استاندارد های ورزش قهرمانی (آزمون آمادگی جسمانی)

۱) ضربان قلب
در شرایط عادی و استراحت با قرار دادن انگشتان سبابه و وسط بر روی یكی از نبض های بدن مانند ناحیه مچ دست و یا شریان گردن در قسمت انتها و تحتانی استخوان فك پائین تعداد ضربان قلب شخص مورد آزمایش را در مدت یك دقیقه می توان شمارش نمود . این عمل را در شرایط ی كه ورزشكار در اوج شدت تمرین بدنی می باشد تكرار می كنیم . مشخص كردن تعداد ضربان قلب در حالت استراحت و در شرایط حد اكثر فشار تمرین های جسمانی یكی از روشهای تعیین میزان آمادگی جسمانی افراد می باشد .برای سهولت و در عین حال صحت عمل می توان تعداد ضربان قلب را در ۱۵ ثانیه شمارش كرده و در عدد ۴ ضرب نمود . تعداد كمتر ضربان قلب در شرایط استراحت و تمرین بیانگر آمادگی شخص است . واحد اندازه گیری در این آزمون تعداد ضربان قلب در مدت یك دقیقه می باشد .
۲) ظرفیت حیاتی
تعیین حد اكثر اكسیژن مصرفی هنگام تمرین های بدنی در زمان یك دقیقه معیاری است برای سنجش و آمادگی دستگاه تنفس بدن انسان . هر قدر توانائی مصرف اكسیژن بیشتر باشد ، قابلیت انجام و تداوم فعالیت های جسمانی بهتر خواهد بود . برای اندازه گیری مصرف اكسیژن جهت تعیین ظرفیت حیاتی به روش سا ده ، از یك دوچرخه ثابت استفاده می شود . در این آزمون ورزشكار به مدت ۵ دقیقه بر روی دوچرخه نشسته و در حد توانائی به ركابها فشار آورده و پا می زند . قبلا درجه دو چرخه به مقدار مورد نیاز ثابت می شود . واحد اندازه گیری در این آزمون لیتر در دقیقه است .
۳) ضخامت چربی
اندازه گیری چربی بدن انسان به روشهای نسبتا مشكل قابل اجرا است ، ولی با توجه به تحقیقات انجام شده مبنی بر اینكه مجموع اندازه های سطحی سه ناحیه مشخص شده بدن نسبت مستقیم با در صد چربی دارد ، لذا با این روش ساده مقایسه لازم بین ورزشكاران مختلف صورت می گیرد.برای این منظور با استفاده از یك دستگاه كا لیپر یا اندازه گیرنده پوست و ناحیه سطحی بدن ، سه قسمت شامل عضله سه سر بازوئی ، ناحیه كتف و ناحیه شكمی را بطور دقیق اندازه می گیریم . مجموع سه اندازه گیری را یادداشت كرده و آن را با اعداد داخل جدول استاندارد مقایسه می كنیم . برای اندازه گیری ناحیه عضله سه سر بازوئی نقطه ای در وسط فاصله بین مفصل آرنج و مفصل شانه مشخص كرده و با دو انگشت شست و سبابه محل فوق را گرفته سپس با كا لیپر اندازه گیری می نمائیم . همین روش در دو ناحیه دیگر نیز صورت می گیرد بطوری كه نقطه بعدی یك سانتیمتر یا بیشتر از راس تحتانی استخوان مثلثی شكل كتف ودر امتداد یكی از ا ضلاع آن بوده و نقطه سوم در ناحیه شكمی بین ناف و قسمت فوقانی و قدامی استخوان خاصره می باشد . واحد اندازه گیری بر حسب میلیمتر است .
۴) دوها
دو ۴۵ متر ، بر اساس زمان صرف شده بر حسب ثانیه و دو های ۵۴۰ متر و ۱۶۰۰ متر بر حسب دقیقه و ثانیه مشخص شده اند . در دو ۱۲ دقیقه مسافت طی شده بر حسب كیلو متر محاسبه می گردد .
۵) دو ۹ +۴ متر
با مشخص كردن یك فاصله ۹ متری و كشیدن دو پاره خط در ابتدا و انتهای این فاصله دو قطعه چوب كوچك را در یك سو قرار داده و فرد مورد آزمایش در سوی دیگر می ایستد . با فرمان شروع ، ورزشكار می باید با حد اگثر سرعت فاصله ۹ متر را دویده و با بر داشتن یك قطعه چوب آن را به سمت مقابل آورده و حركت را برای حمل چوب دوم نیز ادامه دهد . به همین ترتیب فاصله ۹ متر تعیین شده را ۴ بار با حد اكثر سرعت و در حد توانائی خود طی می كند . زمان شروع تا پایان این حركت بر حسب ثانیه ثبت می گردد.
۶) دو مار پیچ
در یك مسیر تعیین شده ۱۰ متری ، ۴ مانع را با فاصله ۳ متر از یك دیگر طوری قرار می دهیم كه مانع اول تا چهارم هر كدام به فاصله نیم متر از خط شروع و خط پایان فاصله داشته با شند . با شروع حركت ورزشكار مورد آزمایش با حد اكثر توان و سرعت خود سعی می كند ابتدا یك بار فاصله ۱۰ متر را بطور رفت وبر گشت طی كرده ، سپس با عبور از پشت اولین مانع بطور مار پیچ از میان بقیه مانع ها عبور نماید . در پایان مجددا فاصله ۱۰ متر را بطور رفت و برگشت یك بار دیگر طی كرده و به خط پایان می رسد . زمان صرف شده بر حسب ثانیه ، معیار اندازه گیری این حركت است .
۷) پرش طول در جا
پاره خطی روی زمین رسم كرده و شخص مورد آزمایش در پشت آن قرار می گیرد . او می باید در حد توان خود به جلو وبطور طولی پرش نماید . محل فرود پاشنه ها تا پاره خط رسم شده میزان پرش را مپخص می كند . این حركت در دو نوبت انجام شده و بیشترین طول پرش ثبت می گردد. مقیاس تعیین شده ، پرش طول نسبت به قد شخص در نظر گرفته شده است .
۸) پرش ارتفاع در جا
ورزشكار مورد نظر در كنار دیواری مدرج ایستاده و یكی از دستها ی خود را بدون اینكه كف پاها یش از زمین جدا شود بطور كاملا كشیده بالا می برد و محل بر خورد انتهای انگشت وسط با دیوار اندازه گیری می شود ، سپس به حالت اولیه بر گشته سعی می كند بدون دور خیز ، در حد اكثر توانائی خود بطور عمودی به بالا جهش كرده و انگشت وسط دست خود را به بالاترین نقطه ممكن بزند . اختلاف فاصله دو نقطه بدست آمده ، ارتفاع پرش را به سانتیمتر مشخص می كند . این حركت در دو نوبت صورت گرفته و بهترین نتیجه درج می گردد.
۹) پرش جفت دو طرف
قطعه چوب یا مانع كوچكی به طول ۵۰ و به عرض ۲۰ و ارتفاع ۱۰ سانتیمتر بر روی زمین قرار می دهیم . فرد مورد آزمایش می باید با فرمان شروع به مدت یك دقیقه با هر دو پا به دو طرف این مانع پرش نماید . تعداد دفعات پرش های انجام شده در یك دقیقه ، واحد اندازه گیری این آزمون می باشد .
۱۰) كشش میله
این آزمون كه به حركت بار فیكس معروف است توانایی بالا كشیدن بدن به كمك دستها و با استفاده از یك میله افقی را مشخص می كند . در هر بار می باید ناحیه چانه تا حد میله بالا آمده و مجددا به حالت اولیه با دستهای كاملا كشیده باز گشت نماید . تعداد دفعات انجام گرفته در حد توانائی هر فرد واحد اندازه گیری در این آزمون محسوب می شود .
۱۱) فشار موازی
آزمون فوق با استفاده از دستگاه پارالل كه یكی از وسایل مورد استفاده در ورزش ژیمناستیك است به مورد اجرا گذارده می شود . شخص در حالی كه دو میله موازی پارالل را در دستهای خود گرفته است ، بطور عمودی و بین دو میله بدون حركت مستقر می شود . باید توجه داشت كه مفاصل آرنج های دو دست كاملا باز و هیچگونه خمیدگی نداشته باشد . با فرمان شروع ، شخص مورد آزمایش ، می باید بدن را كاملا پائین برده و مجددا با فشار به حالت اولیه باز گرداند . با شمارش این حركت تعداد دفعات انجام شده در حد توانائی ملاك ارزشیابی خواهد بود .
۱۲) قدرت پنجه
بوسیله نیرو سنج دستی كه در تصویر مشخص شده است ، قدرت پنجه بر حسب كیلو گرم بدست می آ ید . اعداد قید شده در جدول های استاندارد بیانگر نسبت نیروی اعمال شده به نیروسنج بر وزن بدن فرد مورد آ زمایش می باشد .
۱۳) توانائی دستها
در حالی كه ورزشكار روی نیمكت به پشت خوابیده و كف پاها روی زمین مستقر هستند ، میله وزنه ها را با دست ها گرفته و بر روی سینه می آورد ، سپس با فشار آن را بالا برده بطوری كه مفاصل آرنج های هر دو دست كاملا باز شوند . این حركت می باید تنها در یكبار و در حد اكثر توانائی شخص انجام پذیرد . مقدار وزنه مورد استفاده مقیاس تعیین كننده این آزمون است .
واحد تعیین شده در جدول های استاندارد بر اساس نسبت وزنه قابل حمل بر وزن بدن شخص مورد آزمایش می باشد .
۱۴) توانائی پاها
در دستگاه بدنسازی و در قسمت پرس پاها ، وزنه ای انتخاب می شود كه شخص مورد آزمایش با فشار پاها تنها یك بار قادر به جابجائی آنها باشد . مقدار وزنه جابجا شده مقیاس این آزمون است . واحد تعیین شده ، نسبت وزنه جابجا شده به وزن بدن شخص می باشد .
۱۵) دراز و نشست
در این آزمون ورزشكار به پشت دراز كشیده و با فرمان شروع كه همزمان با فشار تكمه زمان سنج می باشد ، در حالی كه دستها ی خود را به پشت سر گذاشته و مفصل زانو را در حد زاویه ۹۰ درجه تا نموده است ، سر را بالا آورده تا حد امكان به پاها نزدیك و مجددا به حالت اولیه باز می گردد . این حركت در مدت یك دقیقه تكرار شده و تعداد دفعات انجام شده به عنوان مقیاس سنجش ثبت می گردد.
۱۶) آزمون پله
جعبه ای مكعب شكل به ارتفاع ۴۰ سانتیمتر یا پله ای با همین ارتفاع انتخاب می كنیم و از شخص مورد آزمایش می خواهیم كه بطور متناوب بر روی پله رفته و دو باره پائین بیاید . حركت به این ترتیب انجام می گیرد كه اول یك پا روی پله قرار گرفته سپس با پای دیگر می باید به بالای جعبه یا پله رفت . پس از اینكه ورزشكار كاملا در روی پله ایستاد مجددا همان پای اول را پائین گذاشته سپس با پای بعدی به حالت اولیه بر می گردد . این بالا و پائین رفتن ها می باید بدون مكث و در زمان ۳ دقیقه انجام گیرد . پس از پایان زمان تعیین شده فرد مورد نظر روی پله نشسته و بلا فاصله بعد از ۱۰ ثانیه استراحت تعداد ضربان قلب او برای مدت یك ذقیقه محاسبه می شود .
۱۷) عكس العمل
خط كشی را از انتها در نقطه صفر نگهداشته و از شخص مورد آزمایش خواسته می شود كه انگشت شست و سبابه یكی از دستان خود را در نقطه ۵۰ ( ۵۰ سانتیمتری ) خط كش قرار دهد . در حالی كه شخص به خط كش خیره شده است می باید بدون اطلاع قبلی آن را رها كرد . با گرفتن خط كش شماره محل تماس انگشتان ثبت می گردد.
۱۸) انعطاف تنه به جلو
فرد مورد نظر در روی زمین نشسته بطوری كه پاها كاملا كشیده شده باشد . نیمكتی را در مقابل او به پهلو قرار داده و كف پا ها با سطح نیمكت تماس پیدا می كند . سپس خط كشی را طوری روی نیمكت قرار می دهیم كه نقطه ۱۵ سانتیمتری آن در لبه سطح نیمكت قرار گرفته و صفر آن به طرف فرد مورد آزمایش قرار گیرد . انتهای انگشتان وسط دستهای شخص در حالی كه حد اكثر سعی خود را در خم كردن بدن و دور كردن دستها دارد ، بر روی خط كش اندازه گیری كرده و نقطه مشخص شده را با واحد سانتیمتر ثبت می كنیم.
۱۹) انعطاف تنه به پشت
در این آزمون شخص به طرف سینه بر روی زمین دراز كشیده و در حالی كه مچ پا هایش بوسیله فرد یا مانعی نگهداشته شده است ، سعی می كند تا حد امكان سر و گردن و سینه و حتی ناحیه شكم خود را از زمین جدا كند . در حد نهائی این حركت در صورتی كه بتواند به مدت ۲ ثانیه در آن حالت باقی بماند ، فاصله زمین تا نوك بینی و ی اندازه گیری شده و بر حسب سانتیمتر درج می گردد.
۲۰) دامنه حركتی مفصل شانه
در این آزمون ورزشكار بر روی سینه كاملا دراز كشیده و سعی می كند یكی از دستهای خود را بدون تا كردن آرنج بطور مستقیم تا حد امكان بالا آورده و حداقل به مدت ۳ ثانیه در حالت نهائی نگهدارد . نسبت فاصله مچ دست تا سطح زمین به اندازه طول دست از مفصل مچ تا مفصل شانه مقیاس اندازه گیری می با شد . نوك بینی می باید در تمامی طول این حركت با زمین تماس داشته با شد .
۲۱) دامنه حركتی مفصل ران
فرد مورد آزمایش سعی می كند در حالی كه امتداد سر وتنه بطور طبیعی و عمود بر سطح ایستادگی باشد ، در حد اكثر توانائی خود و بدون گرفتن كمك پا ها را به سمت پهلو از یكدیگر دور كند.نسبت فاصله بین انتهای اتصال دو استخوان خاصره تا سطح زمین نصف فاصله دو پا مقیاسی برای سنجش این قابلیت جسمانی می باشد.

منبع: "استاندارهای ورزش قهرمانی"
تالیف دکتر سید محمد خرمی

منبع : سایت آموزشی تنیس‌