سرفه واکنشی طبیعی

سرفه عكس‌العمل طبیعی بدن جهت خروج مواد محركه و به طور كلی هرگونه مانعی است كه در مسیر راه‌های تنفسی فرد قرار می‌گیرد ولی گاهی تداوم و شدت این واكنش طبیعی به قدری آزاردهنده است كه در زندگی روزمره فرد نیز مشكل ایجاد می‌كند. به طور حتم، شما نیز در طول زندگی دچار سرفه‌های پیاپی شبانه و یا حتی در بین ساعات روز در محیط كار، كلاس درس و مكان‌های عمومی مانند سینما و غیره شده‌اید. چنین شرایطی نه تنها برای خود فرد مشكل است، بلكه موجب سلب آسایش دیگران در آن محیط نیز می‌شود. لذا فرد برای رهایی هرچه سریع‌تر از این موقعیت، تنها به فكر یافتن راهكاری موثر است حال آنكه اگرچه ممكن است روش هایی برای این منظور وجود داشته باشد ولی تاثیر آنها دائمی نبوده و پس از طی مدت كوتاهی دوباره سرفه‌ها باز می‌گردند. پس باید به فكر چاره‌ای اساسی تر بود. حال پیش از هرچیز، دانستن این موضوع ضروری است كه سرفه‌ها، با توجه به عوامل ایجادكننده شان در دو حالت خشك و خلط دار به وجود می آیند. عامل سرفه‌های خلط دار معمولاً انواع سرماخوردگی‌ها، عفونت‌های تنفسی طولانی مدت و همچنین حساسیت‌ها است. در واقع این عوامل سبب به وجود آمدن اخلاطی در مسیر هوا شده و در نفس كشیدن اختلال ایجاد می‌كند. این همان مانع یاد شده است كه بدن به طور طبیعی با ایجاد سرفه سعی در خروج آنها می‌نماید. حال آنكه در سرفه‌های خشك ترشح و خلطی وجود نداشته و اغلب آنها حاصل عواملی همچون دود سیگار، آلودگی هوا، گرد و غبار و محرك‌های دیگری مانند اینها هستند. البته در بسیاری از مواقع پس از طی مرحله سرفه‌های خلط دار، سرفه‌های خشك نیز فرا می رسند. به طور كلی طول مدت اكثر سرفه‌ها فارغ از نوع آنها، یك هفته تا ده روز است و از آنجا كه تحمل این مدت زمان برای بیماری كه از علائم دیگر بیماری‌اش نیز رنج می‌برد، چندان راحت نیست و می‌بایست به دنبال راهكاری جهت كاهش میزان و همچنین شدت سرفه ها بود. در همین راستا پیشنهادات زیر نه تنها خصوصیات ذكر شده را دارا هستند بلكه در روند بهبودی كلی بیماری نیز نقش بسزایی را ایفا می‌كنند:
۱- تا آنجا كه می‌توانید آب بنوشید. هنگامی كه شما به سرماخوردگی و یا آنفلوآنزا مبتلا می‌شوید، بدن به طور طبیعی آب از دست می‌دهد. علاوه بر آن احتقان و گرفتگی بینی و تنفس از راه دهان نیز بر خشكی گلو و همچنین میزان سرفه می‌افزاید بنابراین نوشیدن حداقل هشت لیوان آب در روز همواره از سوی پزشكان توصیه می‌گردد. به این ترتیب بافت‌های مربوطه مرطوب شده و به تسكین سرفه كمك می‌كند. دلیل دیگر توصیه نوشیدن مایعات زیاد به خصوص آب این است كه غشاء مخاطی مرطوب بهتر می‌توانند در مقابل ویروس‌های سرماخوردگی مقاومت نمایند. اگر این مخاط ضخامت زیادی پیدا كنند، دیگر چنین مقاومتی را نخواهند داشت.
۲- استراحت كنید. استراحت كردن همواره از جمله توصیه های همیشگی به هنگام سرماخوردگی و عوارض آن همچون سرفه است. با توجه به اینكه آلودگی هوا و به طور كلی عوامل محرك سرفه زا در خارج از خانه بیشتر است به این ترتیب با استراحت در خانه دود و تحریك كننده‌های كمتری وارد سیستم تنفسی شما شده و در نتیجه سرفه شما قابل كنترل‌تر خواهد بود.
۳- زیر سرتان را بلند كنید. سرفه‌های شبانه از جمله معضلات بسیار مهم این بیماری است. به همین دلیل تسكین آن حتی ممكن است نیازمند به كارگیری چندین راهكار به طور همزمان باشد. بالا بردن سطح قرارگیری سر به هنگام خواب نیز از جمله اینها است. با قرار دادن یك و یا دو بالشت اضافی در زیر سر این اختلاف سطح را ایجاد كنید. به این ترتیب سرفه‌هایی كه در اثر ترشحات پشت حلقی به وجود می‌آیند نیز كاهش می‌یابند همچنین این كار به سرفه‌های شبانه كه حاصل برونشیت مزمن، آسم و مشكلات قلبی هستند كمك می‌كند.
۴- راه‌های هوایی بدنتان را مرطوب كنید. اگر می‌توانید روزی یك و یا حتی دو بار دوش آب گرم و طولانی مدت بگیرید. در غیر این صورت در اتاق محل استراحتتان یك عدد دستگاه بخور قرار دهید. تنفس بخار گرم، تحریك راه های هوایی را كاهش داده و سبب خروج راحت تر اخلاط به همراه سرفه می شود. البته یكی از بهترین راهكارها برای قطع سرفه های خشك شبانه قرار دادن بخور در كنار تختخواب و تنفس مستقیم بخارات گرم است. اگر دستگاه بخور آب در دسترس ندارید، كتری را از آب پر كرده و بر روی شعله اجاق گاز و یا بخاری قرار دهید تا به این ترتیب خشكی هوا كه در اثر به كارگیری منابع گرمازایی همچون بخاری و شومینه دوچندان شده است، كاهش یافته و هوا مرطوب گردد.
۵- ویتامین C مصرف كنید. مطالعات نشان می دهد كه به هنگام ایجاد اولین نشانه عفونت در سرماخوردگی و یا بیماری های تنفسی، یكی از بهترین موادی كه می تواند از شدت علائم از جمله سرفه های زیاد به میزان حدود ۵۰ درصد بكاهد، ویتامین C است. مصرف پیشنهادی برای این ویتامین ۶۰ میلی گرم در روز است كه البته این میزان از ۱۰۰ تا ۵۰۰ میلی گرم در روز نیز بلامانع است. از آنجا كه این ویتامین در بسیاری از میوه های این فصل یافت می شود، تا آنجا كه می توانید میوه بخورید. انواع مركبات، كیوی و همچنین گوجه فرنگی منابع غنی ویتامین C محسوب می شوند.

منبع : روزنامه شرق