یکشنبه, ۱۷ تیر, ۱۴۰۳ / 7 July, 2024
مجله ویستا


ساختار انقلاب‌های علمی


تاریخ نشر : ۸۴۰۱۲۷
تیراژ : ۱۰۰۰
تعداد صفحه : ۳۶۰
نوبت چاپ : ۱
شابک : ۹۶۴-۵۷۷۶-۳۳-۳
رده دیویی : ۲۷۳.۶۶
نوع اثر : ترجمه
زبان کتاب : فارسی
قطع : رقعی
جلد : شومیز
محل نشر : تهران
مترجم : طاهری - عباس
ویراستار : اقبال‌زاده - شهرام
نویسنده : کوهن - توماس‌اس

این کتاب، متنی است در حوزه‌ی فلسفه‌ی علم و سایر رشته‌های مرتبط که در آن، این مباحث مطرح شده است: راه و سرشت علم بهنجار، اولویت‌ پارادایم، ناهنجاری و بروز کشفیات علمی، بحران و بروز نظریه‌های علمی، پاسخ به بحران، سرشت و ضرورت انقلاب علمی، نامرئی بودن انقلاب‌ها، انحلال انقلاب‌ها، پیشرفت از راه انقلاب، و مباحثی از این دست. درآمد کتاب به قلم مترجم (عباس طاهری) حاوی نکاتی است درباره‌ی فلسفه‌ی علم (اعم از فلسفه‌ی علم ارسطویی، مکانیکی، پویا، شکاک، و نوین)، نیز مطالبی درباره‌ی دیدگاه‌های نویسنده که برای نمونه خاطرنشان شده است: 'توماس کوهن به درستی بر آن بود که با پیشرفت علم، جنبه‌ی هنجار بخش آن نسبت به جنبه‌ی شناخت آفرین، قدرت می‌یابد. فلسفه‌ی علمی که بر شالوده‌ی اعتماد به شناخت انسانی و دریافت خود مختاری و محدودیت‌های ذهن از یک سو، و چند رویگی و چند نظامی هستی از سوی دیگر در حال تکوین است، فلسفه‌ای هستی شناسانه است که دیگر، تنها توصیف نمی‌کند، بلکه نسبت‌ها و شباهت‌ها، و ساختارها و کارکردها را درمی‌یابد؛ و قانون‌مندی پدیده‌ها و رخدادها و منطق خردمندی اندیشه را شرح می‌دهد؛ بار دیگر بحث در وجود می‌کند؛ استقلال نسبی ذهن از عین را باور دارد؛ به پویایی هستی و اندیشه در قلمرو برخی نظام‌های هستی توجه دارد؛ با پژوهش در ساختار نمادین زبان، تفاوت میان تفکر منطق با لفاظی و فلسفه بافی را دریافته‌ است؛ و به همه‌ی این معانی، همه‌ی دستاوردهای دوران‌های چهارگانه تکوین فلسفه‌ی علم را دستمایه‌ی پیشرفت بیش‌تر کرده است. در عین حال، از مقوله‌پردازی‌های غیر علمی می‌پرهیزد؛ عین و ذهن را در چارچوب نظام طبیعت، همگون و وابسته به یک‌دیگر می‌بیند؛ نقش پیشرفت اجتماعی را در تکوین اندیشه‌های علمی روشن می‌کند؛ در کنار پویایی و حرکت خطی در کنار حرکت دیالکتیکی نقش واقع‌بینانه قائل است، زبان را نه زندان اندیشه، بلکه کارآترین ابزار آن می‌داند؛ و با این توجهات از گرفتار آمدن در بن بست‌های تفکری که هر یک از دوران‌های پیشین فلسفه‌ی علم را به سرآورد، می‌پرهیزد. این فلسفه، به سنت همیشگی با اندیشیدن به دستاوردهای علوم طبیعی شکل گرفته است و از ارزش راهنما و راه‌گشای صرف نظر کردن در پیشرفت علوم برخوردار است'.