آغا محمد خان قاجار

● بیوگرافی و زندگینامه
▪ تاریخ درگذشت
۱۲۱۱ هجری قمری
آقا محمد خان پسر محمد حسن خان تا سال ۱۱۹۳ هجری قمری در شیراز زیر نظر کریم خان زند و به صورت گروگان زندگی میکرد . همینکه آقا محمد خان از مرگ شهریار زند باخبر شد ، بیدرنگ به مازندران رفت و افراد قبیله خود را جمع آوری نمود و به مخالفت با زندیه پرداخت و پس از غلبه بر جعفر خان زند برادر کریم خان ، تهران را به پایتختی برگزید . در تغییر سلسله زندیه به قاجاریه ، حاج ابراهیم کلانتر ، از بزرگان شیراز نقش بسزایی داشت ، نخست در اثر مساعی حاج ابراهیم ، لطفعلیخان فرزن جوان جعفر خان بر اریکه سلطنت نشست ولی بعدها روابط لطفعلیخان و حاج ابراهیم به سردی گرایید تا جایی که کلانتر شیراز به لطفعلیخان خیانت ورزید ، و شیراز را تسلیم آقا محمد خان قاجار کرد و در عوض این خیانت و خدعه به مقام صدر اعظمی ارتقا یافت ، لطفعلیخان در کرمان مقاومت کرد ، محاصره شهر کرمان از طرف قوای آقا محمد خان بیش از چهار ماه طول کشید ، در ابتدای کار چون مردم ذخیره داشتند به خوبی مقاومت کردند و گاه آقا محمد خان را مورد لعن و نفرین قرار می دادند .
شبها از صدای طبلها در برجها خواب به چشم مردم نمی آمد ، بچه ها و گاهی اوقات زنها از فراز برج و بارو ، با آهنگ ، این تصنیف را می خوانند : آق مم خـان اخته تا کـی زنــی شلخته قدت میاد رو تخته این هفته نه اون هفته شاید کینه ای که آقا محمد خان از شنیدن این ابیات آن هم از زبان زنان و دختران – که حاکی از یک نقص بزرگ عضوی او بود – به دل می گرفت ، برای نابودی کرمان از همه عوامل بزرگتر و مهمتر بوده است . در دوره ای که کرمان در محاصره قشون آقا محمد خان بود ظاهرا" دختران و اطفال با خواندن تصنیف سابق الذکر خواجه تاجدار را مورد طعن و لعن و اهانت قرار دادند . از اینرو وی پس از تسخیر کرمان ، ضمن هزاران ظلم و جنایتی که مرتکب شد ، به سربازان خود اجازه داد که به دختران و نوامیس مردم علنا" تجاوز کنند . « بسیاری از دختران را پدران و مادران در سوراخهای بخاری و کندوهای خانه نهادند و آنرا تیغه کردند و به گل گرفتند ... با همه اینها روایتی هست ( ظاهرا" اغراق آمیز ) که روزی که لشکریان او از دروازه شهر بیرون رفتند ، هزاران دختر حامله را پشت سر گذاشتند که ناچار شدند سقط جنین کنند .
لطفعلیخان دلاور زند نیز اسیر آقا محمد خان شد و رئیس ایل با دست خود چشمان او را از حدقه درآورد و از غایت خشم و غضب ، غلامان ترکمانان را مامور فرمود تا با آن نادره زمان معامله قوم لوط نمودند و سپس به جانب طهرانش فرستادند . پس از آسودگی خیال آقا محمد خان از ناحیه زندیه به فتح دیگر شهرها از جمله خراسان مبادرت و شاهرخ شاه پسر نادر افشار را به خاطر اخذ جواهرات نادری زیر شکنجه کشت و به تدریج ظرف دو سال سایر بلاد ایران را نیز زیر سیطره خود کشید . در پایان سال ۱۲۱۱ بار دیگر آقا محمد خان برای تسخیر شهرهای از کف رفته قفقاز ، عازم شوشی شد و به تسخیر یکی از قلاع توفیق یافت . در این هنگام آقا محمد خان به علتی جرئی ، بر پیشخدمتان خود خشم گرفت و آنان را به مرگ تهدید کرد . آنان نیز که از طبیعت خبیث و کینه توز سرور خود آگاه بودند ، در ۲۱ ذیحجه ۱۲۱۱ هجری قمری . آقا محمد خان را در خواب کشتند .

منبع : یاد یار