اکسیدکربن، متان، اکسیدنیتروژن و موادشیمیائی مانند هیدروفلوروکربن‌ها (HCFCها)، پرفلوروکربن‌ها (PFC) و هگزافلورید گوگردها (SF۶) در هواست.پروتکل مونترال در ۱۹۸۷، برای خارج کردن تدریجی موادمخرب لایهٔ ازن از بازار جهانی ایجاد شد. از آن به بعد مصرف سالانهٔ CFCها در کشورهای صنعتی ۸۵% کاهش یافت.پروتکل کیوتو در ۱۹۹۷ با هدف کاهش گسیل گازهای گلخانه‌ای در سراسر جهان به امضاء رسید.

منبع: اینترنت
مترجم: امید فراچورلو