رنگ ـ رنگرزی ـ تاریخچه

مردم جهان با رنگرزی از مدت‌ها پیش آشنا بوده‌اند و چینی‌ها در حدود ۴۰۰۰ سال پیش با ابریشم طبیعی آشنائی داشته و آن را با رنگ‌های طبیعی رنگرزی می‌نمودند. قبل از پیدایش رنگ‌های شیمیائی از رنگ‌های طبیعی برای رنگرزی ایاف استفاده می‌شد که چند نمونه از این نوع رنگ‌ها در جدول زیر مشخص شده است.
نام رنگ/ مبنع تهیه/ رنگ ظاهری
۱) فرمزدانه/ نوعی حشره/ قرمز خوشرنگ
۲) رناس/ گیاه/ قرمز
۳) اسپرگ/ گیاه/ زرد
۴) نیل/ گیاه/ آبی
جهت رنگرزی با رنگ‌های فوق از مواد کمکی که در طبیعت وجود دارد استفاده می‌شد. این مواد عبارت بودند از زاج برای دندانه دادن (ایجاد اتصال بین رنگ و لیف توسط مادهٔ ثالث) و اسید استیک یا سرکه برای جذب رنگ در رنگرزی پشم مورد استفاده قرار می‌گرفت. قبل از پیدایش کارخانجات نساجی در کارگاه‌های کوچک از رنگ‌های طبیعی که به رنگ‌های جوهر (اسیدی) و نمکی (مستقیم) معروف بودند برای رنگرزی الیاف پروتئینی مانند پشم و سلولزی چون پنبه استفاده می‌گردید. نیاز روزافزون به رنگ و مواد شیمیائی محققین را به تحقیق درباره ساختمان شیمیائی رنگ‌های فوق واداشت و سرانجام رنگ‌های مصنوعی به بازار ارسال گردیدند.
لازم به ذکر است که امروزه اکثر عملیات رنگرزی با رنگ‌های سنتتیک انجام می‌گردد و این عمل امروزه کاملاً علمی و تخصصی بوده و سیستم‌های اتوماتیک فراوانی جهت آن به کار گرفته می‌شوند.
صنعت چاپ نیز تقریباً مشابه عملیات رنگرزی است با این تفاوت که در رنگرزی یک پارچه تک لیفی را تنها می‌توان به یک رنگ مشخص ظاهری درآورد و به عبارت دیگر تنوع رنگ در رنگرزی کالاهای غیر مخلوط ممکن نمی‌باشد ولی در عمل چاپ می‌توان کالا را به رنگ‌های مختلف و با نقش‌های گوناگون چاپ نمود.
افزایش استفاده از رنگ و نیاز به استانداردهای اجرایی بهتر، نیاز به تکنولوژیست‌ها و متخصصین متبحر در زمینه رنگ را هر سال افزایش می‌دهد، بنابراین توجه به چنین امری، پیشرفت‌های صنعتی آتی در زمینه نساجی را تسریع خواهد نمود.

منبع : مطالب ارسال شده