چهارشنبه, ۱۷ بهمن, ۱۴۰۳ / 5 February, 2025
مجله ویستا
لترپرس ضروری است، اما نه برای چاپ
سالهاست که دیگر با لترپرس چاپی انجام نمیشود و عملیات پس از چاپ به عهده آن واگذار شده است. هم اکنون لترپرس جایگزین ماشینآلات پس از چاپ و عملیات تکمیلی شده و به کارهایی چون خط و تا، تیغ و برش، ورنیزنی، پرفراژ، طلاکوبی و کارهایی از این دست مشغول است.
اما آیا باروش های ابتکاری نمی توان از ویژگیهای چاپ لترپرس هنوز هم استفاده کرد و بازار جدیدی برای این روش قدیمی به وجود آورد؟ چنانچه در این گزارش خواهید خواند، چاپخانهداران ما حتی گذشته لترپرس را به فراموشی سپردهاند و کار کردن با آن را چارهای از سر ناچاری میدانند.
در اکثر چاپخانههای ایران، در کنار ماشین افست چند رنگ، لترپرس قدیمی به چشم میخورد که همچنان همپای افست در حال کار است. منتها دیگر چاپی انجام نمیدهد و تنها کارهای چاپ شده را تیغ و برش میزند. هر چاپخانه بسته به نیاز خود به نوعی از لترپرس کار میکشد.
چاپ عرفان با ماشین لترپرس دو و نیم ورقی خود، شمارهزنی، پرفراژ، خط و قالب انجام میدهد و در معدود موارد از آن برای چاپ دفاتر بزرگ و یا پاکتهای آماده به صورت تک رنگ و یا نهایت سه رنگ استفاده میکند.
محمد ذوالفقاری (مدیر چاپ عرفان) در این باره میگوید: <دیگر با لترپرس چاپ انجام نمیدهیم چرا که به دلیل استفاده از کلیشه فلزی و غیرمنعطف، تنها میتوان از طرحهای بسیار ساده و سطوح یکدست استفاده کرد. چاپ تصاویر ترامه با لترپرس جوابگو نیست. در این نوع چاپ ترامها بسیار بزرگ و بد قیافه میشوند. علاوه بر آن چاپی که لترپرس انجام میدهد در کنار چاپ افست، چاپ پیش پا افتادهای است و به دلیل تیراژ کم، مقرون به صرفه هم نیست. تیراژ ماشین لترپرس حدود ۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰ در ساعت است.>
ذوالفقاری ادامه میدهد که در گذشته از لترپرس برای چاپ تصاویر و پوسترهای خوانندگان و ستارگان سینما بهره میبردند. تنظیم ماشین و انجام مراحل آمادهسازی برای چاپ به بیش از یک روز وقت نیاز داشت. از آن گذشته چاپ لترپرس کار پردردسری بود و توانایی خاصی میطلبید و هر کسی نمیتوانست چاپ خوب و با کیفیت از آن بگیرد.
خداداد کمیشی (مدیر چاپ تکثیر) تعریف میکند: <در گذشته برای چاپ تصاویر با کیفیت و شکیل به سراغ چاپ لترپرس میآمدند. کلیشه را ساخته و در ماشین میبستند و پس از انجام تنظیمات و میزان کردن رنگها از زرد شروع و پس از آن به ترتیب آبی، قرمز و مشکی را چاپ میکردند. اما امروزه کاربری لترپرس به تیغ زدن و یا نهایت برجستهسازی محدود شده است. امروزه ماشینهای جدیدی آمدهاند که علاوه بر کیفیت بالای چاپ، با هزینه کمتری کار میکنند. در حالی که برای چاپ لترپرس هزینه بیشتری از مشتری بابت ساخت کلیشه گرفته میشود.>
چاپ اورامان هم از دو دستگاه لترپرس خود به منظور تیغزنی و ورنی استفاده میکند.
به نظر عزتالله جابریان (مدیر چاپ اورامان) هم اکنون لترپرس تبدیل به یک ماشین مکمل برای چاپ افست شده است. جابریان ادامه میدهد: <در طول حضور در این صنعت، همیشه به نوعی با لترپرس سروکار داشتیم. در ایام قدیم این ماشین بیشتر برای چاپ کارهای هنری و نفیس به کار گرفته میشد و هماکنون از آن برای ورنیزنی و یا تیغ و برش استفاده میشود. اندکی از دقت لترپرس در کار کم نشده است و تنها دلیل کنارهگیری از چاپ، نداشتن توانایی رقابت با افست در سرعت بالا است.>
ماشینچی چاپ اورامان پس از ۴۵ سال تجربه در این عرصه، معتقد است که هنوز هم میتوان کارهای بسیاری را با لترپرس انجام داد. او میگوید: <با لترپرس بیش از ۳۰ عنوان کار میتوان انجام داد که در ایران پنج، شش مورد کاربرد بیشتری دارند. مثل تیغزنی، برجستهسازی، طلاکوب ضربهای، ورنی و ... هم اکنون بیشترین حوزه کاری لترپرس در زمینه خط و برش جعبههای بستهبندی است.>
او میافزاید: <قبل از اینکه افست وارد کشور شود، مجلات چهار رنگ زیادی با لترپرس چاپ میشد که دیگر امروز این کار صرفه اقتصادی ندارد. چون تهیه ۴ کلیشه فلزی بسیار گرانتر از گذشته تمام میشود.>
ماشینچی چاپ اورامان مشکل لترپرس را وقتگیر بودن آن معرفی میکند و میافزاید: <با توجه به این مساله و راندمان کاری پایینی که لترپرس دارد، استفاده از آن برای چاپ به هیچ وجه مقرون به صرفه نیست. در ایران هدف از تولید، تیراژ بالا و در نهایت درآمد و سوددهی بالاست. از آن گذشته در چاپ افست تمام مراحل پیش از چاپ را لیتوگرافی انجام میدهد، در صورتی که در لترپرس تمامی این وظایف را اپراتور به عهده میگیرد و همین امر باعث کاهش سرعت تولید میشود. با این اوضاع کمتر کسی به سراغ چاپ کارهای فانتزی با تیراژ کم میرود که البته تقاضای زیادی هم در بازار ایران ندارد.>
او ادامه میدهد: <هم اکنون لترپرس بالاجبار وارد بخش عملیات تکمیلی و در بیشتر چاپخانهها جایگزین ماشینهای پس از چاپ شده است.
دلیل عمده جایگزینی لترپرس گران بودن این ماشینآلات است که خرید آن برای چاپخانهدار به هیچ عنوان توجیه اقتصادی ندارد.>
جابریان به عنوان یک چاپخانهدار این گونه سرمایهگذاریها را خارج از عهده چاپخانه و چاپخانهداری میداند. اجرت کار چاپ در ایران کمتر از آن است که اجازه چنین سرمایهگذاریها را برای خرید ماشینآلات پس از چاپ به چاپخانهدار دهد.
او میگوید: <اقتصاد ایران همانند چرخهای گاری است. چرخ جلو تورم است و چرخ عقب صنایع و بخشهای تولیدی. این دو هر چه میچرخند هیچ وقت به هم نخواهند رسید. تورم همیشه جلو است و هر چه ما تلاش کنیم به آن نخواهیم رسید. این مساله چنان گریبان جامعه را گرفته که عنان زندگی از دستمان خارج شده است. نابسامانی جامعه چاپ کشور، دیگر از حالت طبیعی فراز و نشیب خارج شده است. وگرنه چه دلیلی میتواند وجود داشته باشد که پس از پنجاه سال لترپرس هنوز در چرخه تولید و چاپ حضور دارد.>
به گفته جابریان به مرور زمان و با پیشرفتهایی که در چاپ افست شکل گرفته است، هم اکنون لترپرس تنها به منظور تیغزنی استفاده میشود و ظرف بیست سال گذشته دیگر کسی با آن چاپ انجام نمیدهد. مشکل ماشینهای لترپرس عملکرد کند آنهاست و این سرعت پایین میزان تولید را کاهش میدهد. در صورتی که برای مقرون به صرفه بودن تولید، باید بتواند هزینههای جانبی چاپخانه را مرتفع سازد و این کار نیازمند سرعت بالاست.
کمیشی (مدیر چاپ تکثیر) یکی از دلایل مهمی را که دیگر کسی با لترپرس کار چاپ انجام نمیدهد، وقتگیر بودن کلیشهسازی آن میداند که البته ساخت آن هم هزینه بالایی را در بر دارد.
او میگوید: <به هر ترتیب و با تمام این اوصاف نگه داشتن این ماشین بهتر از فروختن آن است. هم اکنون لترپرس جایگزین ماشینهای برش شده است. ورنی هم خوب میزند. اگر آن را بفروشیم کارمان لنگ میماند.>
به گفته ماشینچی اورامان، لترپرس علاوه بر چاپ با کیفیت، برش خوبی هم میزند و میتواند از عهده پیچیدهترین طرحها، برشهای فانتزی و طرحدار برآید.
وی میافزاید: <حسن دیگری که نگه داشتن لترپرس در چاپخانه به همراه دارد، حفظ مشتری است. با وجود ماشین لترپرس در چاپخانه میتوان تا آخرین مراحل کاری که همان تیغ و برش است را انجام داد. علاوه بر آن کار راحتتر و با هزینه کمتر انجام میشود. مشتری هم ترجیح میدهد کار آماده شده تحویل گیرد تا اینکه هزینه اضافی برای حمل و نقل به چاپخانه دیگر بپردازد.>
ذوالفقاری نظر متفاوتی درباره کیفیت کار ماشین لترپرس در مرحله پس از چاپ دارد. او میگوید: لترپرس جایگزین ماشینهای برش و عملیات تکمیلی شده است، اما کیفیت کاری پایینتری از آنها دارد. در لترپرس به دلیل نوع طراحی ماشین و جدا نشدن فرم برش زده، از سوسههای زیادی برای کار استفاده میشود که این موضوع کیفیت و زیبایی ظاهری کار را کاهش میدهد.>
جابریان در تکمیل مزایای لترپرس به بینظیر بودن آن از لحاظ استحکام اشاره میکند و میافزاید:<این ماشین علاوه بر نگهداری آسان، نیاز کمتری به قطعه و تعمیر پیدا میکند. برعکس ماشینهای الکترونیکی که فاقد چنین خصیصهای هستند.
به هر حال ماشین لترپرس، یک ماشین کار راهانداز است و اگر در چاپخانه حضور نداشته باشد کار چاپ شده به مرحله پس از چاپ نمیرسد.>
با تمام این حرفها لترپرس همچنان جایگاه خود را به عنوان جایگزین دایکات در بسیاری از چاپخانههای ایران حفظ کرده است و بهنظر نمیرسد کسی علاقمند باشد از قابلیتها و ویژگیهای منحصر به فرد آن در کارهای چاپی بهرهمند شود.
منبع : مجله صنعت چاپ
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست