بررسی نقش مردم در مشروعیت و تقویت پایه‌های نظام

در آستانه انتخابات دهمین دوره ریاست جمهوری قرار داریم. انتخاباتی که به عنوان بزرگترین نماد مردم سالاری دینی، ریاست مهمترین قوه از قوای سه گانه کشور یعنی قوه مجریه را با رای آحاد مردم ایران تعیین خواهد نمود.
● اهمیت قوه مجریه در نظام جمهوری اسلامی
بدون تردید قوه مجریه در نظام جمهوری اسلامی، جایگاه بی‌بدیل دارد ومنشا اصلی تحول و تحرک در کشور قوه مجریه می‌باشد. گستردگی اختیارات دولت در عرصه‌های مختلف اقتصادی، سیاسی و فرهنگی بیانگر حوزه وسیع تاثیرگذاری این قوه است و اساسا کارآمدی نهادهای دیگر و حتی قوای مقننه و قضائیه نیز تا حدود زیادی منوط به عملکرد صحیح قوه مجریه می‌باشد. همچنان که عدم هماهنگی میان دولت و دو قوه دیگر به نوعی واگرایی خواهد انجامید که کارآیی نظام و حل مشکلات مردم را در محاق چالش‌های مخرب فرو خواهد برد.
● انتخابات آینه تجلی حضور و مشارکت آحاد مردم
به حق می‌توان انتخابات را آینه تجلی حضور و مشارکت مردم در تعیین سرنوشت خویش نامید که در آن، فرهنگ، تعالی و رشد خود را به نمایش می‌گذارند. صاحب نظران معتقدند این حضور و مشارکت نشانگر دو مطلب مهم است: عقل و عشق.
چرا عقل؟ و چرا عشق؟
عشق به ایران و آرمان‌های مقدس انقلاب اسلامی و شهدا. و عقل برای تدبیر امور و گذر از جهان پرآشوب و بحران زا و تلاش برای ساختن فردایی بهتر وا یجاد طرح نو در دنیای امروز.
● نقش اساسی مردم در قانون اساسی
مردم موتور اصلی حرکت جامعه و تضمین کننده سعادت، رشد، شکوفایی، بالندگی و تعالی جامعه‌اند. بدون حضور و مشارکت تاثیرگذار آنان، اهداف والای اسلام و جامعه اسلامی هرگز تحقق نخواهد یافت.
با مطالعه فصول و اصول مختلف قانون اساسی، در می‌یابیم که مردم نقش اساسی و جدی، هم در شکل گیری و پیروزی انقلاب اسلامی ایران، هم در تاسیس نظام جمهوری اسلامی و هم در استمرار و اداره نظام اسلامی داشته و دارند.
از مهمترین عرصه‌ها و نمودهای نقش و تاثیر مردم در نظام جمهوری اسلامی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
شکل گیری انقلاب و پیروزی آن، حق حاکمیت ملی، تعیین نوع نظام، تصویب قانون اساسی و اصلاحات آن، انتخاب غیر مستقیم رهبری، انتخاب مستقیم رئیس جمهوری، نمایندگان مجلس و شوراها، همه پرسی، نظارت عمومی و...
● نقش مردم در نظام اسلامی از نگاه رهبر معظم انقلاب
رهبر معظم انقلاب اسلامی بارها بر اهمیت فراوان این انتخابات تاکید فرموده‌اند. توجه به نقش مردم در نظام اسلامی و تشکیل دولتی کارآمد و فعال دو ویژگی مورد اشاره ایشان در طی ماههای اخیر بوده است. در خصوص نقش مردم در مشروعیت و تقویت پایه‌های نظام و تعمیق ارتباط میان مردم و مسئولان می‌باید به افزایش مشارکت ملی در انتخابات و حضور سلایق و دیدگاههای مختلف توجه نمود.
رهبر کبیر انقلاب اسلامی، امام خمینی(ره) و جانشین شایسته‌اش معتقدند:
«همه مسئول سرنوشت کشور و اسلام هستند، چه در نسل حاضر و چه در نسل‌های آتیه و گمان نمی‌کنم که نقش و اهمیت انتخابات بر کسی پوشیده باشد.»
«بحمدالله هرچه از عمر با برکت انقلاب شکوهمند اسلامی می‌گذرد، مردم مسلمان و متعهد کشور به اهمیت حضور و نقش تعیین کننده خود در تمامی صحنه‌های انقلاب آشناتر می‌شوند و راز دوام، بقا و استحکام قیام الهی خود را بهتر کشف می‌نمایند.»
«وظیفه آحاد عظیم ملت هم این است که در این حادثه بسیار مهم که به سرنوشت کشور مرتبط می‌شود، به طور دلسوزانه و مسئولانه شرکت کنند.» (حضوری مسئولانه).
«اگر ملت عزیز ایران بتواند در این انتخابات، آرای فراوان خود را به میدان بیاورد و حضور مردمی، حضور چشمگیری باشد، این بزرگترین مظهر اقتدار و عزت ملی است.» (انتخابات مظهر اقتدار ملی).
حضور مردم در صحنه که تجلی بارز آن در برگزاری انتخابات می‌باشد، موجب وحدت و اعتماد ملی بوده و امنیت کشور را در مقابل توطئه‌ها و دسایس اغیار تامین می‌نماید و از همین رو بنیانگذار فقید جمهوری اسلامی حضرت امام خمینی(ره) همواره به اهمیت حضور مردم در صحنه و میزان رای ملت تاکید داشتند؛ و اما تشکیل و دولتی کارآمد و مردمی نیز از دیگر نتایج برگزاری انتخابات و حضور مردم در صحنه است.
● بیان مسائل اساسی در اصول انتخاب از کلام مقام معظم رهبری
مقام معظم رهبری دو موضوع زیر را به عنوان دو مسئله اساسی در اصول انتخاب مردم شرط ضروری تلقی نموده‌اند: یکی مسئله حضور مردم و دیگری ویژگیهای این حضور. از نگاه رهبری معظم انقلاب حضور مردم در انتخابات مبین یکی از مسائل زیر است:
«علاقمندی به نظام اسلامی. انجام تکلیف الهی و اسلامی، تکلیف وجدانی و ملی.»
از منظر مقام معظم رهبری، مهمترین ویژگی‌های حضور مردم در انتخابات عبارتست از:
۱-حضور حداکثری. ۲- حضور به همراه انتخاب اصلح.
حضور حداکثری که مبین بزرگترین شاخص‌های مردمی بودن حکومتها در دنیا برای شرکت مردم در انتخابات و گزینش‌های بزرگ ملی به شمار می‌آید. از نگاه رهبری، اگر مردم حضور حداکثری داشته باشند، نتایج زیر حاصل می‌شود:
«کشور بیمه می‌شود.» «اقتدار دولتمردان افزایش می‌یابد». «آینده نظام را تضمین می‌کند». «اثبات نظام مردم سالاری است». «موجب پیشرفت و زنده شدن فضای زندگی خواهد شد».
● انتخاب اصلح
انتخابات و انتخاب اصلح برای ملت ایران، یک امتحان الهی است، اگر با چشمان باز و آگاهانه در پای صندوق‌های رای حضور پیدا نکنیم، تکلیف خود را درست انجام نداده‌ایم. اصل شرکت در انتخابات، انجام یک واجب است، اما واجب مردم این است که برای پست ریاست جمهوری، اصلح و شایسته‌ترین را انتخاب کنیم.
از نظر مقام معظم رهبری، مسئله انتخاب مسئله سپردن سرنوشت بخش عمده امکانات کشور به یک نفر و یک مجموعه است و سرنوشت مسائل اقتصادی، فرهنگی، روابط خارجی و مسائل گوناگون دیگر تا حدود زیادی به این قضیه وابسته است. از این رو «مردم وظیفه دارند، به ملاکهای دینی و شرعی و انقلابی نگاه کننده،‌ به روابط و قوم و خویشی و این طایفه و این طور چیزها نگاه نکنند، ببینند واقعا چه کسی با معیارهای الهی و انقلابی مناسب‌تر و به آن نزدیکتر است، او را انتخاب کنند و با شور و شوق به عنوان یک وظیفه در این کار دخالت کنند.»
ایشان معتقد است که «انتخاب فرد اصلح و دارای تقوا و تدبیر، وظیفه شرعی،‌ عقلی و انقلابی است و کوتاهی در این امر، یا (کوتاهی) در حضور پای صندوق‌های رای،‌ خسارتهای جبران ناپذیری به بار خواهد آورد.»بنابراین باید با تحقیقات صحیح، درصدد شناخت اصلح باشیم و ببینیم چه کسی شایسته‌تر است. باید نهایت دقت را به کار بریم تا در بین کاندیداها آن کسی را که صلاحیتش بیش‌تر است برگزینیم.
بنیانگذار فقید جمهوری اسلامی ایران می‌فرمایند:
«(اصلح) شخصی است که تعهد به اسلام دارد، اعتقاد به قوانین اسلامی دارد و در مقابل قانون اساسی خاضع است و اصل صد و دهم آن را که راجع به ولایت فقیه است، معتقد است و وفادار است نسبت به او؛ یک همچو شخصی را شماها خودتان انتخاب کنید.»

اسدالله افشار
منابع در دفتر روزنامه موجود است

منبع : روزنامه سیاست روز