موزیک متن خواب بچه‌ها

● نگاهی به مهم ترین علل خروپف شبانه کودکان
در اعماق شب، در حالی که همه خوابند و شما انتظار دارید که فقط صدای باد نیم شبی و آواز جیرجیرک ها به گوش برسد، ناگهان صدای گوش خراشی که رشته افکار رویایی شما را پاره می‌کند، فضای خانه را پر کرده و شما را متوجه خود می‌کند.
صدایی که هرلحظه عجیب‌تر می‌شود. این صدایی نیست جز صدای خرخر فرزند دلبندتان. او خرخر می‌کند و شما با خود می‌گویید، عزیز دلم چرا خرخر می کند؟ نکند بیمار است؟
● صدای لرزان، زنگ خطر
خرخر کردن در واقع صدای آزار دهنده ای است که در اثر لرزش هوا در حین گذر از مجاری تنفسی فوقانی ایجاد می شود. از نظر ماهیت، خرخر فقط یک صداست. اما آنچه اهمیت دارد، همین یک صدای ساده نیست، زیرا خرخر در اثر رد شدن هوا از مجاری تنفسی تنگ فوقانی ایجاد می‌شود. این موضوع علاوه بر مشکلی که خرخر کردن ایجاد می‌کند و ممکن است زندگی کودک را مختل کند، بسیار مهم است چراکه تنگی مجاری انتقال هوا به ریه‌ها مطرح است. در طول خواب، عضلات هم تقریبا به خواب می‌روند و عدم انقباض روزانه عضلات راه‌های هوایی که از دهان شروع می شود و تا خود ریه‌ها امتداد دارد، باعث روی هم افتادن نسبی این مجاری می‌شود. به این ترتیب مقدار هوای مورد نیاز بدن انسان که تقریبا ثابت مانده، از یک مجرای تنگ تر باید رد شود. همین موضوع است که باعث لرزش هوا و تولید صدایی گوش خراش می شود.
البته شایع‌ترین محلی که تنگی آن باعث خرخر کردن می شود، ناحیه گلوست. چراکه هم عضلات آن نقش مهم‌تری در حفظ مجرای تنفسی دارد و هم تنگی‌های مجاری هوایی دوران کودکی بیشتر در این ناحیه ایجاد می شوند .
بسیاری از مردم در طول زندگی به طور گذرا شب‌ها خرخر می‌کنند. مثلا در زمان سرماخوردگی بسیاری از بچه ها و بزرگترها شب‌ها با این مشکل مواجه می‌شوند. بر اساس آمار، ۴۵ درصد افراد طبیعی بدون هیچ مشکلی، به طور گذرا خرخر کرده‌اند. اما آنچه که نوعی مشکل محسوب می‌شود، خرخر کردن عادتی است. در واقع <خرخر کردن عادتی>، خرخری است که در طول هفته بیش از ۳ بار به سراغ کودک بیاید.
● خرخر، مزاحم رشد و نمو
عده‌ای خرخر کردن را فقط اسباب آزار دیگران می‌دانند، اما اهمیت خرخر کردن به ویژه در بچه‌ها بسیار زیاد است و به نوعی در صورت عدم توجه کافی، می تواند زندگی کودک را مختل کند.
اصولا همه ما شب ها می‌خوابیم تا خستگی جسمی و روانی روزانه خود را از تن به در کنیم. اما اگر فردی به نوعی نتواند درست بخوابد، صبح روز بعد هم خسته می‌ماند و نمی‌تواند به فعالیت‌های روزمره خود بپردازد. بچه‌ها هم از این قانون مستثنی نیستند و اگر شب‌ها خوب نخوابند، نمی‌توانند در مدرسه خوب آموزش ببینند یا سایر وظایف تحصیلی خود را به خوبی انجام دهند. از این مهم‌تر اگر کودکان شب‌ها خوب نخوابند، شادابی خود را از دست می‌دهند.
دانشمندان می‌گویند بچه‌ها به خواب کافی و مداوم برای سلامت جسمی، روانی و رشد و نمو طبیعی نیاز دارند. در واقع آنها معتقدند، خواب برای تنظیم هورمون‌ها و کنترل مسیرهای عصبی کودک لازم است و هر چیزی که خواب کودک را مختل کند، باعث ایجاد اختلال در سلامت جسمی و روانی و حتی رشد ونمو کودک می شود. یکی از عواملی که خواب کودک را به هم می‌زند، خرخر کردن است.
به عبارتی بیشتر از اطرافیان کودک که ممکن است به صدای خرخر بچه از خواب بیدار شوند، خواب خود او دچار اشکال می شود و به این ترتیب ممکن است از عوارض بد خوابی در امان نباشد. علت اینکه کودکان در حین خرخر کردن از خواب بیدار می‌شوند، همان دلیلی است که سایرین را از خواب بیدار می‌کند. دکتر استفان شولدن، رئیس مرکز پزشکی خواب بیمارستان یادبود کودکان شیکاگو، در این باره می‌گوید: اشکالی که در تنفس کودک ایجاد می شود، باعث بروز خرخر می شود. همین اشکال در حین تنفس و نیز صدایی که بچه در حین خرخر کردن از مجاری تنفسی خود بیرون می‌دهد، باعث می‌شود که از خواب بیدار شود.البته هر فردی در حین خواب شب بارها از خواب بیدار می شود ولی ازآنجایی که این موضوع قسمتی از یک روند طبیعی است هیچ کس فردای آن شب چیزی به یاد ندارد و این موضوع باعث اختلال خواب فرد نمی شود. دانشمندان بنیاد ملی خواب آمریکا معتقدند، در زمان خواب، فرد دوره‌هایی از خواب سبک تا سنگین را طی می کند و در این بین ممکن است در حین سبک شدن خواب چند لحظه بیدار شود. ولی این پدیده اصلا باعث مشکل نمی شود و چیزی نیست که باعث ایجاد اختلال در خواب شود. دکتر استفان شولدن در‌این‌باره می گوید:< بدن ما یک ریتم خواب و بیداری دارد که هر شب در زمانی که ما گمان می‌کنیم کاملا به خواب رفته‌ایم به تناوب تکرار می‌شود. اگر چیزی باعث ایجاد اشکال در این ریتم شود، خواب دچارمشکل شده و اصطلا‌حا بد خواب می‌شویم. به همین دلیل، بچه‌هایی که خرخر می کنند، دچار مشکلات خواب و به تبع آن کاهش کارایی روزانه می‌شوند.
● کشف سر نخ
همانطور که گفته شد، مشکل اصلی که باعث بروز خرخر کودکان می‌شود، تنگی مجاری تنفسی فوقانی به ویژه در ناحیه گلوی کودک است. اما اگر بخواهیم انواع دلایل این مشکل را بررسی کنیم،می‌توانیم آنها را به سه دسته تقسیم کنیم.
▪ دسته اول اختلالاتی که باعث خرخر می‌شوند، نقایص آناتومیکی هستند که در طول مجاری تنفسی رخ می‌دهند. اختلالاتی مثل دهان کوچک و مجاری تنفسی کوچک که به نوعی می توانند ژنتیکی بوده و ذاتا بیماری نباشند، باعث خرخر کردن کودک می شوند.
▪ دسته دوم بیماری‌هایی که می‌توانند عاملی برای بروز خرخر بچه‌ها باشند، مشکلات یا بیماری‌های عضلانی یا عصبی هستند. در بخشی از این بیماری ها مثل نشانگان داون یا شکاف کام ترمیم شده، توان عضلات ناحیه مجاری تنفسی به خصوص در ناحیه گلو و حلق، برای به اندازه لازم باز نگه داشتن مجاری تنفسی فوقانی، کافی نیست. در قسمت دیگری از این بیماری ها، اعصابی که به عضلات ناحیه مذکور عصب می‌دهند، مشکل دارند. از این دسته از بیماری ها می توان فلج مرکزی یا سی.پی. و نیز تومور ناحیه سر یا گردن را نام برد.
▪ دسته سوم اختلالاتی که باعث بروز خرخر در کودکان می شوند، مواردی هستند که در اثر بزرگ شدن محتویات گردن یا داخل مجاری تنفسی، قطر مجاری تنفسی فوقانی را کم می کنند. این مشکلات رایج‌ترین دسته از علل خرخر کودکان هستند. مهم‌ترین بیماری این دسته، چاقی و التهاب وتورم لوزه های انتهای زبان و لوزه سوم و نیز حساسیت است.
● شایع‌ترین علل
حتما در خانواده و اقوام خودکودکی را که تو دماغی حرف می‌زند و زیاد سرما می‌خورد، دیده‌اید. این بچه احتمالا یا تورم لوزه زبانی دارد یا تورم لوزه سوم. اگر از پدر و مادرش بپرسید به احتمال خیلی زیاد شب‌ها موقع خواب هم شدیدا خرخر می‌کند. همین قصه، حکایت اغلب کسانی است‌که‌خرخر می کنند. در واقع در اثر تورم لوزه‌ها که درست در مسیر هوا از بینی به نای قرار دارند، مجاری تنفسی فوقانی کودک تنگ می‌شود و هوایی که کودک با زحمت سعی می‌کند به ریه‌های خود برساند از میان یک فضای تنگ عبور می‌کند. در این لحظه است که مثل وقتی که باد از لای در رد می‌شود و زوزه می‌کشد، در صورت کمی تنگ تر شدن این مجرای تنفسی، مثلا در زمان خواب، هوا به لرزش در می‌آید و صدای خرخر بچه بلند می‌شود.
دکتر شلدون در این باره می‌گوید: <با اینکه خرخر کردن بچه‌ها علل زیادی دارد، اما شایع‌ترین آنها لوزه‌های بزرگ است. اگر کودکی لوزه بزرگ داشته باشد در موارد خاصی‌آن‌را‌بر می دارند که یکی از آنها خرخر کردن و اختلال خواب شبانه است. چاقی بچه‌ها هم از مهم‌ترین و شایع‌ترین علل خرخر کردن است. در این موارد حجم زیاد بافت‌های گردن، روی مجاری هوایی تنفسی به ویژه زمانی که گردن به صورت افقی قرار گرفته یا با بدن زاویه داشته باشد، فشار می‌آورد. این حالا‌ت دقیقا وضعیت‌هایی هستند که در حین خواب گردن بچه های چاق به خود می‌گیرد و به این ترتیب، مجرای تنفسی بچه تنگ می شود. نتیجه هم مسلم است: خرخر کردن بچه های چاق. خرخر کردن در نوزادان خیلی شایع نیست و تقریبا در تمام موارد از یک بیماری حکایت دارد. شایع‌ترین و مهم‌ترین علل خرخر کردن نوزادان، سینوزیت یا بزرگی لوزه سوم است.
والدین بچه‌هایی که خرخر می‌کنند، باید توجه داشته باشند که در موارد خاصی باید فرزند خود را برای بررسی های بیشتر نزد پزشک ببرند. این موارد عبارتند از:
▪ خرخر کردن به همراه خس خس در حین خواب؛
▪ بی‌قراری یا بی‌خوابی کودک حین خرخر کردن؛
▪ سردردهای مکرر در صبح حین بیدار شدن از خواب؛
▪ مشکلات توجه یا حافظه در کنار خرخر کردن شبانه؛
▪ خواب آلودگی در طول روز یا زودتر از موعد در شب.
در صورتی که این علایم بیش از یک هفته طول بکشند، باید کودک را نزد پزشک برد. البته اینکه برای کشف علت خرخر و بررسی‌های بیشتر باید به کدام متخصص مراجعه کرد، سوالی است که بسیاری از دانشمندان در مورد آن اختلاف نظر دارند. دکتر شلدون در این باره می‌گوید: <بررسی‌های لازم در مورد خرخر کردن باید توسط متخصصان خواب و در مراکز تخصصی خواب صورت گیرد. اما من فکر می‌کنم، برای شروع بررسی‌ها، والدین باید فرزند خود را ابتدا نزد متخصص اطفال ببرند.>‌

یاشار تقی زاده
روزنامه سلامت

منبع : وب سایت کودکانه