سه شنبه, ۸ خرداد, ۱۴۰۳ / 28 May, 2024
مجله ویستا
یک جفا!
تعریف جامع و مانع و روشن از یک «مفهوم»، موجب پدید آمدن درک مشترکی از آن، در اذهان و افواه گوناگون می شود.
«طنز» یکی از مفاهیم ادبی است که دارای تعریفی صریح و پذیرفته شده در نزد علمای ساحت ادب است. با این حال و با تأسف این مفهوم، غالباً در محاورات معمول بلکه بدتر؛ در محافل فرهنگی، نابجا و بامعنایی دگرگونه بکار می آید؛ عارضه ای که در صورت ادامه و شیوع لجام گسیخته، موجب تهی شدن طنز از بار معنایی اصیل و در نتیجه از دست رفتن «گونه و ابزار ادبی» مؤثری می شود!
«هزل»، «فکاهه»، «هجو» و «طنز» از گونه های «خنده برانگیزی» و «نشاط آوری» به شمار می آیند.
در تعریف هزل آورده اند که گونه ای شوخی و لودگی است که به زبان بی پرده و در محدوده ای شخصی با هدف خنده ساخته و پرداخته می شود.
«فکاهه»، هزلی است که از عرصه خصوصی فاصله گرفته و زبانی محتاط پیش آورده است.
برخلاف هزل و فکاهه اما، هجو و طنز برپایه انتقاد تمسخرآمیزاند با بن مایه انتقام. اگر انتقام دارای جانبی شخصی باشد «هجو» و اگر رویکردی اجتماعی و اصلاح گرایانه را بنماید، نام طنز می پذیرد.(۱)
با وجود چنین تعاریف روشنی، اغلب این چهارگونه بجای یکدیگر معرفی می شوند و آمیزه هایی از آن ها شکل می یابد که اغلب کارکرد هیچ یک از گونه ها را ندارد.
بی تردید، پرتو «طنز» مرتبه ای متعالی از خنده برانگیزی است که از آمیزه ذهنی خلاقانه و نگاهی روشنگرانه، برمی آید و ساطع می شود.
نشاندن نام هزل یا فکاهه بجای طنز دورسازی اذهان از شاخص ها و ارزش های طنز یعنی «نکته سنجی»، «نگاه انتقادی- اصلاح گرایانه» و «لطافت بیان»، جفا به این مفهوم و گونه و ابزار مؤثر در برانگیختن ذهن و احساس مخاطب تلقی می شود. جفایی که با آن در بسیاری از آثار رسانه های شنیداری و دیداری فراوان روبرو می شویم.
کشور کهن ما- ایران- دارای سابقه ای بس طولانی در نگرش طنزگونه و بیان طنزآمیز است. دست کم از دوران طاهریان تا به امروز، اغلب مشاهیر حکمت و عرفان و فلسفه که دستی در ادبیات سرزمین مان داشته اند، به جد و یا در پاره ای از آثار از روی القاء بهتر مطلب، طنز را ابزار و دستمایه قرار داده اند.
چنین است که جفای به ساحت طنز درخور تاریخ و ادبیات کشورمان نیست که به گفته ی عبید طنزپرداز شهیر اهل قزوین:
«آن کس که زشهر آشنایی است
داند که متاع ما کجایی است»
(۱) با نگاهی به کتاب خنده سازان و خنده پردازان- نشر علمی
منبع : روزنامه کیهان
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
ایران انتخابات ریاست جمهوری انتخابات مجلس دوازدهم مجلس شورای اسلامی مجلس سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور سیدابراهیم رئیسی شهدای خدمت رئیسی انتخابات ریاست جمهوری 1403
تهران قتل دستگیری پلیس افزایش حقوق بازنشستگان سازمان هواشناسی شهرداری تهران فضای مجازی آتش سوزی وزارت بهداشت کنکور بارش باران
حقوق بازنشستگان تورم خودرو دولت سیزدهم بانک مرکزی قیمت خودرو قیمت طلا مسکن قیمت دلار بورس بازار خودرو بازنشستگان
تالار وحدت بازیگر تلویزیون سینما رسانه ملی موسیقی سریال سینمای ایران قرآن کریم جشنواره کن
دانشگاه آزاد اسلامی جراحی شورای عالی انقلاب فرهنگی دانش بنیان
اسرائیل رژیم صهیونیستی فلسطین غزه روسیه جنگ غزه آمریکا رفح ترکیه نوار غزه چین اوکراین
فوتبال استقلال پرسپولیس لیگ برتر مهدی طارمی بارسلونا لیگ برتر ایران تیم ملی والیبال ایران جواد نکونام استقلال خوزستان والیبال بازی
هوش مصنوعی سامسونگ ایلان ماسک اپل اینستاگرام ماهواره گوگل شرکت های دانش بنیان واتساپ
آلزایمر نمک کودک تجهیزات پزشکی سازمان غذا و دارو سکته مغزی استرس افسردگی حیوانات