سریالی ساده درباره آدم‌هایی ساده

برای رسانه‌ای مثل تلویزیون که مخاطبان متفاوتی نظاره‌گر برنامه‌های آن هستند، طنز جایگاه ویژه‌ای دارد. وقتی هم که به تاریخ برنامه‌های تلویزیون در جهان و ایران نگاه می‌کنیم، حوزه طنز را آنقدر بلندمرتبه و رفیع می‌بینیم که حتی با عوض شدن مدیران هم قدرت انکار آن وجود ندارد.
اما شاید عجیب به نظر برسد که لااقل در کشور ما طنز تلویزیونی هنوز تعریف نشده است و هنوز که هنوز است، گروه‌های مختلف برنامه‌سازی براساس آنچه بیشتر آزمون و خطاست اثری تولید می‌کنند که اگر با بازخورد مخاطبان روبه‌رو شود، امکان حیات می‌یابد.
تقریبا همه آثار طنز ۹۰ شبی از چنین قاعده‌ای پیروی کرده‌اند و کم و بیش هم در جذب مخاطب موفق بوده‌اند. اگرچه که بسیاری از قالب‌های مورد استفاده آنها کلیشه‌ای و کمی از دور خارج شده هستند به نظر می‌رسند باز هم به شکل‌های دیگری به مخاطب عرضه می‌شود و مخاطب هم با این‌گونه آثار همراهی می‌کند.
این شب‌ها از شبکه یک سیما سریالی پخش می‌شود که بیشتر حال و هوای طنز دارد. این سریال سه در چهار نام دارد و برای سازنده‌اش مجید صالحی به هر حال گامی به پیش محسوب می‌شود. در ادامه سیاست‌های تلویزیون برای دوری از نمایش زندگی‌های مجلل، سه در چهار بعمد داستانش را در یک فضای دیگر تعریف می‌کند.
در سه در چهار تمرکز بر زندگی چند خانواده فرودست اجتماع در مواجهه با جامعه‌ای که طیف‌های مختلف مردم در آن زندگی می‌کنند، هدف بوده است. مجید صالحی مانند رضا عطاران که پیشتر چنین فضاهایی را در آثارش آورده بود، تلاش نکرده که فضاهای خوش و آب رنگ زندگی شهرنشینی را به نمایش بگذارد. بعکس همه توان او مصروف نگاه به «چیزهایی» شده که گاه از فرط بی‌اهمیت بودن اصلا در تیررس ما قرار نگرفته‌اند یا این‌که ما بی‌تفاوت از کنار آن گذشته‌ایم.
با این وجود، صالحی هم در داستانش باز هم از همان المان‌های آشنا استفاده می‌کند. استفاده از ۲ خانواده که با وجود اهداف مشترک در زندگی اختلافاتی در نحوه پرداختن به جزییات دارند، درگیری‌های مدام ۲ پسر خانواده و مواجهه مردان و زنان خانواده با زندگی جدید از مواردی است که ما آنها را پیشتر در آثار قبلی هم دیده‌ایم.
اما با این وجود، سه در چهار قابلیت‌هایی دارد که نمی‌شود بسادگی از کنار آن گذشت. داستان‌های فرعی سریال خیلی خوب مقدمه‌چینی و توسعه می‌یابند. اگرچه گاهی اغراق همه چیز را به سطح می‌کشاند و به عنصری تبدیل می‌کند که هیچ‌ کارکردی جز خنده گرفتن از مخاطب در طول داستان پیدا نمی‌کند.
حضور بازیگرانی مثل مهران رجبی، علی صادقی، محمد کاسبی و شهره لرستانی سبب شده مخاطب انتظار بیشتری از کار داشته باشد و مجید صالحی در دومین کارش پس از آشتی‌کنان نشان می‌دهد که توانایی هدایت چنین کاری دارد. سه در چهار کاری ساده درباره آدم‌های ساده است که هیچ ویژگی‌ای جز تلاش برای نمایش زندگی ندارد.

مهدی غلا‌محیدری‌

منبع : روزنامه جام‌جم