ترویج مکتب و مرام حسینی در پارسایی و خدمت به مردم است

هر انسانی در رسیدن به اهداف خویش به وجود الگو که بر محور تفکر آن استوار باشد نیاز مبرم دارد. انسان‌هایی تاریخ را متوجه خود نمودند که در رسیدن به مطلوب خود تسلیم الگوی خویش شدند و تداوم این حرکت زمانی ماندگار خواهد بود که با علم، آگاهی، هدف، مدیریت و استمرار آمیخته باشد واین انسان فعالیتش در جامعه از دو راه شکل می‌گیرد یا از طریق خدمت اقتصادی (تجاری و صنعتی) و یا از راه خدمت فرهنگی پا به عرصه جامعه می‌گذارد. در این میان روحانیون در بخش فرهنگ جامعه انجام وظیفه می‌کنند.
انصافا کسوت روحانی پرمسئولیت‌ترین وظیفه در جامعه است چون روحانی در تمام ابعاد جامعه جای سخن دارد. مسئولیت روحانی مسئولیت محوری و کلیدی می‌باشد. فرهنگ جامعه اسلامی از اندیشه روحانی نشات می‌گیرد و مردم بر مبنای آن زندگی می‌کنند، رسالت روحانی تقویت بنیادهای دینی و اعتقادی در جامعه است و این بنیاد دینی زمانی به شکوفایی می‌رسد که مبلغان دینی با عمل و احساس تکلیف برای جامعه گام بردارند.
خدمت روحانی خدمت جاودانه به جهان اسلام است که محصول آن سعادت دنیا و آخرت است واین وظیفه زمانی ماندگار خواهد بود که آنان به صفات ائمه(ع) نزدیک شوند؛ با مردمی بودن، درک نیازهای جامعه براساس علم و دین و عقل برگرفته از فضای توحید و نبوت و ولایت پیوند روحانی با مردم ریشه‌های دینی را مستحکم می‌کند و زمینه امنیت اقتصادی و فرهنگی به وجود خواهد آورد. جامعه با نقش روحانیان عالم به زمان در مسیر اسلام حرکت نموده و می‌نماید، اما امروز مسئولیت روحانیون بیش از گذشته است. با رشد علم و ارتباطات جامعه بیش از گذشته در معرض خطر است.
از هر سو دشمنان و مخالفان برای جذب استعدادهای آینده‌نگر جامعه به سوی خودشان در تلاش هستند وفعالیت مسموم آنها در زمان‌های مناسبت‌های دینی گسترش می‌یابد و برای دفع خواسته‌های مسموم آنها (مخالفان و دشمنان)، روحانیون هستند که باید از بهترین محور، قیام و سعی و تلاش کنند که مراسمی مثل ایام محرم به گونه‌ای پوشش پیدا کند که به دور از انحراف و تحریف باشد.
زمانی ماه محرم برای تربیت و هدایت جامعه مفید است که مراسم این زمان بر مبنای عقل و شعور و هوش تشکیل شود و مراسم محرم پیام امام حسین(ع) را به جامعه معرفی می‌کند که پیام محرم پیام مبارزه با ظلم و احیای حق در راستای اعتلای کلمه توحید ونبوت و ولایت توام با شجاعت و شهامت و تقوا و ایمان و علم و توکل به خداست که امام حسین(ع) از همان صفات و ایده‌ای که پیامبر اعظم(ص) و حضرت امیر(ع) برخوردار بودند بهره‌مند بود و یکی از بهترین و شاخص‌ترین اعمال امام حسین که در این زمان هنوز جای آن خالی است و کسی به آن توجه نکرده است انس با قرآن و تلاوت قرآن و کمک از آن برای حرکت و قیام حسینی است.
امید است امسال شبی به خاطر و یادبود زنده نگهداشتن این سنت (قرائت قرآن) ارادتمندان آن حضرت همه قرآنها را از کتابخانه مسجد و یا حسینیه برداشته، همگی لحظاتی را در پای قرآن بنشینیم چون یکی از کارهای امام در این مدت نیایش و تلاوت قرآن بود.
امام حسین(ع) قیام نمود تا امر به معروف و نهی از منکر کند برای اصلاح امت رسول خدا(ص.) این امر به معروف زمانی برای جامعه مفید وارزشمند خواهد شد که اهداف و آرمان‌های قیام امام حسین(ع) درک شود و جامعه در رسیدن به آن احساس تکلیف نماید و هر روز و هر زمان را روز عاشورا و هر مکانی را کربلا بدانند و کربلا همین‌جاست جایی که مردم آن‌جامعه نیاز به خدمت دارند و در صورت عدم خدمت، زندگی آسوده‌ای نخواهند داشت چه لزومی دارد به اینکه به طور تکرار سفرهای زیارتی صورت گیرد در حالی که جوانی توان تشکیل خانواده و ورود به دانشگاه و یا انجام کاری ندارد.
امام حسین(ع) قیام کرد تا به مردم خدمت شود نه به اینکه در این قیام شهید شود و مردم به طور مکرر فقط به زیارت حرم مطهرشان بروند در صورتی که جامعه نیاز به خدمت داشته باشد آن زیارت هیچ‌گونه آثار مفیدی نخواهد داشت. امام قیام کرد و شهید شد تا مردم در جامعه در تمام ابعاد آن تعامل و تعاون براساس خیرخواهی و تقوا داشته باشند و اسلام در جامعه حاکم باشد. سعادت دنیا و آخرت انسان در مکتب اسلام یافت می‌شود. امام حسین ازهمین مکتب درس گرفت که جاودانه شد و با رشادت و شجاعت خویش راه انسان‌سازی و چگونه مردن و چگونه زیستن را به جامعه آموخت.
آنها معلمان بی‌نظیر تاریخ بودند و ما هستیم که باید شاگردان خوبی باشیم و درس معرفت را از آنها بیاموزیم. مراسم ماه محرم یک کلاس جهان‌بینی الهی (ایدئولوژی بایدها و نبایدهاست.) این کلاس بهترین فرصت است که تفکر واندیشه امام حسین(ع) به نسل‌های آینده و نوجوانان و جوانان با عمل یادآور شود. ما مفتخریم که اینچنین شخصی امام ماست با برخورداری از تمام صفات حسنه و توکل به خدا که خدامحوری را به ما آموخت.
وظیفه روحانیون است که شخص امام را به گونه‌ای به جامعه معرفی نمایند که شوق و علاقه و تقویت دینی واعتقادی در مردم بروز یابد. وقتی حضرت سیدالشهدا(ع) فرمود: آیا کسی هست مرا یاری کند؟ این جمله بیان جدایی حق و باطل بود، کسانی که با امام حسین هم صدا شدند حق و کسانی که همگان نشدند اسیر نفس اماره هستند و راه باطل را پیمودند.
در این ماه یکی ازمهمترین وظایف عزاداران این است که حافظ قداست و حریم امام حسین(ع) و خاندان آن مقام معزز باشند که احترام به امام حسین(ع)، احترام به نبوت است و حسین(ع) از پیامبر(ص) و پیامبر(ص) از حسین(ع) است. حسین(ع) چراغ هدایت و کشتی نجات است و قبیح است که از عزاداران عملی مغایر با شئون دین سر بزند.
این مراسم دارای شکل و محتوایی است که باید مروج ارزشهای قیام عاشورا باشد چنانچه اهداف امام حسین(ع) تحقق پیدا کند این افراد از طایفه صالحین و پرهیزگاران خواهند بود. باید در مداحی دقت نمود و مطالب تاریخی را صحیح بیان داشت که آثار امید و نشاط در جامعه پیدا شود. از افراط و تفریط در تمام موارد اقتصادی و فرهنگی باید فاصله گرفت که تبدیل به مراسم و تشکیلاتی ناهمگون نشود. متاسفانه در چند سال اخیر مشاهده می‌شود که افراط و تفریط آن‌چنان که در شان امام حسین(ع) نیست، صورت می‌گیرد از قبیل وجود بعضی از وسایل که به عنوان اعتقادی همراه می‌آورند و هزینه‌های بسیاری را به آن اختصاص می‌دهند که جز اسراف و بی‌توجهی به محرومان و نیازمندان چیز دیگری نیست.
قیام و شهادت امام حسین(ع)‌برای احیای ارزش‌های دین اسلام بوده است. برای تربیت مردم بهترین کلاس، قیام امام حسین(ع) است که می‌خواهد بفهماند انسانی زندگی کردن و زندگی بدون ظلم آنقدر مهم است که برای ترویج آن امام حسین(ع) تا مرز ایثارو فداکاری و شهادت به صحنه می‌رود و لذا شربت شهادت می‌نوشد و با جان و مال خویش تحقق ارزش‌های اسلام را جاودانه می‌نماید.
تمسک به معنویات امام حسین(ع) ما را از معنویات رسول خدا(ص)‌بهره‌مند می‌کند و لذا تاریخ را متوجه خود می‌نماییم که همانا در عصر حاضر شاهد آن هستیم که حضرت امام(ره) با محور قرار دادن توحید و نوبت و ولایت، نظام اسلامی را بنیانگذاری نمود که فرمود آنچه ما داریم از محرم و صفر است، مراد تفکر محرم وعدالت و تقوا وایمان و علم آن فراموش نشود. از اموری که ما را از واقعیت‌های قیام عاشورا دور می‌کند باید از آنها بپرهیزیم و به اصل موضوع توجه نماییم و آن درک حقیقی قیام عاشورا و خدمت به مردم است.
در پیشگاه الهی سعی کنیم توان پاسخگویی را داشته باشیم که تمام اعمال ما را خدا و پیامبر(ص) و ائمه(ع) می‌بینند. اگر به نام اسلام و امام مراسم عزاداری تشکیل شود اما انگیزه امام و عمل به آرمان‌های اسلام نباشد کار ناشایسته و ناگواری انجام خواهد شد و در دنیا و آخرت از رستگاران نخواهیم بود. اکنون در برهه‌ای حساس قرار داریم و باید مبلغان با عمل، مردم را با تفکر امام آشنا کنند و از قرآن و مطالب گوهربار نهج‌البلاغه و نهج‌الفصاحه و صحیفه سجادیه و... عزاداران امام حسین(ع) را بهره‌مند سازند. با امید به تفاهم و تعاون و نشاط اجتماعی گردهم آییم. بهترین خدمت، خدمت به فرهنگ امام حسین(ع) است.
از بهترین امکانات مالی باید برای مراسم عزاداری استفاده کنیم نه به اینکه امروز با ظرف (سینی) دوره بیفتیم و در کوچه و خیابان از مردم پول بگیریم. این حرکت در شان مراسم عزاداری امام حسین(ع) نیست یا اینکه حاج آقا مبلغی را بگیرد تا روضه بخواند. این هم در راستای حفظ قداست آرمان امام نیست بلکه رسیدن به توفیق در عمل به گفتار امام حسین (و در فرهنگ) اوست. امید است با مراعات شئون اسلامی و پیروی از رهنمودهای مقام ولایت با توجه به بیانات مراجع تقلید و بهره‌ بردن از نظرات اهل علم هرچه بهتر مقام و منزلت ماه محرم را پاس بداریم تا زمینه گرایش نسل آینده به فرهنگ حسینی نیز فراهم شود.
بهترین پایگاه یا مکان برای مراسم عاشورا حسینیه و مسجد است یا مکانی که از امکانات مناسب برخوردار است. یکی از اهداف قیام حسینی احیای مسجد و نماز بوده است. مسجد محل ترویج فرهنگ عاشوراست واین در شان مراسم عزاداری امام حسین(ع) نیست که در کوچه پس کوچه و یا در پارکینگ و چادر برزنتی انجام شود آن هم با ایجاد مزاحمت برای مردم. این قبیح است و از اخلاق عزادار امام حسین(ع) به دور است که خیابان را مسدود کند و ترافیک سنگین به وجود آورد که ممکن است مریضی یا مسافری بر اثر ترافیک که توسط عزاداری پیش آمده است از کار خود باز بماند و این یک نوع ایجاد اذیت یا مزاحمت است برای جامعه. آن عزاداری صحیح است که بدون ایجاد مزاحمت انجام گیرد. احترام به حقوق شهروندی را باید رعایت نمود.
فطرت دینی انسان ایجاب می‌کند به اینکه مراسم عزاداری در شان حضرت امام حسین(ع) برگزار شود و بهترین و زیباترین کلمات بر زبان مداح و عزادار جاری شود تا زمینه گرایش جامعه به ائمه(ع) گسترش یابد. گاهی سخنانی نسبت به امام حسین(ع) شنیده می‌شود که انسان در وادی تعجب قرار می‌گیرد که خیلی ناگوار و به دور از گفتار و کردار آن حضرت می‌باشد. یکی از مهمترین و بهترین حرکت عزادار این است که با نیت خالص و برای کسب معارف اسلامی و فراگیری و بهره‌مندی از مراسم عزاداری امام حسین(ع) و برای خدا و تربیت خویش شرکت کند و مدیریت صحیح خانواده و جامعه را از این کلاس نور و معرفت بیاموزد .
چنانچه با نیت خالص و عرض ادب به خاندان عصمت و طهارت(ع) در مراسم حضور یابد آینده درخشانی خواهد داشت لذا باید خودنمایی و خودخواهی و تکبر و ریا را رها کنیم چون راه امام راه نبوت است و این مسیر دعوت به صله رحم و گذشت و تحصیل علم و دانش و کسب ایمان و تقوا و در یک جمله کسب معارفی اسلامی است. ثمره عزاداری احترام به حقوق همسایگان، پیوند با اقوام و محبت به خانواده و احترام خاص به پدر و مادر و در صورت کهولت سن و در مضیقه مالی بودن مساعدت و به جا آوردن حقوق پدر و مادری آنهاست. بهترین ترویج راه امام حسین(ع) رسیدن به امور مردم و تحصیل علم و ایمان نوجوانان و جوانان می‌باشد و کم نمودن توقع زنان و مردان از یکدیگر و تفاهم و تعامل در خانواده و جامعه است.
نهی کردن مردم از آنچه ائمه(ع) نهی کرده‌اند و عمل به آنچه آنها امر کرده‌اند مهمترین آرمانها و اهداف امام و ائمه در جامعه خواهد بود.
دیگر اینکه شایسته است پیروان و عزاداران امام از صفات نیک برخوردار باشند و یا در کسب آنها ساعی باشند. پیرو امام با فرهنگ اسلام باید سازگار باشد. جوانی که طلا در مچ و گردن دارد و در عمل آرمان دین را نمی‌پذیرد و با فرهنگ شرق و غرب خود را آرایش می‌کند نمی‌تواند به مطلوب دست یابد. شاگرد امام و پیرو آن حضرت ضرورت دارد که عاقل و باهوش و شعور در کلاس چگونه زیستن و چگونه مردن بر مبنای اسلام حاضر شود که خداوند توبه‌کنندگان را دوست دارد و نباید ناامید شود. تا فرصت و استعداد دارد از مسیری که آینده ندارد کنار رفته و با انس با قرآن و عترت(ع) راه سعادت را دست گیرد. در پایان باز متذکر می‌شویم که:
▪ ترویج و تحقق اهداف امام حسین(ع) در کانون مساجد است.
▪ ترویج و تحقق افکار امام حسین(ع) در تقوا و پارسایی است.
▪ ترویج و تحقق انگیزه امام حسین(ع) در علم و ایمان است.
▪ ترویج و تحقق اندیشه امام حسین(ع) در ادب و بینش است.
▪ ترویج و تحقق اهداف امام حسین(ع) در خدمت به محرومین است.
▪ ترویج و تحقق افکار امام حسین(ع) در اطاعت خدا و پیغمبر است.
▪ ترویج و تحقق راه امام حسین(ع) در احترام به خانواده و جامعه است.
▪ ترویج و تحقق مراسم امام حسین(ع) در گذشت و سعه صدر می‌باشد.
▪ ترویج و تحقق آرمان امام حسین(ع) در پیروی از قرآن و عترت است.
▪ ترویج و تحقق حرکت امام حسین(ع)، تعامل و تفاهم اجتماعی است.

حجت‌الاسلام علی واشقانی فراهانی (امام جماعت مسجد باب الحوائج)

منبع : روزنامه رسالت