کاربردهای RSS در ارتباطات آنلاین

● RSS چیست؟
برای بسیاری از کاربران اینترنت ، آلودگی اطلاعات یا سر ریز اطلاعات Information Overload به یک مشکل حل ناشدنی تبدیل شده است . سر زدن به دهها و صدها سایت و وبلاگ برای کسب اطلاع از آخرین اخبار و اطلاعات وقت زیادی از کاربر را خواهد گرفت ، صرف وقت وانرژی و هزینه برای این منظور ، اگر بدون نتیجه هم باشد به معضل دیگری تبدیل خواهد شد که اندک اندک کاربر را دچار گیجی و سردرگمی می کند .اضافه بر این بسیاری از سایتها و وبلاگها در فواصل زمانی متفاوت به روز می شوند ، هر سایت دارای چند بخش است که کاربران تنها به بخش خاصی از آن علاقمند هستند ، چگونه می توان از آخرین اطلاعات و اخبار و محتوای سایتهای مورد علاقه مطلع شد بدون اینکه نیاز باشد هر روز و هر لحظه به آنها مراجعه کرد ؟ چگونه می توان برای صرفه جویی در هزینه اینترنت و تسریع در گرفتن اطلاعات بدون باز کردن صفحات وب و مرور چند باره تمام اطلاعات قدیمی آنها نسبت به اخبار و اطلاعات جدید آگاهی پیدا کرد ؟ RSS این مشکل را حل کرده است
به طور خلاصه RSS نرم افزاری است که با وارد کردن آدرس سایتها و وبلاگها در آن می توان آخرین اطلاعات آنها را به محض انتشار دریافت کرد . RSS در هنگام آنلاین بودن کاربر ، همواره منتظر انتشار اطلاعات بر روی سایتهای آدرس دهی شده به اوست ، به محض آپ لود اطلاعات در آن سایتها ، شما اولین بازدید کننده ای خواهید بود که آن مطالب را دریافت کرده اید . بنابر این با نصب RSS بر روی رایانه تان شما می توانید ادعا کنید که آنلاین ترین آدم در حوزه کاری خودتان هستید
یادتان باشد هیچ‌کس نیاز ندارد هر روز تمام خبرهای دنیا را بخواند، بلکه هر کسی بسته به علاقه، شغل، یا وظیفه‌ای که دارد فقط بعضی از خبرها را می‌خواند. برای این منظور به یک ابزار گردآوری احتیاج داریم که بتواند به طور خودکار به سراغ سایت‌هایی برود که به اشتراک آنها درآمده‌ایم.اشتراک‌ها کاملا اختیاری هستند و لغو آنها به سادگی امکان پذیر می‌باشد
RSS به زبان فنی
خوب ! همه چیز به همین راحتی که گفتیم نیست ، در پشت ستاره حلبی RSS ، قلبی از طلای ناب برنامه نویسی نهفته است ، RSS متعلق به نسل دوم وب و جزو پیشرفته ترین تکنولوژی های برنامه نویسی در جهان رایانه و اینترنت است
RSS مخفف عبارت (Really Simple Syndication) به معنای "ایجاد ارتباط های آسان" یا به‌قولی (Rich Site Summary) به معنای "خلاصه غنی سایت" است . RSS یک فایل متنی ساده است که خلاصه یا سر تیتر نوشته های یک سایت که دائما مطالب جدید داخل آن قرار می گیرد را در خود دارد. محتوایی که در یک RssReader یا NewsAggregator به نمایش در می‌آید، feed نامیده می‌شود
اولین بار شرکت Netscape در سال ۱۹۹۷ از RSS برای کم کردن ترافیک سایت خودش و نشان دادن خلاصه خبرهای جدید سایت در خبرگزاری‌هایی مثل BBC ،CNET استفاده کرد. ۱
اکنون همه سایتهای خبری، خبرهای خودشان را علاوه بر اینکه روی سایت با رنگ و لعاب فراون قرار میدهند، یک نسخه RSS سایت را هم در دسترس قرار می دهند که باعث می شود، دستگاههای دیگر مثل موبایلها و Ipod ها هم بتوانند از آن سایت استفاده کنند. متاسفانه در سایتها یا وبلاگهای ایرانی هنوز ساختن سند RSS جا نیفتاده و همه‌گیر نشده است.۲
اینترنت اکسپلورر، بصورت ذاتی نمی تواند RSS را نشان بدهد ، فقط RSS را مثل یک فایل XML یعنی بصورت شاخه شاخه نشان می دهد که اصلا زیبا به نظر نمی رسد ، اما به تازگی مرورگرهای اینترنتی نیز به سیستم خبرخوانی الکترونیکی مجهز شده‌اند. هرچند مرورگر اینترنت اکسپلور ویندوز هنوز به این سیستم مجهز نشده اما مایکروسافت قول داده به زودی در ویندوز ویستا چنین امکانی را برای کاربران فراهم کنند .۳
در خیلی از سایتها، نسخه های مختلفی از RSS یافت می شود ، RDF و RSD و XML تقریبا مشابه هم هستند. فقط این نسخه ATOM.XML است که خیلی جدید است ، این نسخه کل متن سایت را نشان می دهد و دراصل می شود گفت یک نسخه کامل و قابل خواندن ازسایت برای دستگاههای مختلف است
● خبرخوان(RSS Reader) چیست؟
RSS Reader یک نرم افزار خبرخوان الکترونیکی است .شما با استفاده از این نرم ا فزار بدون آن که نیازی باشد به سایت های مختلف بروید می توانید مطالب آن ها را روی یک صفحه به ترتیبی که خودتان مرتب کرده اید ببینید. آن گاه به طور انتخابی مطالبی را که می خواهید کامل بخوانید روی سایت اصلی ببینید. به این ترتیب بدون آن که درگیر تمام مطالب جدید و قدیم سایت ها بشوید برنامه خبرخوان مطالبی را که شما نخوانده اید برایتان جدا کرده است. این طور هم در وقتتان صرفه جویی کرده اید هم پول اینترنت کمتری داده اید هم می توانید روی مطالب مورد علاقه تان یک علامت ستاره بزنید. فاید دیگراین کار جلوگیری از انتقال برنامه های مزاحم (spam)، سادگی و سرعت دریافت اطلاعات است ۴
روش های استفاده از RSS
۱) دریافت آر.اس.اس. در سایت های خبرخوان
۲) استفاده از برنامه های RSS Aggregator (جمع آوری کننده خروجی های آر.اس.اس.) برای جمع آوری، به روز رسانی و مشاهده خروجی های RSS
۳) نمایش RSS در یک صفحه اینترنتی مثلا در وبلاگ خودتان ۵
● سایت های خبرخوان
در این سایت ها می توانید یک صفحه شخصی ایجاد کنید و RSS های مورد نظر را در آن جا بخوانید.
از جمله این سایت ها http://www.bloglines.com و google reader می باشند. ۶
اگر صفحه اول مرورگر وب شما گوگل است خواننده گوگل (google reader) را به آن اضافه کنید.
سایت یاهو نیز در سرویس ایمیل جدید خود که نسخه بتا می باشد این امکان را فراهم کرده که همزمان با چک کردن ایمیل هایتان تازه ترین خروجی سایتهای مورد علاقه تان را بخوانید . به این منظور باید نسخه قدیمی ایمیل خود را در یاهو به ورژن جدید که با تکنولوژی آژاکس طراحی شده ارتقا دهید . برای این منظور در صفحه کنترل پانل ایمیلتان دنبال دکمه Go to the all new Yahoo! Mail بگردید که در سمت چپ بالای صفحه است . روی ان کلیک کنید و منتشر بمانید . به خانه جدید خوش آمدید !
کدام ابزار گردآوری خبر از همه بهتر است‌؟
ابزارها و نرم افزار های مختلفی برای دسترسی به RSS ها وجود دارد که به برخی از آنها در این بخش اشاره می شود:
SharpReader
www.sharpreader.com
این برنامه رایگان است و ظاهری شبیه به Outlook Express دارد. به راحتی می‌توان با آن در اینترنت گشت زد، یعنی به عنوان مرورگر نیز قابل استفاده است. ۷
NewsGator
www.newsgator.com
برنامه‌ای الحاقی که داخل Microsoft Outlook می‌نشیند و امکان مشاهده نامه‌ها و خبرهای پست‌شده را به طور همزمان برای شما فراهم می‌سازد. ۸
‌Bloglines
www.bloglines.com
روی وب کار می‌کند. پس بنابراین رابط کاربری آن خیلی آزاردهنده است. ولی خوبی آن این است که از هر کجای دنیا و با هر کامپیوتری می‌توانید به خبرهای خود دست پیدا کنید. ۹
ولی قابلیت‌های RSS فراتر از این چیزها است. از آنجا که برنامه گردآوری خبر به تمام اطلاعات دسترسی دارد، این امکان فراهم است که در میان آنها جستجو کرده و آن چه را شما خواسته‌اید برای‌تان بیاورد
بولتن‌نویسی‌
اگر بخواهید در سایت وب خود قابلیت RSS را بگنجانید، هیچ نیازی به سرور آن چنانی یا نرم‌افزارهای گران‌قیمت ندارید. تقریباً تمام ابزارهای وبلاگ‌سازی و مدیریت محتوا می‌توانند بدون هیچ زحمتی برای شما RSS تولید کنند. هر وقت اطلاعات جدیدی را به سایت خود پست کنید، بولتن شما به طور خودکار در یک فایل جداگانه بروز خواهد شد ۱۰
● RSS یا Atom
Atom فرمتی مشابه با RSS دارد. این نوع فرمت را افرادی که احتیاج به قابلیتهای بیشتری نسبت به آنچه RSS دارد و همچنین افرادی که از محدودیتهای RSS ناراضی بودند ابداع کردند.فرمت Atom به سرعت در حال گسترش می با شد. البته این نوع فرمت بسیار پیچیده می باشد به همین دلیل وارد جزویات آن نمی شویم. تنها در همین حد بدانید که این نوع فرمت پیچیده تر از RSS است و طبعا بوسیله آن می توان اطلاعات پیچیده تر را انتقال داد.
جدال بین Atom و بولتن‌های قدیمی RSS یکی از کسالت‌آورترین جنگ‌های استانداردها در تاریخ وب است. ولی از آنجا که از این به بعد شما هم درگیر این مسأله خواهید شد، بد نیست از جریان آگاه شوید.RSS زودتر از Atom به وجود آمد. تقریباً پنج سال پیش بود که این پدیده به عنوان استاندارد بولتن‌های خبری در وب پذیرفته شد و از آن زمان تا همین چند وقت پیش زیاد تغییر نکرده بود. ولی Atom به عنوان فرمت جدید خبرهای بولتنی آمد تا جایگزین RSS شود Atom . زمانی خودش را بالا کشید که گوگل آن را به عنوان استاندارد منتخب خود برای مجموعه بی‌پایان سایت‌های Blogger پذیرفت. در حالی که RSS تحت کنترل فقط یک گروه قرار داشت،Atom استاندارد بازی است که هرکس می‌تواند چیزی به آن اضافه کند. طرفداران هر دو سیستم از این که عدم هماهنگی دو فرمت موجب جداشدن جامعه وبلاگ‌نویس و خبررسانی شده شکایت دارند. ۱۱
ولی این تفاوت برای شما به عنوان یک کاربر عادی چه تأثیری دارد؟ عملاً هیچ. هر دو یک کار می‌کنند. و تمام ابزارهای خوب گردآوری خبر هر دو فرمت را می‌توانند بخوانند. کاربر نهایی در واقع هیچ فرقی را احساس نمی‌کند. البته درست است که به لحاظ فنی و هر کدام نقاط مثبت و منفی خاص خود را دارند، ولی این هیچ ارتباط مستقیمی به کار شما ندارد.
● تبلیغات
Royal Farros، از موسسان MessageCast، که توسط مایکروسافت خریداری شد و از RSS feedها به عنوان بخشی از تکنولوژی که اساس سرویس MSN Alert را شکل می‌دهد استفاده می‌کند، می‌گوید: "یک انقلاب مشتری است." و این تحول دستخوش پیشرفت عظیمی گردیده است: مایکروسافت بخشی از نسخه جدید سیستم عامل ویندوز خود را در سال ۲۰۰۶ به RSS اختصاص می‌دهد. او می‌گوید: "این واقعیت RSS است و آن چیزی است که بسیاری از مردم به دنبالش هستند."
چیزی که نادیده گرفته نشده است، توان بالقوه RSS برای توزیع مستقیم تبلیغات مرتبط در میان مصرف کنندگان علاقه‌مند است. بنابراین تعجبی ندارد که فروشندگان پیشرو، آژانس‌های بزرگ خرید رسانه، ناشران و شرکت‌های اینترنتی همگی مشتاقانه این عرصه جدید را می‌جویند.
در این مورد تنها یک مسئله عمده وجود دارد: برخی فروشندگان هنوز با مدل تبلیغاتی پایه‌ای وب خو نگرفته‌اند، چه برسد به این عرصه فرعی نوظهور. RSS فاقد کمیت‌های استاندارد کارآیی است، و مخاطبان آن در مقایسه با سایر اشکال تبلیغات آنلاین از قبیل ایمیل بسیار کم هستند. هیچ توافق عمومی در مورد محل قرارگیری تبلیغات درون یک feed وجود ندارد. و بسیاری از مصرف کنندگان هنوز با این تکنولوژی خو نگرفته‌اند. ۱۲
اما در مقابل حامیان این تکنولوژی بر این باورند که این معایب موقتی هستند و برخلاف برخی تاکتیک‌های بازاریابی آنلاین، "RSS یک موضوع بی‌خطر برای مصرف کنندگان است و شرکت‌هایی که بازاریابی مرتبط با RSS را ارائه می‌نمایند می‌گویند زمان برای آنها اهمیت حیاتی دارد
هیچ استاندارد واحدی برای تبلیغات RSS موجود نیست، هر چند که اغلب فروشندگان تبلیغات صرفا متنی را مورد آزمایش قرار می‌دهند. در نتیجه، یک تبلیغات باید "صرفا به محتوای پیام بپردازد چرا که شما کنترلی بر نحوه به نمایش در آمدن آن ندارید." این گفته Dick Costolo، مدیر ارشد اجرایی FeedBurner، است که feed های RSS را برای ناشران مدیریت می‌کند
news feed های RSS محبوبیت خود را مرهون انتشار از طریق بلاگ‌ها هستند، که معمولا از فایل‌های XML استفاده می‌کنند
● اجزای یک فایل RSS چیست؟
معمولا یک فایل حاوی عنوان، توضیح مختصر و لینک چند مطلب است، مثلا آخرین اخبار سایت، به همراه لید خبری و لینک متن اصلی خبر در آن موجود است. ۱۳
از سویی دیگر، شرکت بزرگ اپل، تولید کننده دستگاه های آی پاد مشهور که به پخش موسیقی می پردازند، با استفاده از شیوه خاصی توانسته رادیو اینترنتی های موسوم به پادکست را بسازد که با استفاده از آر اس اس، همواره می توان آخرین برنامه ی صوتی و اخیرا ویدئویی را همیشه بر روی دستگاه خود داشت متاسفانه فناوری RSS هنوز در میان وبلاگ‌های فارسی جا نیفتاده است. بنابراین لازم است مطالب بیشتری در مورد RSS و اهمیت آن نگاشته شود تا وبلاگ‌نویسان و مدیران سایت‌های خبری فارسی آن را بشناسند و به اهمیت آن پی ببرند علیرضا شیرازی در تمام وبلاگ های سرویس بلاگفا، امکان خروجی RSS صحیح گرفتن از بلاگفا را فراهم کرده است.
● نحوه استفاده از RSS آنلاین :
برای اینکه اولین تجربه استفاده از RSS آنلاین در یک وبلاگ را داشته باشید باید قدم به قدم راهنمایی هایی زیر را به کار برد در این آموزش از یک rss reader آنلاین استفاده خواهد شد .
۱) در این مرحله شما نیاز به یک اکانت جیمیل دارید تا بتوانید از google reader استفاده کنید . به صفحه اصلی گوگل بروید و Sign in کنید تا گوگل ، شما را شناسایی کند . حالا به آدرس www.google.com/Reader بروید تا وارد صفحه rss reader گوگل شوید .۱۴
۲) rss هر وبلاگ با نمایش یک لینک در وبلاگ نشان داده شده است . به یک وبلاگ بروید و لینک RSS آن را با کلیک راست copy کنید .
۳) حالا در صفحه google reader ، آدرس RSS را در جعبه جستجوی بالای صفحه واردکنید و Enter را بزنید . گوگل با استفاده از لینک معرفی شده ، آخرین پستهای سایت مذکور را به شما نمایش می دهد. برای اینکه این rss به مجموعه rss های شما اضافه شود دکمه Subscribe را فشار دهید .
شما یک rss را با موفقیت به Google Reader خود اضافه کردید . برای سایر سایت ها نیز می توانید عمل فوق را تکرار کنید . به یاد داشته باشید سایتی مانند بی بی سی , ۶۹ سند RSS دارد
همچنین برخی سایتهای خبری بر مبنای خروجی RSS کار می کنند بدین ترتیب که تازه ترین مطالب وب سایتهای خبری دیگر را به صورت طبقه بندی شده در صفحه اول خود نمایش می دهند سایت www.news.parseek.com و همچنین سایت دودردو www.doxdo.com از این جمله اند . ۱۵
● کاربردهای عمومی RSS برای کاربران اینترنت
اساسا شما هر کاری را که نیاز به جستجو و بازیابی اطلاعات دارد می توانید با rss انجام دهید از جمله :
۱) گرفتن اخبار از منابع خبری مختلف
۲) جمع کردن ایمیل هایتان از همه اکانتهای ایمیلی که دارید
۳) اطلاع یافتن از معاملات در ebayو سایر سایتهای بازرگانی
۴) اطلاع از تغییران قیمت سهام
۵) اطلاع یافتن از گزارشهای هواشناسی
۶) پیدا کردن اینکه مردم راجع به شما یا محصل شرکتتان یا شرکتتان چه نظری دارند
۷) دریافت جدیدترین موزیکها و برنامه های رادیویی و کلیپهای تلویزیونی ( از طریق پادکستها )
۸) به روز باقی ماندن در برنامه زمانی یک نفر
۹) دریافت برنامه به روز شدن سینماها
۱۰) مطالعه وبلاگهای با مزه ای که دوست دارید
۱۱) تهیه بک آپ به صورت خودکار از مطالب وبلاگتان
۱۲) با خبرشدن از بروز رسانی نرم افزارها
بسیاری از ابزار های مدیریت محتوا (Content Management System) امکان تولید RSS را به عنوان یکی از خروجی هایشان دارند ۱۶
حسن دیگری که استفاده از آراس اس دارد این است که جست وجو در وب سایت های خبری و وبلاگ ها را نیز بسیار ساده و سریع می کند، مثلاً با وب سایت Feedster می توان به مطالبی که همین چند دقیقه پیش در وبلاگ ها و وب سایت های خبری نوشته شده اند دست یافت. چیزی که هنوز در بسیاری از جست وجو گر های مشهور مانند گوگل ممکن نیست و چند روز تا چند هفته طول می کشد که محتوای بسیاری از وبلاگ ها و وب سایت های خبری در آنها فهرست (ایندکس) شوند.
● کاربردهای RSS در ارتباطات
متخصصان ارتباطات و فناوری اطلاعات و ژورنالیستها بیش از هر فرد دیگری به سیستم های خبرخوان نیاز دارند چرا که آنها علاوه بر اینکه باید هر روزه حجم عظیمی از اطلاعات را از طریق وب دریافت کنند به مقتضای ماموریتها و وظایف سازمانی باید هر روز مطالب متعددی را بر روی وب سایتها یا وبلاگهای خود یا سازمان منتشر کنند .
بر این اساس کارکنان روابط عمومی ها ، خبرنگاران و متخصصان بخش های رسانه ای ، فرهنگی ، فناوری اطلاعات و ارتباطات می توانند این بهره برداری را از RSS داشته باشند :
دریافت تازه ترین اخبار روزنامه هابه صورت روزانه و با طبقه بندی خاص مربوط به حوزه کاری هر سازمان
دریافت تازه ترین موضع گیری ها و یادداشتهای وبلاگ نویسان حوزه کاری سازمان
دریافت تازه ترین اخبار و گزارش های وب سایتهای خبری و روزنتها و امکان واکنش سریع نسبت به آنها
ایجاد آرشیو قدرتمند تخصصی از وب سایتها و خبرگزاریهای آنلاین و بهره برداری آفلاین از آنها
بالابردن بهره وری کاری با استفاده از RSS در اوقات جلسات کاری یا مشغولیتهای سازمانی ( در چنین مواقعی RSS همچون یک منشی هوشیار و آنلاین برای شما عمل کرده و پس از بازگشت از جلسات ، تازه ترین اطلاعات منتشره در سایتها بر روی دسکتاپ رایانه شما است )
انتشار اخبار و اطلاعات سازمانی از طریق خروجی RSS باعث می شود شما هم به سرعت محتواهای تولید شده سازمانتان را در دسترس علاقمندان قرار دهید بنابراین بعد از مدتی تاثیرگذاری و نفوذ شما در بین کاربران بیش از سایرسیاتهای مشابه خواهد بود . به همین دلیل امروز داشتن خروجی RSS جزو ملزومات یک سایت روابط عمومی یا سازمانی است
با ادغام تکنولوژی های ارتباطی مانند موبایل و آی پادها و MP۳ پلیرها و پادکستها با سایر سرویس های اینترنتی ، رویکرد به RSS عمیق تر و وسیع تر خواهد شد بنابر این رویکرد به این فناوری نه یک انتخاب بلکه یک ضرورت در دنیای اینترنت است
انتشار بولتن های خبری از طریق خروجی های RSS از جمله موارد دیگری است که برای بسیاری از سازمانها نقش حیاتی دارد و انحصار توزیع بولتنها از طریق ایمیل را می شکند .

حمید ضیایی پرور
(مدیر مرکز مطالعات سایبر ژورنالیسم دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم وتحقیقات)
منابع و مآخذ :
۱ http://www.motalebe.ir/index.php?action=show_rss
۲ http://lahijsystem.mihanblog.com/More-۴۵۹.ASPX
۳ http://www.honar.ac.ir/rss/rssdoc.htm
۴ http://www.favanews.com/default.aspx/AboutRSS.htm
۵ http://persianweblog.com/articles/show.aspx?id=۱۶۱
۶ http://www.bloglines.com
۷ http://www.shabakeh-mag.com/Data/Gallery/SharpReader_s.jpg
۸ http://www.shabakeh-mag.com/Data/Gallery/NewsGator_s.jpg
۹ www.bloglines.com
۱۰ http://forum.p۳۰world.com/archive/index.php/t-۲۵۸۹۶.html
۱۱http://www.shenidar.com/sec/news/pr/۲۰۰۵/۰۷/۰۵۰۷۰۷_۲۲۱۱_RSS_ATOM_Help.html
۱۲ http://forum.p۳۰world.com/archive/index.php/t-۲۴۱۱۰.html
۱۳ http://www.farya.com/aboutrss.php
۱۴ www.google.com/Reader
۱۵ www.news.parseek.com
۱۶ http://www.drmiri.com/main/computer.php

منبع : شرکت مخابرات استان تهران