الزامات استفاده از تکنولوژی های کاهنده ی

رشد فزاینده مصرف سوخت در داخل كشور و هزینه­ی سنگین واردات بنزین موجب شده است كه تكنولوژی­های كاهنده مصرف سوخت مانند استفاده از انژكتور و یا گازسوز كردن خودروها در سال­های اخیر مورد توجه شركت­های خودروساز قرار گیرند. اما این شركت­ها برای دستیابی و تجاری­كردن این تكنولوژی­ها نیازمند رفع موانع و تامین الزاماتی هستند كه در سخنرانی مهندس زالی، رییس مركز تحقیقات ایران خودرو كه در همایش تكنولوژی، صرفه‌جویی انرژی و حفاظت از محیط‌زیست ایراد گردید، به آنها پرداخته­شده است:

اهمیت کار فرهنگی
اولاً کار فرهنگ­سازی بسیار مهم است، اگر مشكلات فرهنگی حل نشود و اعتقادی به بهینه­سازی وجود نداشته باشد، یك فرد حاضر است هزینه بالاتری برای گزینه دیگری بپردازد كه هیچ­گونه كاهش مصرف سوخت و كاهش آلایندگی نیز ندارد.
به عنوان مثال شرکت ایران خودرو از سال ۱۳۷۹، حرکت منسجمی برای بهره­گیری از انژکتور در موتور و قوای محرکه آغاز کرد؛ ولی در سال ۱۳۸۰، به محض مشخص شدن اینكه ایران خودرو قصد تولید خودروی انژکتوری دارد، در حدود سیصد هزار تومان قیمت خودروی کاربراتوری افزایش یافت. خودروی انژکتوری علاوه بر کاهش آلایندگی، كاهش هزینه­ی بهداشت و درمان و کاهش مصرف سوخت را نیز به دنبال دارد، اما ببینید که چگونه در فرهنگ موجود، در سال ۱۳۸۰ خودروی انژكتوری سیصد هزار تومان زیرقیمت به فروش می­رسد؛ ضمن آنكه حدود چهارصد و پنجاه هزار تومان برای کارخانه گرانتر تمام می­شود، یعنی یک تفاوت قیمت هفتصد و پنجاه هزار تومانی برای یک خودرو به وجود می­آید. این مثال به خوبی اهمیت کار فرهنگی را روشن می­سازد و این نکته از از نکته­هایی است که كمتر به آن توجه شده است. درحرکتی که ایران خودرو از سال ۷۹ در گروه صنعتی خود شروع کرد، نهایتاً به این نتیجه رسید که باید یک کار موازی فرهنگی، تبلیغاتی و صنعتی برای جایگزینی كاربراتور انجام شود. حتی تا این حد که باید كارخانه­ی کاربراتور ایران قزوین هم در نظر گرفته می­شد و مثلاً به جای تولید کاربراتور باید تولید دریچه­ی گاز به این کارخانه سپرده می­شد تا دچار تعطیلی و بیكاری كاركنان نشود. یعنی صنعت باید زحمت دغدغه­های فراوانی را تحمل كند تا بتواند تغییراتی در بهره­گیری از یک مجموعه به جای مجموعه­ی دیگر ایجاد کند. به هر حال این كار در صنعت عملی شد و اكنون ما شاهد این هستیم که در خودروهای انژکتوری، کاهش مصرف سوخت و آلایندگی محیط زیست به وجود می­آید و ایران خودرو از برنامه­ی سازمان حفاظت محیط زیست در کاهش آلایندگی محیط زیست بر روی محصولات جلوتر است.

تحقیقات مورد نیاز جهت بهره­گیری از گاز طبیعی
مورد دیگری که در حال حاضر در ایران خودرو در حال بهره برداری است، بهره­گیری از گاز طبیعی است. ایران خودرو به عنوان صنعت خودرو سازی کشور، پیشگام در بهره گیری از گاز طبیعی در قوای محرکه خودرو است که البته تحقق این مساله، به حجم زیادی کار تحقیقاتی و علمی نیاز داشت. مثلاً وقتی که ارزش حرارتی سوخت از بنزین به سمت گاز تغییر پیدا کند، ملاحظات اتلاف­های حرارتی و تبدیل انرژی كه در درون اتاق احتراق به وجود می­آید و رسیدن به خنک­کاری مورد نیاز درباره­ی چدن، از مواردی است که ایجاد مشكل می­كند. مركز تحقیقات ایران خودرو، تمام این مشكلات را ظرف مدت ۳.۵ سال حل نمود تا توانمندی تولید خودروهای گازسوز به دست آید.
بدون جایگاه سوخت رسانی، چگونه می­توان انتظار ترویج خودروی گاز سوز را داشت؟
علی­رغم مشکلات مذکور، متاسفانه در ماه قبل با وجود تولید روزانه ۳۰۰ خودروی گازسوز، این خودروها به علت عدم فروش در انبار باقی مانده و دستور توقف خط تولید خودروهای گازسوز نیز صادر شده است. تازه تعداد اندکی که مراکز مربوطه تحویل گرفته­اند، در حال استفاده با بنزین هستند و دلیل هم آن است كه جایگاه سوخت­رسانی گاز وجود ندارد. با وجود تاخیراتی که در برنامه است، صنعت خودرو وظیفه خود را در این مورد انجام داده است و بلکه جلوتر از برنامه است. تلاش، پشتکار و همتی كه در وزارت نفت برای این مورد وجود دارد باید سرعت بیشتری به خود بگیرد.

موتور گازسوز را باید در داخل طراحی نمود
در ارتباط با بهینه سازی موتور، ایران خودرو موتوری با پایه­ی سوخت گازطبیعی به نام موتور ملی را در دستور کار قرار داده است که با توجه به ارقامی كه سالانه به جهت مصرف بالای سوخت و آلایندگی محیط زیست به هدر می­رود، اگر ۱/۰ درصد از این مبلغ به عنوان حمایت به ایران خودرو داده شود، ظرف مدت دوسال جایگزینی موتور انجام خواهد گرفت. از آنجا كه موتوری با پایه­ی گازسوز در هیچ جای دنیا وجود ندارد، ایران راهی ندارد که این موتور گازسوز را خود با نیروهای داخل کشور طراحی کند و اگر نیاز به مشاوره وجود داشته باشد، فقط درحد مشاوره استفاده کند. چرا كه منبعی به نام استفاده از گاز طبیعی برای خودرو، غیر از ایران در هیچ كجای دنیا وجود ندارد. من مطمئن هستم كه با پشتوانه علمی و تحقیقاتی موجود، امکان تحقق این مساله در داخل ایران وجود دارد، در غیر این صورت، به ۴۰ سال تولید به عنوان کپی­سازی و روش­های مهندسی معکوس بازخواهیم گشت و ۳۰ سال بعد همایشی می­گذاریم که چرا تمام منفعت این موتور را شركت­های خارج کشور به دست آورده­اند و آلایندگی این موتور مناسب نیست.

منبع : شبکه تحلیلگران تکنولوژی ایران