شوید

گیاهی است یك ساله، معطر، دارای ساقه توخالی، راست و منشعب به ارتفاع ۱۲۰- ۴۰ سانتی متری. بن ساقه نازك و دوكی شكل، برگ ها، دمبرگدار، ۵-۳ بار شانه ای، برگ های قاعده ای دارای انشعابات سه تایی و آخرین تقسیمات برگ نخی شكل است. برگ های ساقه ای كوچك تر و با تقسیمات انتهایی بلندتر است. گلبرگ ها زردرنگ و غیرشعاعی، میوه بیضوی، محدب و بدون كرك است. میوه به رنگ قهوه ای روشن و كرك، محدب و دارای سه رگه طولی نخی شكل و برجسته بر روی سطح پشتی هر مریكارپ آن است. میوه ها بویی معطر و مزه ای تقریباً شبیه زیره سیاه دارند. زمان جمع آوری میوه شوید بعد از رسیدن میوه از اواسط تیر تا مهرماه و برای سرشاخه هوایی و برگ های شوید قبل از رسیدن میوه ها یا برای كیفیت بهتر درست قبل از گل دادن است.میوه شوید دارای ۴-۲‎/۵ درصد اسانس است كه مقدار آن براساس منطقه جغرافیایی و فصل تغییر كرده و تا ۷/۷ درصد هم می رسد. شوید در درمان سوءهاضمه، نفخ (به ویژه نفخ كودكان) و اسپاسم به كار رفته، اثرات مسكن، محرك، ترشح شیر، مدر و كاهش دهنده چربی خون از آن گزارش شده است همچنین به عنوان طعم دهنده و معطر كننده در صنایع غذایی و فرآورده های آرایشی و بهداشتی مورد استفاده قرار می گیرد. در طب گذشته از شوید در درمان نفخ، سوءهاضمه و سكسكه استفاده كرده و برای آن آثار افزاینده شیر و مسكن (به ویژه درد مفاصل) قائل بوده اند. گزارش شده كه مصرف زیاد برگ شوید باعث بروز لكه های سیاه بر روی پوست می شود كه به علت تركیبات فورانوكومارینی پیچیده آن است. از فرآورده های موجود در بازار می توان به قرص وگرانول آنتوم اشاره كرد. برگ و میوه شوید از اجزای اصلی فرآورده آنتوم است.

سحر شهنازی

منبع : روزنامه شرق