چهارمین دوره جام جهانی فوتبال (۱۹۵۰ برزیل)

با شروع جنگ جهانی دوم، مسابقات فوتبال در سراسر دنیا اروپا و برخی نقاط جهان تعطیل گردید و جام جهانی در سالهای ۱۹۴۲ و ۱۹۴۶ برگزار نگردید. با اشغال فرانسه توسط آلمان، هیتلر تلاش نمود تا مقر فیفا را از پاریس به برلین منتقل کند، اما ژول ریمه با این امر به شدت مخالفت کرد و فیفا را به سوئیس که کشوری بی طرف در جنگ بود، منتقل نمود. پس از پایان جنگ جهانی، در اول ژوئن ۱۹۴۶ اجلاس فیفا در لوکزامبورگ برگزار شد و اعضای فیفا تصمیم گرفتند برگزاری جام جهانی را از سر گیرند. با توجه به ویرانی های ناشی از جنگ و اوضاع نابسامان اقتصادی در اروپا، میزبانی جام جهانی چهارم به برزیل رسید. ۳۳ کشور برای شرکت در مسابقات مقدماتی ثبت نام کردند.
البته آرژانتین به علت سردی روابط سیاسی با برزیل از انجام دیدارهای مقدماتی انصراف داد. فرانسوی ها هم به بهانه مسافت طولانی سفر از شرکت در این دوره کنار کشیدند. کشورهای بریتانیا با آشتی دوباره با فیفا در مسابقه انتخابی شرکت کردند که در آن انگلیس با شکست دادن اسکاتلند عازم جام جهانی شد. آلمان به علت آنکه آغازگر جنگ جهانی بود، از فیفا اخراج شد تا شانس حضور در جام را هم نداشته باشد. تیم ایتالیا که قهرمانی دو دوره گذشته را در کارنامه داشت، به علت کشته شدن بسیاری از ستارگارنش در سانحه هوایی سال ۱۹۴۹ تورین و جدا شدن ویتوریوپوزو سرمربی خود، بسیارضعیف می نمود. در آن طرف اقیانوس، برخلاف عدم شرکت بسیاری از تیمهای اروپایی، تیم اروگوئه که در سالهای ۱۹۳۴ و ۱۹۳۸ غایب بود، با تیمی هماهنگ به دنبال افتخار آفرینی تازه بود. برزیل هم که از حمایت تماشاگران بهره می برد، تدارک فراوانی برای قهرمانی دیده بود.
سرپرستی این تیم را فلاویوکوستا یکی از کارخانه داران معروف برزیل که رئیس باشگاه بوتافوگو هم بود، برعهده داشت. دولت برزیل برای هرچه باشکوه تر برگزار شدن مسابقات در کنار رودخانه ماراکانا در ریودوژانیرو، ورزشگاه جدیدی بنا نمود که به همین نام خوانده شد. این ورزشگاه عظیم ۳۱۸ متر ارتفاع و ۹۴۵ متر محیط داشت و با ظرفیتی درحدود ۲۰۰۰۰۰ تماشاگر بزرگترین ورزشگاه دنیا بود. همچنین برای امنیت بیشتر خندقی به عمق ۲ متر و عرض ۳ متر بین جایگاه تماشاچیان و زمین بازی احداث شد.
در نهایت ۱۲ تیم در مرحله انتخابی برگزیده شدند تا به همراه ایتالیا قهرمان دوره قبل و برزیل میزبان مسابقات، دور نهایی را آغاز نمایند. با اصرار ژنرال گاسپادوترا دیکتار وقت برزیل، مسابقات در چهار گروه قرعه کشی شد تا بازیهای دور اول در نقاط مختلف برزیل برگزار شود. یکی از نکات مهم این دوره، نام گذاری جام جهانی به نام ژول ریمه بنیانگذار آن بود و قرار براین شد که هر تیمی که موفق به فتح سه دوره جام ژول ریمه شود، این جام را برای همیشه به خانه ببرد.
دیدار افتتاحیه در ماراکانا و در حضور تماشاگران پرشور برزیلی بین کشور میزبان و مکزیک برگزار شد که طی آن برزیل با ۴ گل، مکزیک را در هم کوبید. این تیم در دیدار دوم با سوئیس ۲ بر ۲ مساوی کرد و با شکست دادن یوگسلاوی در دیدار آخر گروهی (۲ بر صفر) به دور نهایی راه یافت. در گروه دوم که تیمهای اسپانیا، انگلیس، ایالات متحده و شیلی قرار داشتند، تیم مدعی انگلیس، پس از قبول شکست یک بر صفر از ایالات متحده و اسپانیا از گردونه جام کنار رفت تا از این گروه، تیم اسپانیا با ۳ پیروزی به دور نهایی صعود نماید. در گروه سوم، سه تیم ایتالیا، سوئد و پاراگوئه حضور داشتند که سوئد با شکست ایتالیا و تساوی با پاراگوئه جواز صعود، دریافت نمود. در گروه چهارم هم که تنها دو تیم اروگوئه و بولیوی حضور داشتند، یک بازی برگزار شد و اروگوئه با ۸ گل حریف خود را مغلوب کرد تا چهارمین تیم حاضر در دور نهایی باشد.
مرحله نهایی مسابقات برای اولین بار به صورت گروهی و با حضور چهار تیم برگزار شد. در روز اول بازیها، اروگوئه و اسپانیا به تساوی ۲ بر ۲ رضایت دادند و برزیل با نتیجه خیره کننده ۷ بر ۱ تیم سوئد را مغلوب کرد. در روز دوم، اروگوئه ۳ بر ۲ سوئد را شکست داد و برزیل با نتیجه ۶ بر یک اسپانیا را درهم کوبید تا تکلیف قهرمانی به دیدار اروگوئه و برزیل کشیده شود. برای کسب عنوان سومی تیم سوئد ۳ بر یک بر اسپانیا چیره شد. دیدار نهایی در ۱۶ جولای ۱۹۵۰ در حضور نزدیک به ۲۰۰۰۰۰ نفر در ورزشگاه ماراکانا برگزار شد.
برزیلی ها که برای کسب عنوان قهرمانی تنها به یک تساوی نیاز داشتند ونتایج بسیار قدرتمندانه تری نسبت به رقیب کسب کرده بودند، هیچ شانسی برای اروگوئه قائل نبودند. مردم برزیل پیش از برگزاری این بازی کاناوالهای شادی آماده کرده و منتظر پیروزی تیمشان بودند ولی آنچه در این دیدار اتفاق افتاد خارج از تصور همگان بود. دو تیم، نیمه اول را بدون گل به رختکن رفتند. با شروع نیمه دوم، فریکا تیم برزیل را یک بر صفر جلو انداخت تا موج شادی تمام برزیل را فراگیرد، اما در دقیقه ۶۶ خوان شیافینو بازی را به تساوی کشاند و ۱۱ دقیقه مانده به پایان بازی گیگا از اروگوئه، شادی برزیلی ها را با گل خود به عزا تبدیل کرد تا اروگوئه در حضور چشمان اشکبار ۲۰۰۰۰۰ برزیلی جام را در دستان کاپیتان خود وادلا ببیند.
● تابلوی افتخار
▪ تعداد تیمهای شرکت‌کننده : ۱۲ تیم
▪ رده‌بندی نهایی : ۱- اروگوئه ۲- برزیل ۳- سوئد ۴- اسپانیا
▪ تعداد مسابقات : ۲۲ بازی
▪ تعداد گل : ۸۸ گل
▪ بهترین خط حمله‌ : برزیل (۲۲ گل)
▪ بهترین خط دفاع : اروگوئه (۵ گل)
▪ آقای گل : آدمیر ( برزیل ۹ گل)
▪ بهترین بازیکن : خوان شیافینو ( اروگوئه)
▪ مجموع تماشاگران : ۱۳۳۷۰۰۰ نفر
▪ دیدار فینال ‌ـ ورزشگاه ماراکانا ( ۱۶ جولای ۱۹۵۰ - ریودوژانیرو)
اروگوئه ۲ - برزیل ۱
▪ گلها : شیافینو (۶۶)، گیجیا (۷۹) برای اروگوئه ؛ فریاکا (۴۷) برای برزیل
▪ داور : جرج ریدر (انگلستان)
▪ تماشاگر : ۱۹۹/۸۵۴ نفر
▪ اروگوئه : ماسپولی، گونزالز، تجرا، گامبتا، وارلا، آندرید، گیجیا، پرز، میگوئز، شیافینو، موران
▪ برزیل : باربوسا، آگوستو، جوونال، بوئر، دانیلو، بیگود، فرییاکا، زیزینهو، آدمیر، جیر، چیکو

منبع : سایت پارس اسپورت