فرمت جدید تصاویر دیجیتال

فرمت جدید فایلهای تصویری بنام JPEG۲۰۰۰ كه با پسوند فایلی .jp۲ و .j۲k مشخص می‌شود، قادر است فشرده سازی فایل تصویری را به مقدار بیشتر و با حداقل افت كیفیت آن انجام دهد. این مساله در دنیای دیجیتال امروز بسیار حائز اهمیت است. چرا كه روز به روز دقت حسگر دوربینهای دیجیتال بیشتر می‌شود و حسگرهای ۷ مگاپیكسلی در دوربینهای متوسط تبدیل به یك استاندارد جدید شده‌اند. افزایش دقت حسگرها، منجر به افزایش اندازه فایلهای تصویری تولید شده توسط این دوربینها شده است. این مساله مشكلات فراوانی را در امر ذخیره، انتقال و بایگانی كردن آنها فراهم می‌آورد. از طرف دیگر فشرده‌سازیهای فایلهای تصویری با توجه به كیفیت بالای عكسهای دیجیتال امروزی، همیشه رضایتبخش نیست به طوریكه كاربر باید بین كاهش اندازه فایل و كیفیت تصویر، یكی را انتخاب نماید.
فرمت فشرده سازی جدید JPEG۲۰۰۰ پاسخی است برای رفع این مشكلات. هرچند نام این فرمت جدید از فرمت معروف JPEG گرفته شده است، اما ایندو از اساس باهم اختلاف دارند :‌JPEG ۲۰۰۰ برای فشرده سازی از الگوریتمهای wavelet transformation استفاده می‌كند و JPEG از cosinus transformation .
● فواید این فرمت جدید چیست؟
▪ مهمترین مزیت این فشرده سازی، انجام فشرده سازی با حداقل افت كیفیت تصویر است. بعبارت دیگر این فشرده سازی یك Lossless compression محسوب می‌شود.
▪ كارآیی بهتر در فشرده سازی همراه با پشتیبانی از فایلهای با فضای رنگی ۴۸ بیتی
▪ امكان خروجی گرفتن از این فایل با رزولوشن های مختلف
▪ پشتیبانی از شفافیت در تصویر (transparency)، كانال آلفا و نیز انتقال لایه لایه تصویر در وب(Progressive)
▪ امكان استفاده از ماسك برای مشخص كردن ناحیه‌ای از تصویر، كه باید با فشرده سازی كمتر ذخیره شود.
▪ پشتیبانی از اطلاعات EXIF و Meta-Data (ذخیره اطلاعات با فرمت XML امكان پذیر است).
▪ بهبود در كاهش نویز تصاویر در هنگام فشرده سازی
▪ امكان دسترسی به مقدار Bit Rate فشردگی در هر نقطه تصویر
▪ قابلیت جالب این فرمت برای سرورهای اینترنت: با ذخیره یك فایل JPEG۲۰۰۰ در سرور میتوان به دلخواه و برحسب نیاز، اندازه‌های مختلف یا كیفیتهای مختلفی از آن را استخراج و استفاده كرد و این امر بدون نیاز به decoding مجدد میسر است.
در فشرده سازی با نسبت ۱/۲۰ (یك بیستم) براحتی میتوان اختلاف كیفیت دو عكس آخر را مشاهده نمود. اگر دقت كنید در مناطقی از تصویر كه مرز بین دو ناحیه مختلف رنگی هستند، در فرمت JPEG۲۰۰۰ افت كیفیت بسیار كمتر از فرمت JPEG است.
همانگونه كه مشاهده می‌شود، فرمت JPEG۲۰۰۰ با نسبت فشردگی یك هفتم بسیار خوب عمل كرده است و افت كیفیت آن بسیار نامشخص است. (البته توجه داشته باشید كه این تصاویر با بزرگنمایی ۱۰۰ درصد نمایش داده شده اند).
اگر فایلی را با این دو فرمت طوری فشرده نماییم كه كیفیت هردو یكی باشد، حجم فابل JPEG۲۰۰۰ تقریبا ۲۵-۳۵% كمتر خواهد بود.
● كاربرد عملی
در حال حاضر امكان استفاده از فرمت JPEG۲۰۰۰ برای كاربران فراهم شده است. یعنی كاربران می‌توانند فایلهای حجیم خود را (مانند فایلهای RAW و TIFF) به این فرمت تبدیل نموده و آنها را ذخیره نمایند.
فتوشاپ CS دارای یك Plug-in برای این فرمت است كه (همراه با Plug-in مخصوص RAW) در CD اصل فتوشاپ وجود دارد. كاربرانی كه به این CD دسترسی دارند، می‌توانند این افزودنی را از فولدر Optional Plugins موجود در CD ، به داخل فولدرplug-ins برنامه فتوشاپ كپی نمایند. پس از این كار در هنگام ذخیره فایلها در فتوشاپ امكان انتخاب فرمت JPEG۲۰۰۰ از لیست فرمتهای فایلی وجود دارد.
كاربرانی كه به این افزودنی دسترسی ندارند می‌توانند از plug-in های رایگانی كه برای این منظور تولید شده اند، استفاده كنند. یكی از آنها بنام j۲k در آدرس به رایگان قابل دانلود است. پس از دانلود و كپی نمودن در فولدر Plug-in فتوشاپ، میتوان از آن برای فشرده سازی فایلها استفاده نمود.همچنین plug-in دیگری برای فتوشاپ در این آدرس به رایگان قابل دانلود است.
و خبر خوب آنكه برنامه معروف ACDSee در نسخه ۷ خود از این فرمت پشتیبانی می‌نماید.
▪ بعبارت دیگر:
ـ كاربران میتوانند فایلهای خود را با فرمتهای دیگر به این فرمت تبدیل نمایند.
ـ كاربران میتوانند فایلهای فشرده شده با این فرمت را در ACDSee مشاهده نمایند.
كه این موضوع كار را برای كاربران بسیار راحت خواهد نمود.
از سایر برنامه های معروف برای تولید این فرمت میتوان به LuraWave.jp۲
اشاره نمود كه البته رایگان نیست.
● JPEG۲۰۰۰ در وب
امكان الحاق نمودن تصاویر JPEG۲۰۰۰ در صفحات وب و نمایش آنها در مرورگرهای اینترنت وجود دارد. برای آشنایی با جزئیات روش الحاق نمودن تصویر JPEG۲۰۰۰ در صفحه وب به این آدرس مراجعه نمایید:
برای نمایش تصاویر JPEG۲۰۰۰ در مرورگر اینترنت IE ابتدا این برنامه را دانلود كنید
پس از اجرای آن و اجرای مجدد مرورگر، به این آدرس بروید تا امكان نمایش تصاویر JPEG۲۰۰۰ را در مرورگرتان بسنجید.
برای مرورگر موزیلا و دانلود افزودنی مناسب برای آن، به این آدرس مراجعه نمایید.
در حال حاضر این فرمت كاربردهای بسیار مهمی پیدا نموده است:
▪ انتقال و نمایش فایلها در وب، بدون افت كیفیت. نمایش تدریجی (از كیفیت پایین تا كیفیت بالا / از اندازه Thumbnail تا اندازه كامل) و امكان قطع پیشرفت نمایش توسط كاربر در هر لحظه دلخواه در مرورگر
▪ بایگانی كردن فایلها بدون افت كیفیت و بدون اشغال جای زیاد همراه با الحاق Metadata به آن برای مقاصد امنیتی یا كپی رایت
▪ فرمت JPEG۲۰۰۰ در استاندارد DICOM (تصویربرداری دیجیتال پزشكی) بكار می‌رود .
▪ از Motion JPEG۲۰۰۰ برای Digital Cinema استفاده می‌شود.
▪ ادوبی اكروبات ۶ از فرمت JPEG۲۰۰۰ پشتیبانی می‌كند.
▪ برخی دوربینهای دیجیتال (مثل SANYO WB۲۰۰۰ ) از این فرمت برای تولید خروجی استفاده می‌نمایند.
▪شركت اپل در برنامه QuickTime ۶.۰ خود در سیستم عامل OSX از این فرمت پشتیبانی می‌كند. مرورگر Safari نیز با این فرمت سازگار است.
▪ شركت اینتل كدهای نمونه‌ای برای Encoding و Decoding سخت افزاری این فرمت ارائه نموده است.
با توجه به لیست بالا بنظر می‌آید كه این فرمت علاوه بر آنكه در حال حاضر نیز دارای كاربردهای فراوانی است، درآینده پیشرفتهای زیادی خواهد كرد و شاید تبدیل به استاندارد فشرده سازی دیجیتال گردد.

منابع:
۱. http://www.oreillynet.com/pub/a/javascript/۲۰۰۳/۱۱/۱۴/digphoto_ckbk.html
۲. http://www.morgan-multimedia.com/JPEG۲۰۰۰/J۲K_how-to.htm
۳. http://www.luratech.com
۴. http://www.levien.com/gimp/jpeg۲۰۰۰/comparison.html
۵. http://www.jpeg.org/
۶. http://www.fnordware.com/j۲k/
۷. http://www.dpreview.com/news/۰۱۰۸/۰۱۰۸۰۴۰۱lurajpeg۲۰۰۰.asp
۸. http://www.crc.ricoh.com/~gormish/jpeg۲۰۰۰.html
۹. http://www.aware.com/products/compression/jpeg۲۰۰۰.html
۱۰. http://www.adobe.com/products/photoshop/cameraraw.html
۱۱. http://public.migrator۲۰۰۰.org/main.xalter
۱۲. http://www.jpeg.org/jpeg۲۰۰۰/
۱۳. http://ai.fri.uni-lj.si/~aleks/jpeg/artifacts.htm
۱۴. http://www.leadtools.com/Utilities/PSPlugIn/PhotoShop_plug-in.htm
۱۵. http://www.jpeg۲۰۰۰info.com/where/index.html

منبع : سایت عکاسی