پنجشنبه, ۱۳ دی, ۱۴۰۳ / 2 January, 2025
مجله ویستا
هولناک ترین تصمیم یک شاعر
شاید به همین خاطر است كه كمتر سینمای روسیه و نوع آثار خاصش در بین عامه مردم شناخته شده است. در این میان مطمئنا نقش آیزن اشتاین به عنوان آغازگر این راه انكار ناشدنی است و در واقع او سبكی به وجود آورد كه شاید به گرمی كارهای چارلی چاپلین نبود و البته به مانند كارهای هیچكاك مردم را سرگرم نمی‌كرد اما همواره مورد توجه علاقه مندان حرفه‌یی سینما بود و حتی به عنوان سبكی منتقد پسند اعلام موجودیت كرد.
البته در ادامه این راه شاگردان آیزن اشتاین نیز كارنامه بسیار خوبی از خود بر جای گذاشتند كه شاید در این میان مهمترین آنها هرچند كه با آیزین اشتاین از نزدیك آشنا نبود اما به هرحال تحت تاثیر سینمای او بود آندری تاركوفسكی باشد كه همواره به عنوان یكی از بزرگان تاریخ سینما نام او مطرح بوده است. حتی بسیاری فیلمسازی او را چیزی فراتر از آثار آیزن اشتاین میدانند و از همین‌رو او را كارگردانی مولف میدانند. به هرحال تاركوفسكی به عنوان اعتبار سینمای روسیه به شمار می‌رود و همواره در سطح بین‌المللی سینمای روسیه را به آثار او می‌شناسند و از همین جا می‌توان بخوبی به اهمیت این فیلمساز و جایگاهش در سینمای روسیه و جهان پی‌برد.
این فیلمساز مشهور روسی با نام كامل آندری آرسنیه ویچ تاركوفسكی در چهارم آوریل ۱۹۳۲ در ساوراشیر در روستایی در ایكنات یود روسیه متولد شد. پدرش آرسنی الكساندرویچ شاعر بود و مادرش ماریا ایوونا ویشیاكووا در مسكو ادبیات زبان روسی خوانده بود.
در واقع همین امر باعث شد كه آندری از همان كودكی در محیطی فرهنگی پرورش یابد و همین امر در پرورش استعداد و آینده درخشان او تاثیرات فراوانی داشت. آندری در آغاز جوانی به مسكو رفت ور در مدرسه عالی WGIK این شهر در رشته سینما مشغول به تحصیل شد و در دوران دانشجویی دو فیلم ساخت كه اولی امروز مرخصی در كار نیست (۱۹۵۹) و دومی غلتك ویولن (۱۹۶۰) نام دارد. تاركوفسكی در سال ۱۹۶۰ از این مدرسه سینمایی فارغ التحصیل شد و به استخدام شركت فیلمسازی mos film درآمد كه یك شركت دولتی بود.
اولین فیلم بلند سینمایی تاركوفسكی فیلم معروف كودكی ایوان بود كه در سال ۱۹۶۲ آن را ساخت كه با همین اولین تجربه بلند سینمایی جایزه شیر طلایی ونیز را از آن خود كرد و خود را به عنوان چهره‌یی سرشناس در سینمای نه تنها روسیه بلكه جهان معرفی كرد.
دومین تجربه بلند سینمایی تاركوفسكی آندری روبلف محصول ۱۹۶۶ بود كه در همان سال در جشنواره كن توانست جایزه ویژه منتقدان را از آن خود كند و بیش از پیش تاركوفسكی را به عنوان چهره‌یی سرشناس در عالم سینما مطرح كند.
با وجود استقبال جهان از فیلم‌های تاركوفسكی اما با توجه به محدودیتهایی كه تاركوفسكی در كشور خودش با آن مواجه بود این فیلم در روسیه به سانسور برخورد و تا سال ۱۹۷۱ در روسیه اجازه نمایش نیافت و زمانی هم كه اكران شد كلی از فیلم حذف شده بود و این در حالی بود كه این فیلم تا سال ۱۹۷۲ توانست ۷ جایزه بین‌المللی را از آن خود كند و از این حیث تاركوفسكی به چهره‌یی كاملا شناخته شده برای اهالی سینما شده بود.
طی این مدت تاركوفسكی كه متوجه شده بود ساخت فیلم در كشور كمونیستی شوروی كاری بسیار دشوار است به تدریس در دانشگاه روی آورد و در دانشگاه مسكو در رشته كارگردانی مشغول به تدریس شد.
البته طی این مدت تاركوفسكی فیلم مشهور سولاریس را كارگردانی كرد كه تحولی در سینمای علمی تخیلی جهان بود و تا به امروز هم این فیلم به همراه فیلم ادیسه فضایی از ۲۰۰۲ ساخته استنلی كوبریك به عنوان بهترین فیلم‌های علمی تخیلی تاریخ سینمای جهان مطرح است. این فیلم براساس رمان استانیسلاوم ساخته شد و جزو معدود فیلم‌هایی در این ژانر بود كه از سوی منتقدان سینمای جهان تحسین شد.
آینه چهارمین فیلم تاركوفسكی و البته شخصی‌ترین تجربه فیلمسازی وی بود. پس از ساخت این فیلم تاركوفسكی بیش از گذشته با اداره سانسور فیلم در شوروی سابق مشكل پیدا كرد و همین امر باعث شد كه برای ساخت فیلم بعدی‌اش یعنی نوستالژیك به ایتالیا رفت كه همین مسافرت به ایتالیا با عث شد كه او تبعیدی خود خواسته را بپذیرد و به همین خاطر در دهم ژوئن ۱۹۸۴ اعلام كرد كه دیگر به كشورش باز نخواهد گشت كه این هولناك ترین تصمیم تاركوفسكی در زندگی شخصیش بود و البته تاثیرات روحی روانی فراوانی بر او داشت كه در واپسین كار او یعنی فیلم ایثار كه در سال ۱۹۸۵ در سوئد آن را ساخت به خوبی مشهود است.
این فیلمساز مشهور روسی كه با واسطه نوع كارش و مشكلاتی كه با حكومت وقت كشورش داشت همواره به عنوان فیلمسازی آزاده مطرح بوده است بالاخره در بامداد روز ۲۹ دسامبر ۱۹۸۶ و بر اثر سكته قلبی در پاریس چشم از جهان فروبست. تا مهمترین فیلمساز سینمای روسیه در خارج از موطن خود چشم از جهان فرو بندد.
شاید كارنامه فیلمسازی تاركوفسكی از نظر كمی بسیار كم بار باشد اما شكی وجود مدارد كه همین كارنامه كم شمار هم تبدیل به ماندگارترین آثار سینمای جهان شدند و هنوز هم آثار او از آن دست فیلم‌هایی است كه برای بسیاری از منتقدان جذابیت فراوانی دارد كه بر سر آن بحثهای فراوانی داشته باشند.
نرگس خرقانی
منبع : روزنامه اعتماد
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست