۱۹ بهمن ـ ۸ فوریه ـ جنگ ژاپن و روسیه با شبیخون ناوگان ژاپن به پورت آرتور آغاز شد

سحرگاه هشتم فوریه سال ۱۹۰۴ ، بدون صدور اعلان جنگ ، ناوگان ژاپن به ناوگان روسیه در پورت آرتور حمله غافلگیرانه برد ، درست همانند حمله ای كه ۳۷ سال بعد به پرل هاربور كرد . با این حمله ناوگان روسیه در خاوردور در هم كوبیده شد و ژاپنی ها با تصرف پورت آرتور در سیبری نیرو پیاده كردند و در قلمرو روسیه دست به پیشروی زدند. جنگ ژاپن و روسیه كه تا سال ۱۹۰۵ طول كشید و از همان آغاز كار به زیان روسیه بود باعث انقلاتهای متعدد در روسیه شد كه بالاخره به اضمحلال نظام سلطنتی این كشور انجامید ولی این جنگ ژاپن را وارد باشگاه ابر قدرتهای جهان كرد.
جنگ دو كشور هدف امپریالیستی داشت و هردو به خاك چین در منچوری و نیز شمال شبه جزیره كره چشم طمع داشتند . قبلا ژاپنی ها بیشتر قسمتهای شبه جزیره كره را از دست چینی ها خارج ساخته بودند كه روسها به رقابت پرداخته ودر گوشه ای از شمال كره مستقر شده بودند.
انگلیسی ها رقیب دیگر روسها در چین در خفا ژاپنی را تحریك می كردند و دولت آمریكا كه تازه وارد صحنه سیاست بین المللی شده بود قدرت گیری ژاپن را به مصلحت خود نمی دید و به همین دلیل بین ژاپن و روسیه به میانجیگری پرداخت و موفق شد كه دو كشور متخاصم را به امضای قرارداد ترك مخاصمه وادار سازد كه در تاریخ به قرارداد پورتسموت ( شهری در آمریكا ) معروف شده است .

منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز