گرمایش به پیش

همه می دانند گیاهان از طریق جذب گازهای گلخانه ای جلوی پدیده گرمایش جهانی را تا حدی می گیرند. اما نتایج دو پژوهش جدید نشان می دهد كه سلسله گیاهان روند گرمایش را به آن شدتی كه همه فكرش را می كنند، متوقف نمی سازد.گیاهان به طرز حیرت انگیزی تقریباً مسئول تولید یك سوم از متانی هستند كه هر ساله وارد هوای سپهر می شود. متان یكی از گازهای مهم گلخانه ای است. یك تیم بین المللی به سرپرستی فرانك كپلر زمین- شیمیدان انستیتوی فیزیك هسته ای ماكس پلانك در آلمان برای بررسی این مسئله تعدادی گیاه زنده و برگ های مرده را درون اتاقك های پلمب شده حاوی هوای بدون متان قرار داد. پس از سپری شدن زمان مناسب، آنها هوای درون اتاقك ها را آنالیز كردند و متوجه شدند كه هم گیاهان زنده و هم برگ های مرده متان تولید می كنند كه البته گیاه زنده متان بیشتری می سازد. گذشته از این رستنی های زنده و نیز مرده این كار را به طریق هوازی (در حضور اكسیژن) انجام می دهند و این كاملاً با دیدگاه پذیرفته شده ای كه می گوید متان به لحاظ زیست شناختی وقتی تولید می شود كه اكسیژن در محیط موجود نباشد، در تضاد است. اینكه گیاهان چگونه در حضور اكسیژن متان تولید می كنند و هم اینكه چطور علم تا پیش از این، از این موضوع غافل بوده به شكل راز باقی مانده اند.از سوی دیگر تیم بین المللی دیگری به رهبری آندره لاپنیس (A.Lapenis) اقلیم شناس دانشگاه آلبانی در نیویورك، به بررسی مسئله متناقض معماگونه دیگری در جنگل مخروط داران روسیه پرداخت. تصاویر ماهواره ای از ازدیاد چشمگیر میزان گیاهان سبز این منطقه طی دهه های اخیر خبر می دادند به طوری كه اقلیم شناسان گمان كردند كه این درختان دی اكسیدكربن اضافی را در واكنش به هوای گرمتر و مرطوب تر جذب می كنند.
اما بررسی هایی كه بر روی زمین انجام شد، تنها اندكی رشد بیشتر در گیاهان را نشان می داد.لاپنیس و همكارانش پس از بررسی گزارش های ۵۰ سال اخیر جنگلداری به این نتیجه رسیدند كه این درختان روسی طی این مدت دستخوش تغییر شگفت انگیزی شدند. آنها در مقایسه با گذشته شاخ و برگ بسیار بیشتری تولید می كنند در حالی كه تنها اندكی بر میزان چوب آنها افزوده می شود. درختان عمده كربن را در تنه و شاخه ها ذخیره می سازند و نه در برگ های نسبتاً یك بار مصرف یا سوزنی شكل. سرانجام اینكه لاپنیس پیش بینی می كند كه اگرچه درختان با تغییرات اقلیمی كربن بیشتری را جذب خواهند كرد اما این میزان تنها یك سوم مقداری است كه قبلاً پیش بینی شده بود.

Natural History, Mar.۲۰۰۶

منبع : روزنامه شرق