سه شنبه, ۱ خرداد, ۱۴۰۳ / 21 May, 2024
مجله ویستا
طرح تحول: هفت جزیره یا هفت حلقه؟
حکم پدری که ناهنجاریهای بسیاری در رفتار فرزندش میبیند اما در فرایند اصلاح تربیت او از خواستها و دستورات متناقض استفاده میکند، چیست؟ آیا اگر با ابزار تشویق، فرزند را به کاری وادارد و فردا وی را به خاطر همان عمل تنبیه کند، میتوان انتظار بهبود تربیت داشت یا بالعکس باید شاهد تشدید ناهنجاریها شد؟
۱) اقتصاد ایران به مثابه همان فرزند ناسالم و ناهنجار است که رویکرد و تصمیم حاکمان سیاسی، تا حد زیادی جهت رفتار او را مشخص میکند. البته همانگونه که فرزند تنها به گفته و میل والدین اصلاح نمیشود بلکه به نحوه عمل واقعی آنان واکنش نشان میدهد، اقتصاد نیز متاثر از آثار واقعی تصمیم حاکمان سیاسی و با توجه به قواعد خود، نوسان میکند. بر این اساس چنانچه دولت نهم به هیچیک از نظریههای اقتصاد مدرن اعتقاد نداشته باشد، نمیتواند از حکم عقل سلیم و سیره عقلا درباره عدم تناقض سیاستها رویگرداند و حداقل انتظار تدبیر ملک آن است که دولتها مجموعه ناهمگن و ناسازگاری از سیاستها را در پیش نگیرند.
۲) اولین لازمه این نگرش مجموعهوار و سازگار، آن است که دولتها مبنای نظری مدون و مقبولی داشته باشند (هرچند از غیر جنس تئوریهای متعارف) و هر تصمیم سیاستی را با این قطبنما همجهت کنند و هر متشابهی را بر این برهان محکم عرضه کنند. بدون چنین مبنای دقیق و عمیقی، هر برنامهای میتواند به ضد خود یا ضد برنامهای دیگر تبدیل شود و در نهایت کوششهای شبانهروزی و سرعت تصمیمات دولت، تنها به وخامت اوضاع دامن بزند. چونانکه امیرمومنان (ع) میفرماید: «کوشندهای که شناخت عمیق ندارد مانند رهروی است در غیر راه درست که هرچه سریعتر رود، از مقصد دورتر گردد».
۳) بر همین اساس کمترین انتظار عالمانه آن است که در ورای سیاستهای پیشنهادی موسوم به طرح تحول اقتصادی، مبنای نظری مدون و موجهی باشد که نقش جهت و شاخص مشترک را در همه اجزاء هفتگانه آن بازی کند و چنین زحمت و هزینه عظیم ملی را از آفت ناسازگاری درونی مصون دارد. به بیان دیگر تنها در صورت اتصال این حلقهها و همگرایی تمام اجزاست که میتوان به اثربخشی این طرح دل بست زیرا ابعاد طرح تحول جزایر مستقلی نیستند که بتوان هر یک را بدون تاثیر دیگری اصلاح نمود.
۴) اسناد پشتیبان اولیه که توسط کارگروه طرح تحول در مورد هر یک از اجزاء هفتگانه منتشر شده در این زمینه هشدار دهنده است و جدی گرفتن آن مبنای شفاف و مشترک را به دستاندرکاران گوشزد میسازد. به عنوان نمونه با آنکه یکی از دلایل اصلاح واحد پول ملی، انباشت تورمهای بالا طی دهههای اخیر بیان شده، اجرای این طرح همزمان است با طرح بزرگ نقدیسازی یارانهها که به گواه تمام مطالعات داخلی و خارجی، بار تورمی قابل توجهی خواهد داشت و موجب میشود واحد پول جدید در اولین روزها با یک شوک و اثر معکوس مواجه گردد. هرچند این ناسازگاری با اصلاح زمانبندی اجزای طرح تحول تاحدی قابل ترمیم است.
۵) مصداق دیگر، ارتباط تحول نظام بانکی با هدفمندسازی یارانههاست. گرچه به ظاهر این دو جزء چندان مرتبط نیستند اما از آنجا که رویکرد دولت طی سالهای اخیر بر کاهش نرخ سود بانکی بوده و هست، به استناد پژوهشهای متعدد حتی اگر آزادسازی قیمت حاملهای انرژی برای نقدیکردن به صورت تدریجی صورت گیرد، عدد قابل توجهی بر تورم ۲۷ درصدی کنونی اضافه میشود. در این شرایط اگر نرخ سود بانکی تا حدی با این جهش تورم همراهی نکند، به معنای تشدید سرکوب مالی و میل خروج وجوه از بانکها به سوی جایگزینهای پربازده و در نتیجه رشد مجدد قیمتهایی مانند زمین و مسکن و در نهایت افزایش چندباره تورم خواهد بود. روشن است با وجود چندین سیکلتورمی، مبالغی که دولت برای جبران قدرت خرید گروههای هدف پیشبینی کرده بود، کفایت نخواهد کرد. نتیجه هم عدم مهار تورم است هم شکست بیشتر نظام بانکی و هم عدم بهبود توزیع درآمد.
شاید کمترین فایده پرهیز از شتابزدگی در این طرح آن باشد که به طراحان فرصت میدهد تا لایههای عمیقتری از پیامدهای طرح و اثر آن بر دیگر اجزا را مورد مداقه قرار دهند و طرح را از ناسازگاریهای درونی پالایش کنند تا این فرصت تغییر و هزینه هنگفتی که تحمیل میشود چون نقش بر آب از دست نرود.
سید احسان خاندوزی
منبع : سایت الف
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور سقوط بالگرد رئیسی سیدابراهیم رئیسی شهادت ایران سقوط بالگرد بالگرد حسین امیرعبداللهیان دولت سیزدهم شهادت رئیسی شهادت سید ابراهیم رئیسی
امتحانات تعطیلی مدارس هواشناسی تهران پلیس هلال احمر سیل قوه قضاییه شهرداری تهران مشهد سیل مشهد بارش باران
شهادت رئیس جمهور یارانه چین بورس قیمت خودرو قیمت دلار خودرو دلار بازار خودرو قیمت طلا حقوق بازنشستگان ایران خودرو
شهید رئیسی لیلا حاتمی ابراهیم حاتمی کیا تلویزیون سینما هنرمندان سینمای ایران شعر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی زری خوشکام نمایشگاه کتاب رسانه ملی
قرآن تجهیزات پزشکی
رژیم صهیونیستی ترکیه آمریکا روسیه اسرائیل لبنان غزه فلسطین جنگ غزه حماس اوکراین ولادیمیر پوتین
فوتبال پرسپولیس استقلال لیگ برتر لیگ برتر ایران باشگاه پرسپولیس لیگ برتر انگلیس فدراسیون فوتبال منچسترسیتی تراکتور بازی بارسلونا
هوش مصنوعی سامسونگ تبلیغات اپل موبایل نمایشگاه ایران هلث هواپیما اینترنت
سلامت رژیم غذایی مغز مردان خواب آلزایمر زیبایی استرس کاهش وزن افسردگی