لطفاً سخت نگیرید

از نارسایی های آشكار در نظام آموزشی ما، تداوم روش حفظ كردن درس ها به جای فراگیری درست و از روی انگیزه است. این مشكل، متعلق به امروز و دیروز هم نیست و ریشه در گذشته های دورتری دارد. نبود انگیزه كافی در دانش آموزان ما برای یادگیری، درس خواندن را به صورت انباشتن ذهن از نوشته ها و فرمول ها رواج داده است و كمتر می توان دانش آموزی را دید كه در طول سال تحصیلی با انگیزه كافی و به مرور و در آرامش، درس ها را فرا بگیرد و اسیر التهاب ها و هیجان های زیان بار هنگامه امتحان نشود. این روند، در نهایت از آزمون سراسری دانشگاه ها هفت خوانی می سازد كه اغلب نوجوانان ما را در یك مرحله، اسیر دلواپسی و عصبانیت می كند و بسیاری از آنان را به رغم كوشش شبانه روزی و بی خوابی كشیدن ها و فرسودن جسم و روان، در صحنه آزمون به دلیل فشارهای عصبی، ناتوان می سازد. پذیرفتنی است كه در طول سال های پس از انقلاب و استقرار نظام جمهوری اسلامی ایران، در مقاطع گوناگون، كوشش بسیاری برای متحول ساختن نظام آموزشی كشور به عمل آمده است، اما مسأله چنان غامض و آمیخته با مشكلات در هم تنیده است كه گشودن گره های متعدد آن به آسانی ممكن نیست. با همه اینها می توان شیوه های آموزشی متفاوتی را در دیگر كشورها سراغ كرد كه كمتر بار چنین مشكلات سنگینی را بر دوش می كشند.
در مسیر اصلاح نظام آموزشی ایران، حداقل می توان گفت در دوره ابتدایی برخی سختگیری های غیراصولی و تحمیل امتحان های هراس آور برچیده شده است، اما در دوره راهنمایی و متوسطه و دانشگاهی هنوز شاهد پیشنهاداتی مبنی بر افزایش حجم درس ها هستیم كه نه تنها گرهگشا نمی باشد، بلكه بر بار مشكلات خواهد افزود.
ورود به این عرصه، فرصت بیشتری را می طلبد، اما روی سخن نگارنده، متوجه برخی طراحان سؤالات آزمون سراسری دانشگاه هاست كه هر سال با سختگیری های غیرضروری، موجی از اعتراض را برمی انگیزند و سازمان سنجش كه باید نقش متعادل كننده را داشته باشد و اجازه ندهد سلایق شخصی و ای بسا انگیزه های ناشناخته و خاص بر طرح سؤالات حاكم شود، نظارت كافی را انجام نمی دهد و بار دیگر سؤالاتی طرح می شوند كه نمونه آنها در طول سال تحصیلی در مدارس و به خصوص مدارس دولتی، هرگز تمرین نشده است و شاید به ندرت در برخی آموزشگاه های تقویتی و مدارس خاص، بتوان نمونه هایی را یافت. در حالی كه سؤالات باید نحوه آموزش و سطح معلومات و تمرینات دبیرستان ها و دوره های پیش دانشگاهی دولتی را ملاك قرار دهد كه متاسفانه هر سال از لحاظ امكانات در مقایسه با مدارس خاص، محروم تر می شوند، اما چنین نیست و این شیوه مبتنی بر آزارهای روحی داوطلبان، توسط بعضی از طراحان سؤال همچنان به كار گرفته می شود و اعتراض های تازه ای را برمی انگیزد. به این قبیل طراحان عرض می كنم: دوستان! هدف، گستردن حوزه دانش در میان نوجوانان و جوانان ماست؛ هنر و تخصص خودتان را صرف این هدف كنید، نه آنكه بعد از هر آزمونی، آه از نهاد داوطلبان برآید و در خلوت با خود بگویید، دیدی چه سؤال هایی طرح كردم؟!

نقی زنده روح

منبع : روزنامه همشهری