کاربرد پربیوتیک ها به منظور بهبود عملکرد مرغ های گوشتی

آنتی بیوتیكها مواد ضد میكروبی هستند كه به فراوانی در صنایع پرورش طیور مورد استفاده قرار می گیرند . برخی از این مواد بعنوان عوامل درمانی و برخی دیگر جهت اهداف پیشگیری و به ویژه به عنوان محرك رشد كاربرد دارند. چنین تخمین زده می شود كه در صنایع پرورش طیور ۳-۵% افزایش رشد و ضریب تبدیل بدلیل خواص آنتی بیوتیكها در خوراك طیور باشد . نگرانی های حاصل از ظهور میكروب های مقاوم به آنتی بیوتیكها موجب اعمال محدودیت در مصرف آنتی بیوتیكها در خوراك طیور در بسیاری از كشورهای اروپایی گردیده است . این مسئله نه تنها موجب افت ضریب تبدیل بلكه باعث افزایش مرگ و میر و تلفات در گله های پرورشی می گردد . به همین دلیل تلاش فراوانی جهت یافتن جایگزین های مناسب برای آنتی بیوتیكها صورت پذیرفته است تا تاثیرات منفی خروج آنتی بیوتیكها از خوراك طیور را جبران نمایند. از جمله این عوامل می توان به اسیدهای آلی ،پروبیوتیك ها(Probiotics) , پربیوتیك ها (Prebiotics) ، آنزیمها و باكتریوفاژها اشاره نمود. در ادامه این نوشتار به ارائه اطلاعات بیشتری در مورد پربیوتیك ها پرداخته می شود لازم به توضیح است كه در مورد سایر جایگزین های آنتی بیوتیك ها در شماره های گذشته بولتن علمی تلاونگ توضیحات لازم ارائه شده است .
استفاده از پربیوتیك ها یكی از روش هایی است كه از طریق آن می توان میكروفلور روده را بصورت مورد نظر دستكاری نمود . پربیوتیك ها كربوهیدرات هایی هستند كه بطور انتخابی موجب تحریك میكروارگانیسم مفید در روده شده و میكروفلور روده را بنحوی تغییر می دهند كه اثرات آن به سود میزبان می باشد . آثار این كربوهیدراتها بر روی سلامتی میزبان مشابه مكانیسم عمل پروبیوتیك ها می باشد . بطور كلی صدها نوع از پربیوتیك ها بطور طبیعی قابل دسترس هستند یا می توان آنها را از پلی ساكاریدها تولید نمود . پربیوتیك هایی كه بطور تجاری تولید می شوند, محصولاتی شامل اولیگو ساكاریدهایی حاصل از قبیل گالاكتوز ، فروكتوز و مانوز هستند . برای مثال دانه سویا بطور طبیعی حاوی ۳-۵% گالاكتو اولیگوساكارید می باشد .
دلایلی وجود دارد كه اغلب پربیوتیك ها از طریق انتخاب باكتری های مفید و حذف باكتری های مضر اثرات سودمند خود را در روده میزبان باقی می گذارند . یكی از مكانیسم های مطرح در این خصوص مربوط به الیگوساكاریدهای مانان (Mannan Oligosaccharides) استحصال شده از دیواره سلولی مخمرها می باشد . این پربیوتیك از طریق اتصال باكتری به ساختار فیمبریه باكتریهای پاتوژن روده ایی, مانع از پیوستن آنها به مخاط دستگاه گوارش می شود. به دلیل اینكه اولیگوساكارید مانان به وسیله آنزیمهای گوارشی پرنده هضم نمی شود این مواد همراه با باكتریهایی كه به آنها متصل شده اند از طریق روده دفع می شوند . این پدیده تحت عنوان اثر پاكنندگی (Cleaning up Effect)نیز نامیده می شود .

منبع : مؤسسه مرغداری ایران