دیوار کوتاه احزاب

این روزها باز هم احزاب و تشكل‌های سیاسی مورد هجمه افرادی قرار گرفته‌اند كه خود با پشتیبانی احزاب و گروه‌های سیاسی به قدرت رسیده‌اند. اظهاراتی چون به دوش كشیدن بار احزاب توسط بسیج و روحانیت، فعالیت احزاب از آفات جامعه اسلا‌می است و تعهدات و تعلقات حزبی برای رسانه‌های خبری سم است، نشان‌دهنده عصبانیت آقایان نسبت به احزاب قانونی است.
علت این عصبانیت هم معلوم است، چون احزاب قانونی و رسانه‌ها هستند كه امكان انتقاد از عملكرد دولت را دارند و منعكس‌كننده مطالبات و انتقادات مردم هستند. بنابراین برای مصون ماندن از انتقاد و فرار از پاسخگویی بهترین راه تضعیف و محدودیت احزاب است. احزاب نه‌تنها آفات جامعه اسلا‌می نیستند بلكه بهترین وسیله برای فراهم آوردن مشاركت مردم در فرآیند تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی هستند كه با مشاركت همه‌جانبه مردم و اداره امور كشور و دخالت آنها در سرنوشت خود كشور به بالندگی می‌رسد. ‌ شرط سیاسی شدن جامعه و تحقق حاكمیت ملی با وجود احزاب قانونی امكان‌پذیر است. در یك جامعه مردم‌سالا‌ر و قانونمدار احزاب سیاسی مستقل و مردمی واسطه‌ بین حكومت و مردم هستند كه بازگوكننده مطالبات و خواست‌های قانونی مردم می‌باشند. آفات برای جامعه اسلا‌می آن وقت است كه مردم نسبت به مسائل مهم كشور بی‌تفاوت باشند و در عرصه‌های مختلف سیاسی و اجتماعی حضور نداشته باشند. باید از رفتارهای نامناسب كه باعث دلسردی مردم می‌شود اجتناب كرد وگرنه احزاب كه مشوق مردم به مشاركت در حاكمیت ملی و اداره امور كشور هستند، تضعیف می‌شوند و محدودیت احزاب نه‌تنها موجب وحدت و یكپارچگی نخواهد شد بلكه در صورت محدودیت احزاب قانونی گروه‌ها و باندهای سیاسی بدون شناسنامه جایگزین آنها خواهند شد كه همین گروه‌ها عامل هرج و مرج و ناامنی شده و در واقع آفات جامعه اسلا‌می خواهند بود كه این باندهای سیاسی فقط به منافع خود و اعضای خود می‌اندیشند، در حالی كه احزاب سیاسی به منافع ملی اندیشه می‌كنند و چون دارای شناسنامه و سوابق روشن و اعضای شناخته شده هستند در مقابل عملكرد خود پاسخگو و مسوول می‌باشند در حالی كه باندهای سیاسی نه سوابق روشن دارند و نه اعضای آنها قابل شناسایی هستند و نه كسی در خصوص عملكرد آنها پاسخگوست، چون كسی قابل شناسایی نیست كه پاسخگو باشد.
پارلمان اكثر كشورهای توسعه‌یافته از سوی نمایندگان احزاب شكل می‌گیرد كه امروز تقریبا در دنیا پارلمان بدون حزب و تخرب غیرممكن است. درستاست كه احزاب اول در كشورهای غربی شكل گرفته و بعد به كشور ما راه پیدا كرده اما مفهوم حزب در كشور و تاریخ ما سابقه دارد و سوره <احزاب> و آیه <فان‌حزب‌ا... هم‌الغالبون> در قرآن كریم نشان دهنده این است كه در كتاب آسمانی مسلمانان هم ذكری از حزب شده است. همچنین در كشور ما احزابی بودند كه هدفشان پیاده كردن حكومت اسلا‌می بود، مثل حزب جنگل به رهبری میرزا كوچك‌خان و فداییان اسلا‌م كه یك حزب مذهبی بوده كه رهبران آن جهت پیاده شدن احكام اسلا‌می مجاهدت فراوانی كردند و در نهایت هم به شهادت رسیدند.
در اصل ۲۶ قانون اساسی، فعالیت احزاب، جمعیت‌ها و انجمن‌های سیاسی و صنفی و انجمن‌های اسلا‌می و اقلیت‌های دینی آزاد شناخته شده مشروط به اینكه اصول استقلا‌ل و آزادی و وحدت ملی و موازین اسلا‌می و اساسی جمهوری اسلا‌می را نقض نكنند و هیچ كس را نمی‌توان از شركت در آنها منع كرد.
پس با توجه به جایگاه احزاب در قانون اساسی و سابقه احزاب در كشور و تاریخ ما، چرا باید احزاب را آفات جامعه اسلا‌می و تعلقات و تعهدات رسانه‌ها را به احزاب سم بدانیم؟ اگر به دلا‌یل مختلف در گذشته احزاب عملكرد قابل قبولی نداشتند باید علت و علل آن را بررسی و موانع را برطرف كرد نه اینكه احزاب را تعطیل نمود. محدودیت احزاب یعنی نادیده گرفتن یك اصل از قانون اساسی كه تشكیل حزب و شركت در آن را حق همه افراد می‌داند، پس اگر فعالیت احزاب را برابر قانون اساسی در كشور مجاز می‌دانیم مطبوعات هم برای احزاب نقش اساسی دارند. هر حزبی جهت معرفی خود به جامعه و بیان دیدگاه‌ها و نظرات خود و رساندن پیام خود به جامعه احتیاج به یك روزنامه، نشریه یا هر وسیله مكتوبی دارد كه رابط بین آن تشكل سیاسی و افكار عمومی باشد و بتواند از دیدگاه‌های مردم آگاه شده و متناسب با خواست مردم تصمیم بگیرد. پس تعلقات و تعهدات حزبی هم برای رسانه‌های خبری نباید سم تلقی شوند بلكه بازگوكننده مطالبات و درخواست‌های مردم هستند كه باز هم بر اساس اصل ۲۴ قانون اساسی كه گفته است <نشریات و مطبوعات در بیان مطالب آزادند> باید تقویت شوند نه تضعیف.شایسته است مسوولا‌ن به جای متهم كردن ساخت احزاب و رسانه‌ها و به جای ایجاد محدودیت برای آنها به تقویت احزاب و مطبوعات بپردازند كه در غیر این صورت خلا‌ف قانون اساسی عمل كرده‌اند و این تخلف بزرگ از هیچ كس پذیرفته نیست.

علی یعقوبی

منبع : روزنامه اعتماد ملی