مطالبات رهبری و پاسخگویی

رهبری در تداوم سیره حضرت امام خمینی ‌(ره)‌ به شایستگی سه مقوله «نهادسازی» ، «گفتمان‌سازی» ، «پرسشگری» را به مثابه راهبردهای ثابت در سالیان اخیر قرار داده‌اند. مخاطبان مطالبات رهبری عمدتا مسئولان و نهادهای مسئول هستند.
اگر رهبری رعایت صرفه‌جویی، پرهیز از تجمل‌گرایی، داشتن وجدان کاری و انضباط اجتماعی را به طور عموم از مردم مطالبه کرده‌اند اما در همین مطالبه عمومی باز مسئولان در عملی ساختن آن مورد خطاب بوده‌اند، ولیکن آنچه اهمیت مضاعف دارد، مطالبات رهبری از مسئولان کشوری و نهادهای ذی‌ربط است که آنان نیز موظف به ارائه گزارش عملکرد و اقدامات انجام شده هستند.
در «مبارزه با مفاسد اقتصادی» به طور خاص سران قوای سه‌گانه و در «برپایی کرسی‌های نظریه‌پردازی» و «نهضت آزاداندیشی» حوزه‌های علمیه، روحانیت، دانشگاه و استادان حوزه و دانشگاه مخاطب ویژه بوده‌اند. «مهندسی فرهنگی» را شورای عالی انقلاب فرهنگی باید پاسخگو باشد.
اداره کشور براساس «سند چشم‌انداز»، «اجرایی شدن اصل ۴۴» ، «کاهش دشمنان و افزایش دوستان» و بالاخره «برنامه محوری» از مطالبات مستمر و جدی رهبری از دولت بوده است.
از سوی دیگر رهبری در اقدامی نمادین و در جهت اولویت بخشی به مسائل کشور و نیز فرهنگ‌سازی و مهم‌تر از آن رفتارسازی، به نامگذاری سال‌ها مبادرت کرده‌اند.
«نوآوری و شکوفایی»، «نهضت خدمت‌رسانی»، «فرهنگ علوی»، «نهضت حسینی(ع)‌» و «سال امام خمینی‌(ره)‌» از جمله نامگذاری سالیان اخیر بوده است که هدف غایی در پرتو نامگذاری این سال‌ها‌ تحقق عملی و توجه ویژه به برخی آرمان‌ها و ارزش‌ها بوده است که باز هم نهادهای مسوول در این زمینه باید پاسخگوی اقدامات انجام شده باشند.
بی‌گمان نقش احزاب و تشکل‌های سیاسی، مطبوعات و رسانه‌ها و به طور اخص رسانه ملی در پرسشگری و درخواست اراده عملکرد از نهادهای مسوول درخصوص مطالبات رهبری، بی‌بدیل و نقش اول است.
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان متولی و هماهنگ‌کننده مطبوعات، مجلس شورای اسلامی و نمایندگان خانه ملت نیز وظایفی خطیر در این زمینه به عهده دارند.
بر سر راه عملیاتی کردن مطالبات رهبری، موانع و چالش‌هایی نیز وجود دارد: فرمایشی کردن آنها در قالب همایش‌ها و کنگره‌ها ، محول کردن مسوولیت‌ها به یکدیگر، نبود عزم و اراده جدی در اجرای آنها، عدم درک و برداشت صحیح در مفهوم مطالبات و دامنه‌ دربرگیری آن، جناحی و سیاسی کردن آن، مصادره به نفع خود و بالاخره نبود نهادی مسئول و پیگیری مطالبات را باید از مهم‌ترین این موانع برشمرد.
اما این پرسش مطرح است که اگر همه مسوولان مقبولیت و مشروعیت مسوولیت خود را در عمل به وظایف، ماموریت‌ها و به طور اخص مطالبه رهبری می‌دانند، پس چرا خود رهبری از عملی نشدن برخی از این مطالبات گلایه دارند؟ بی‌شک مسوولان همگی به رهبر، مقتدا و ولی خود عشق و ارادت دارند و در این شکی نیست.
آنچه مسیر تحقق مطالبات را کند کرده است، فقدان فرهنگ پرسشگری و نظارت عمومی و نبود سازوکاری روشن برای پرسشگری و تحقق مطالبات است. به نظر می‌رسد گام اول، باز تعریف تعیین وظایف و ماموریت نهادهای مسوول به عنوان مخاطبان مطالبات و تعمیم نظارت عمومی و پرسشگری رسانه‌ها، احزاب و تشکل‌های سیاسی است.
اگر التزام عملی به ولایت فقیه و رهبری را با میزان عملی شدن منویات و مطالبات رهبری در حوزه مسوولیت‌ها ارزیابی کنیم، برای دور شدن از شعارها و حرکت در مسیر عملی کردن مطالبات گام بزرگی برداشته‌ایم و بزرگ‌ترین نشان التزام عملی به ولایت فقیه، پایان دادن به شعارها و عمل به فرامین است.

علی دارابی‌

منبع : روزنامه جام‌جم