پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
مجله ویستا

ایرانسل ، سیم کارت یا بلیط بخت آزمایی


ایرانسل ، سیم کارت یا بلیط بخت آزمایی
مزایده اپراتور دوم تلفن همراه را که سال ۱۳۸۲ برگزار شد، می توان یکی از مهم ترین رخدادهای مخابراتی کشور دانست که از جمله نخستین گام های صنعت مخابرات کشور در راستای خصوصی سازی و در پی آن از بین بردن انحصار دولت و ایجاد بازار رقابتی در این حوزه محسوب می شود. به موجب این مزایده بود که برای نخستین بار بحث سرمایه گذاری خارجی به طور جدی در صنعت مخابرات ایران مطرح شد. این مزایده که در زمان دولت هشتم برگزار شد و دکتر معتمدی، وزیر سابق ارتباطات و فناوری اطلاعات بارها از آن تحت عنوان بزرگترین افتخارات چهار ساله دوران وزارتش یاد می کند، باعث شد صف های طولانی واگذاری سیم کارت و نیز ارقام نجومی فروش آن به حداقل کاهش پیدا کند و امروز همان طور که شاهدیم خرید سیم کارت در کسری از ثانیه و به صورت آنلاین صورت می پذیرد. اما پس از گذشت بیش از دو سال از ارائه سیم کارت های اپراتور دوم که با برند «ایرانسل» واگذاری می شود، با توجه به شواهدی که در پی می آید، به نظر می رسد این اپراتور در طول سال های فعالیت خود در بازار کسب و کار سیم کارت ایران، صرفا به اهداف تجاری در راستای افزایش تعداد مشترکان می اندیشد و اولویتی برای افزایش ارتقای کیفی شبکه قائل نیست.
ایرانسل که دومین اپراتور تلفن همراه ایران و نخستین اپراتور غیر دولتی کشور محسوب می شود، در حال حاضر بیش از ۱۴میلیون سیم کارت واگذار کرده که ۹۰درصد این میزان را مشترکان سیم کارت های اعتباری تشکیل می دهند. این اپراتور رقیب قدرتمند و با نفوذی با برند همراه اول دارد و به زودی باید با اپراتور سوم نیز که از سال آینده فعالیت خود را آغاز می کند، دست و پنجه نرم کند. حال به نظر می رسد با توجه به این که ایرانسل فرصت داشته دو سال در بازار پرزرق و برق سیم کارت ایران به تاخت و تاز بپردازد و از سال آینده نیز اپراتور سوم فعالیت خود را آغاز خواهد کرد، زمان مناسب ارزیابی عملکرد آن فرارسیده است. در این گزارش آنچه را که ایرانسل به عنوان یک اپراتور برای مشترکان خود انجام داده و نداده مورد تحلیل و بررسی قرار می دهیم. بازگشایی یک پرونده سال ۱۳۸۴ در حالی که دو سال متوالی از برگزاری مزایده اپراتور دوم تلفن همراه ایران می گذشت و قرارداد نهایی میان شرکت ترک سل از ترکیه و شرکای ایرانی، یعنی شرکت گسترش الکترونیک ایران دارای سهامداران بنیاد مستضعفان و «صا ایران» وابسته به وزارت دفاع به امضا رسیده بود، خبری مبنی بر کنار گذاشته شدن ترک سل از این پروژه منتشر شد. این خبر غیرمنتظره در حالی منتشر شد که انتظار می رفت ترک سل و شریک ایرانی درصدد فراهم کردن ساز و کار اجرایی واگذاری نخستین گروه سیم کارت های خود باشند. پس از کش و قوس های فراوان، ترکسل بنا به عللی از جمله عدم اجرای تعهدات مالی شامل ضمانت نامه و نیز مشکلات حقوقی کنار گذاشته شد و در عوض شرکت ام تی ان از آفریقای جنوبی که نفر دوم بعد از ترک سل بود، به عنوان شریک خارجی برنده مزایده اپراتور دوم تلفن همراه ایران معرفی شد. این اقدام واکنش منفی برخی از کارشناسان را به خاطر تشدید نگرانی برای سرمایه گذاری خارجی در ایران در پی داشت.
سرانجام با ثبت شرکت ایرانی-آفریقای جنوبی MTN با سهام ۵۱ به ۴۹ تحت عنوان ایرانسل این قائله به پایان رسید. تامین مالی پروژه اپراتور دوم به عهده شرکای خارجی گذاشته شد و مقرر شد کنسرسیوم ایرانسل مبلغ ۳۰۰ میلیون یورو به حساب خزانه دولت واریز کند، که البته پس از گذشت مدت ها هنوز به درستی معلوم نیست این پول واریز شده است یا خیر. مشترکان شاکی، ایرانسل راضی یکی از عمده ترین معضلاتی که مشترکان ایرانی از زمان آغاز به کار همراه اول به عنوان یک اپراتور دولتی تا کنون با آن مواجه بوده اند، قطعی های مکرر و نیز بروز اختلالات گسترده در شبکه آنتن دهی تلفن همراه است. بنابراین هنگامی که ایرانسل در قالب اپراتور غیردولتی و با رویکرد تامین رضایت مشترکان کار خود را آغاز کرد، مهم ترین توقعی که از اپراتور مذکور می رفت، این بود که بتواند ضمن جبران کاستی های همراه اول، با ایجاد ساز و کارهای مناسب رضایت مندی مشترکان را در زمینه تامین و ارتقای کیفیت شبکه و آنتن دهی افزایش دهد. اما پس از گذشت بالغ بر دو سال از فعالیت این اپراتور، نه تنها ایرانسل به این منظور نرسیده بلکه با اختلالات رایج در شبکه، قطعی های مکرر و نیز آنتن دهی ضعیف زمینه های نارضایتی و گلایه مندی مشترکان را بیش از پیش فراهم کرده است. این در حالی است که بسیاری از مشترکان ایرانسل که اغلب نیز جوانان را تشکیل می دهند، هدف اصلی خود از خرید سیم کارت های دائمی و اعتباری ایرانسل را کاهش هزینه ها و صرفه جویی عنوان می کنند، اما در حال حاضر با خرید سیم کارت های ایرانسل و به موجب آن قطع و وصل چند باره ارتباط هنگام مکالمه، ضمن اتلاف وقتشان با رشد صعودی صورت حساب ها مواجه شده اند.
البته مشکلات آنتن دهی ایرانسل به همین جا ختم نمی شود. علاوه بر این که مشترکان ایرانسل گاه و بی گاه و حتی در کنار دکل های BTS نیز با جمله no access to network بر روی نمایشگر تلفن همراه مواجه اند، حتی گاهی نمی توانند برای اطلاع از وضعیت بدهی، درخواست شارژ مجدد، نحوه پشتیبانی اپراتور و خدمات این چنینی با مرکز تماس بگیرند. این امر باعث شده که در پاره ای از اوقات مشترکان ایرانسل با قطع سیم کارت و دریافت اخطار، تاوان بی کیفیتی شبکه اپراتوری را پرداخت کنند که یکی از شعارهایش این است :«هدف ما چیزی نیست جز فراهم آوردن بهترین خدمات ممکن برای شما». گلایه مندی از سطح پایین کیفیت شبکه و آنتن دهی مشترکان تنها به مشترکان این اپراتور ختم نمی شود، بلکه در سطح گسترده تر مسوولان کشور در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی نیز بارها به بی توجهی ایرانسل به رضایتمندی مشترکان از سطح خدمات موجود را اشاره کرده اند و حتی به این دلیل مورد بازخواست مقامات بالاتر نیز قرار گرفته اند؛ به طوری که در سال جاری چند مرتبه دکتر سلیمانی، وزیر ICT به علت بی کفایتی و نیز وخامت اوضاع شبکه آنتن دهی ایرانسل راهی مجلس شد. کارشناسان بر این باورند که جذب مشترک و رقابت با دیگر اپراتورها باعث شده تا ایرانسل از خدمات اصلی خود غافل بماند. اما با وجود تمام نارضایتی های موجود، مسوولان ایرانسل تا کنون پاسخ مشخص و شفافی در این باب نداده اند و صرفا هر از چند گاهی به موجب پی گیری های مطبوعاتی ضمن ارائه توجیهاتی تقصیر را به گردن عوامل مختلفی چون عدم همکاری شهرداری در موافقت با نصب دکل های BTS عنوان می کنند.
البته با تاسیس شرکت ارتباط مشترک شهر و نیز سایت شرینگ به نظر می رسد موعد آن فرا رسیده باشد که ایرانسل از موضع یک اپراتور فروشنده سیم کارت، به تدریج به سوی ارائه خدمات بهینه به مشترکان برود! افزایش ضریب نفوذ ناامنی اجتماعی پس از راه اندازی خدمات نمایشگر(ID CALLER) توسط شرکت مخابرات ایران به میزان قابل ملاحظه ای از مزاحمت های تلفنی که تا پیش از این باعث سلب آرامش زندگی بسیاری از خانواده ها شده بود، کاسته شد. اما درست هنگامی که مزاحمت تلفنی در حال جمع کردن بار و بنه خود بود، ایرانسل با واگذاری سیم کارت های بی نام و نشان و در عین حال ارزان قیمت باعث شیوع مجدد این معضل اجتماعی شد. در وضعیت کنونی ایجاد مزاحمت های تلفنی و پیامکی از طریق سیم کارت های اعتباری ایرانسل با کد ۰۹۳۶ به حدی گسترش پیدا کرده که به نوعی امنیت شهروندان را وارد فاز بحرانی کرده است. به طوری که بیش از یک سال است شورای حل اختلاف و حتی دادسراها شاهد مراجعه همسران و یا پدر و مادرهایی هستند که از مزاحمت های فردی ناشناس در ساعات مختلف شبانه روز از طریق سیم کارت ایرانسل اظهار نگرانی می کنند. بر اساس این گزارش، هنگامی که ایرانسل واگذاری سیم کارت های اعتباری با قیمت ۵هزار تومان را به صورت فله ای در بازار آغاز کرد، به دلیل عدم ثبت نام و نشان دقیق خریداران در شبکه، مزاحمت تلفنی به شکل چشمگیری افزایش یافت. به طوری که سازمان تنظیم مقررات به منظور کنترل این جریان اقدام به اصلاح و ابلاغ آیین نامه مزاحمت های تلفنی کرد. اما این اقدام در مقابل روند رو به گسترش مزاحمت های تلفنی ایرانسل نتوانست ایستادگی کند. از این رو رگولاتوری دستور قطع کلیه سیم کارت های مجهول الهویه ایرانسل را که اطلاعاتی از نام و نشانی مالکان شان در دسترس نیست صادر کرد. به این ترتیب ایرانسل ملزم شد در گام نخست ارتباط ۱۰۰هزار مشترک را که مشخصاتشان در شبکه ثبت نشده بود غیرفعال و یا قطع کند.
این روند که تا زمان قطع کلیه سیم کارت های بی نام و نشان ادامه خواهد داشت، در حالی صورت می گیرد که چنانچه ایرانسل به جای روانه کردن بی حد و حصر سیم کارت در بازار و تبدیل نانوایی و سوپرمارکت ها به محل عرضه این کالا، اندکی به ساماندهی شبکه توزیع و فروش خود می پرداخت، هم اکنون شاهد چنین هرج و مرجی در عرصه سیم کارت نبودیم. البته تبعات قطع سیم کارت های بی نام و نشان ایرانسل بسیار گسترده تر از موارد یاد شده است. زیرا مشترکان سیم کارت های اعتباری ایرانسل را صرفا کلاهبرداران و شیادان تشکیل نمی دهند، بلکه شهروندانی نیز هستند که هنگام خرید سیم کارت، فروشنده هیچ نام و نشانی از آنها مطالبه نکرده و در جریان تصمیم اخیر نیز قرار ندارند. از این رو قطع ارتباط آنها نه تنها عدم حفظ احترامشان محسوب می شود، بلکه اسباب سردرگمی آنها نیز را فراهم می کند. از سوی دیگر با قطع سیم کارت های بی نام و نشان ایرانسل می توان گفت که این اپراتور به داخل چاله ای سقوط می کند که روزی خود آن را کنده بود. زیرا قطع این سیم کارت ها باعث می شود که میزان قابل توجهی از درآمدهای ایرانسل کاهش یابد. با توجه به این که ۹۷درصد مشترکان ایرانسل را دارندگان سیم کارت های اعتباری تشکیل می دهند، این اقدام می تواند در میزان درآمد حاصل از فروش کارت شارژ و نیز مکالمات تاثیر به سزایی داشته باشد.
● لاتاری جدیدی به نام ایرانسل
ایرانسل به عنوان دومین اپراتور تلفن همراه کشور و با توجه به حضور اپراتوری با لابی های بسیار قوی چون همراه اول، توانست در مدت زمان کوتاهی در زمینه سرعت واگذاری سیم کارت و جذب مشترک به سومین اپراتور خاورمیانه تبدیل شود. از این رو چندان بیراه نیست اگر بگوییم این اپراتور دستیابی به بیش از ۱۴ میلیون مشترک در طول دو سال فعالیت را مدیون تبلیغاتی است که از همان ابتدا به طور جدی سرلوحه سیاست های خود قرار داد. در واقع ایرانسل را می توان جزو معدود اپراتورهای تلفن همراه در دنیا دانست که مزد زحمت خویش را از طریق پول هایی که بابت تبلیغات خرج کرد به دست آورد، نه ارائه خدمات با کیفیت! ایرانسل که عمده مشترکان خود را از طریق راه اندازی تبلیغات و برگزاری جشنواره های محیرالعقول و در عین حال جنجالی نظیر اعطای هواپیمای دو نفره و اتومبیل های گران قیمتی نظیر BMW جذب کرده است، در حالی بر ادامه رویکرد جذب مشترک صرفا از طریق آگهی ادامه می دهد که امروزه این امر به یک ضد تبلیغ برای آن تبدیل شده است. بدین ترتیب که گرچه این اپراتور مدعی است مراسم قرعه کشی و اهدای جوایز در حضور مقامات رسمی کشور نظیر نمایندگان دادستان، صدا و سیما، نمایندگان افکار عمومی و غیره صورت می گیرد، اما برخی بر این باورند که دعوت از چند مقام دولتی کشور صرفا ژست برگزاری مراسم قرعه کشی ایرانسل را تامین می کند و نشانه صحت و سقم آن نیست. لذا با توجه به این که در دعوت از نمایندگان افکار عمومی نیز عمدتا ملاحظاتی توسط این اپراتور صورت گرفته و این اقدام کاملا محتاطانه صورت می گیرد، می توان بروز شبهاتی را در این قرعه کشی ها احتمال داد. از سوی دیگر صرف نظر از این که آیا برگزاری قرعه کشی هایی چون صدها سکه طلا و به قول ایرانسلی ها بارش سکه های زر از آسمان حقیقت دارد یا خیر، کارشناسان نسبت به تبعات هدایای رنگارنگ و پرزرق و برقی هم که ایرانسل نوید می دهد، اظهار نگرانی می کنند. به اعتقاد آگاهان جامعه، همان طور که چندی پیش مسوولان با تبلیغات قرعه کشی بانک ها نظیر بنز الگانس مخالفت کردند، باید بر تبعات اجتماعی قرعه کشی های ایرانسل نیز نظارت بیشتری داشته باشند؛ زیرا ادامه این روند باعث می شود فرهنگ بخت آزمایی و شرکت در لاتاری در جامعه رواج پیدا کند و ارزش سیم کارت هم از یک کالای الکترونیکی تا بلیت بخت آزمایی سقوط کند و همین به نوعی مقدمات عدم تعهدات اخلاقی مشترکان را در کاربری سیم کارت فراهم می کند. در ادامه این گزارش، اشاره به وضعیت اهدای سیم کارت های هدیه ایرانسل نیز چندان خالی از لطف نیست. در این راستا، برخی از مشترکان ایرانسل که حایز شرایط دریافت سیم کارت های هدیه هستند بر این باورند که علی رغم انجام کلیه امور مربوطه از قبیل تکمیل ثبت ‏نام، ارسال مدارک و برقراری نخستین تماس در زمان اعلام شده هنوز خبری از سیم کارت هدیه نیست. یا در موارد دیگری مشاهده می شود علی رغم وعده کاهش هزینه ها در مکالمات طولانی، این امر نیز تحقق نمی یابد، زیرا عملا در اغلب مکالمات انجام شده از طریق ایرانسل ارتباط به طور میانگین در کمتر از ۵ دقیقه قطع می شود و مکالمات طولانی تر مستلزم برقراری تماس های مکرر و در پی آن عدم بهره برداری از تخفیفات پله ای و سایر وعده و وعیدهای این چنینی می شود.
● مشترکان ایرانسل و کارت شارژهای جعلی
بدون شک هنگامی که اپراتوری چون ایرانسل تمام توان خود را بر فروش سیم کارت اعتباری معطوف می کند، کارت شارژ می تواند پاشنه آشیل او باشد. اما متاسفانه مشترکان ایرانسل طی یک سال گذشته شاهد چالش های عدیده ای بودند که هنگام تهیه کارت شارژ با آن مواجه می شوند. در این راستا می توان به تشکیل بازار سیاه هنگام کم شدن کارت شارژ و نیز فروش کارت شارژهای تقلبی اشاره کرد. در چنین وضعیتی که طی سال جاری بارها اتفاق افتاد، مشترکان سرگردان ایرانسل در پی خرید کارت شارژ، در حالی که خواهان فعال سازی سیم کارت خود بودند از این سو به آن سو حواله می شدند. از سوی دیگر سودجویان که همواره آمادگی نهایت سواستفاده را از استیصال مشترکان دارند، اقدام به توزیع زنجیره ای کارت شارژهای قلابی در بازار کردند. در این وضعیت، مشترکان به سمت خرید کارت شارژ هجوم می بردند، اما بعد از خرید و دسترسی به گذر واژه متوجه قلابی بودن آن می شدند؛ چون یا اصلا گذر واژه ای در کار نبود، یا اگر هم بود صرفا به سرهم بندی چند عدد در کنار یکدیگر خلاصه می شد و هیچ کارکرد دیگری نداشت. در زنجیره فروش کارت شارژهایی جعلی، نوع دیگری نیز وجود داشت که علی رغم پرداخت مثلا مبلغ ۲هزار تومان، مشترک تنها فقط چند دقیقه کوتاه به مکالمه و برقراری ارتباط بپردازد! بدین ترتیب شبکه توزیع کارت شارژهای جعلی ایرانسل به طور گسترده ای قدام به کلاهبرداری های میلیونی از مشترکان مظلوم این اپراتور کرد و سرانجام نیز هیچ خبری از دستگیری آنها منتشر نشد. بر اساس این گزارش، ایرانسل در حالی به فعالیت در بازار کسب و کار سیم کارت کشور با بیش از ۱۷میلیون مشترک می پردازد که صرفا سرگرم توزیع و فروش سیم کارت و در پی آن جذب مشترک بیشتر شده است. گرچه این اپراتور سال گذشته اقدام به راه اندازی سیستم شارژ (E-Charge) کرد، اما امکان دستیابی به این فناوری برای کلیه مشترکان و مخصوصا ساکنین شهرهای کوچک مقدور نیست. از این رو مشترکان گلایه مند این اپراتور بر این باورند که ایرانسل حتی تمایل ندارد با ساماندهی بازار پر هرج و مرج فروش کارت شارژ در سطح کشور، گامی هرچند کوچک به منظور احقاق حقوق مشترکان خود و اتلاف سرمایه آنها بردارد.
● پرتقال فروش در خدمات ارزش افزوده ایرانسل کیست؟
چنانچه بارش فله ای سیم کارت بر سر مشترکان را اصلی ترین اولویت اپراتور دوم در درآمدزایی بدانیم، خدمات ارزش افزوده مخابراتی نیز آخرین رویکرد آن برای تولید اسکناس است. گرچه ایرانسل در طول حضور خود در بازار سیم کارت کشور نتوانست در جلب رضایت مشترکان از طریق کیفیت شبکه و آنتن دهی توفیقی کسب کند، اما این اپراتور موفق شد نسبت به همراه اول و تالیا در ارائه خدمات ارزش افزوده مختلف پیشگام باشد. ارزیابی وضعیت خدمات ارزش افزوده مخابراتی توسط ایرانسل نشان می دهد که تعرفه و کیفیت آن با ابهاماتی مواجه است که موجبات نارضایتی مشترکان را فراهم کرده است. بر اساس این گزارش، پس از گذشت بیش از ۱۸ماه از صدور دستور توقف ارائه خدمات MMS توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی، ایرانسل توانست به طور انحصاری برای ارائه این خدمات اقدام کند. اما ترکتازی ایرانسل در ارائه MMS دوام چندانی نداشت، چون همراه اول نیز به هر ترتیب که بود برای این که از قافله عقب نماند، مقدمات واگذاری MMS به مشترکان را فراهم کرد. اما آنچه که واگذاری MMS را به عنوان خدماتی جوان پسند به چالش کشیده، بهای گران این خدمات است. بدین ترتیب که تعرفه MMS برای هر پیام ۱۰۰ تومان و برای هر کیلو بایت یک تومان در نظر گرفته شده است که با توجه به سرعت ۵۶ کیلوبایتی اینترنت و هم چنین تاخیری که در ارسال و دریافت MMS ها وجود دارد، یک رقم نجومی محسوب می شود. با توجه به کیفیت پایین این خدمات، رقم یاد شده حتی در مقایسه با سایر اپراتورهای منطقه نظیر اتصالات، زن و کیوتل نیز برای مشترک بسیار گران تمام می شود. در ادامه می توان به اختلالات رایجی اشاره کرد که در ارسال پیامک از سیم کارت ایرانسل به سایر اپراتورها، یعنی همراه اول و تالیا مشاهده می شود. جزییات اختلال ارسال پیامک بدین شرح است که مشترکان ایرانسل به ویژه با کدهای ۰۹۳۷ هنگام ارسال پیامک به سیم کارت های همراه اول با پیغامی با مضمون خطا در ارسال مواجه می شوند و شگفت انگیزتر از همه این که پس از تماس با مراکز پاسخگوش ۱۳۰ و ۱۴۰ با این جواب مواجه می شوند مشکل از گوشی شماست! مشترکانی که تا کنون با این اختلال عجیب مواجه شده اند، مدعی اند که بارها با گوشی های مختلف اقدام به ارسال پیامک کرده اند و باز هم شاهد این مشکل بوده اند. سوالی که بیش از هر زمان دیگری در ذهن کارشناسان، مشترکان و افرادی پیش می آید که شاهد عملکرد ایرانسل در خلال این سال ها بوده اند، این است که یک اپراتور چگونه می تواند بدون بررسی درست یک اختلال مشترک را به این سو و آن سو حواله دهد؟
● گلوگاه اپراتور سوم در دستان ایرانسل
گرچه ایرانسل به نوعی قربانی برخوردهای نابرابر وزارت ارتباطات در برابر این اپراتور و همراه اول شد، اما با توجه به تحولاتی که طی چند وقت اخیر رخ داده، به نظر می رسد ایرانسل تصمیم گرفته ضمن زیر پا گذاشتن برخی تعهدات و با استفاده از کانال های قوی خود در سازمان تنظیم مقررات، رقابت سخت و در عین حال ناعادلانه ای را با اپراتور سوم آغاز کند. در این زمینه می توان به تغییرات اخیری اشاره کرد که در زمینه مدیریت شبکه فنی اپراتور مذکور به وجود آمده است. طبق آخرین تحولات، نوکیا بنا به علل نامعلومی که برخی آن را تحریم و برخی دیگر عدم توافق مالی و فنی با ایرانسل می دانند، از شبکه مدیریت شبکه فنی این اپراتور خارج شد. با این جابه جایی اریکسون و یک پیمانکار احتمالا چینی دیگر وارد شبکه شدند و کار نوکیا را در دست گرفتند. لذا ایرانسل در خلال این تغییرات تصمیم گرفته که از آب گل آلود ماهی بگیرد. بدین ترتیب که به بهانه به روز رسانی تجهیزات مخابراتی، جسته و گریخته زمزمه هایی مبنی بر افزایش ظرفیت شبکه این اپراتور به گوش می خورد. این در حالی است که ایرانسل اجازه دارد صرفا ۱۵ تا ۱۷میلیون مشترک جذب کند تا ضمن ادامه حیات، زمینه های بهره گیری از بازار فروش سیم کارت برای اپراتور نوپا و تازه وارد سوم نیز فراهم شود. بنابراین هر عملی از جانب این اپراتور مبنی بر افزایش تعداد مشترکان و جذب ظرفیت های بالقوه بازار که برای اپراتور سوم در نظر گرفته شده، نوعی تخلف محسوب می شود و نیازمند رسیدگی و بررسی های بیشتر است. این وضعیت در مورد نسل سیم کارت های ایرانسل نیز مغفول باقی مانده است، به گونه ای که ارائه نسل سوم خدمات ارزش افزوده تا دو سال در انحصار اپراتور سوم قرار دارد، در حالی که هم اکنون ایرانسل با ارائه MMS به نوعی اقدام به ارتقای نسل سیم کارت های خود کرده است.
نویسنده: پریسا خسروداد
منبع : ماهنامه تحلیلگران عصر اطلاعات